---

---

7 augustus 2025. Zonnestroom productie PV systeem Polder PV ook in juli 2025 bovengemiddeld hoog. In de zonnige maand juli 2025 is, in combinatie met de door de webmaster uitgevoerde systeemrenovatie in maart, de productie wederom bovengemiddeld hoog geweest. De opbrengst in de eerste zeven maanden bleef nog steeds op de tweede positie in de "historical record" staan, na de record opbrengst in dezelfde periode in 2003, en nog voor de ook hoge productie in 2022. De balans van alle cijfers vindt u hier onder.

In deze analyse de cijfers voor juli 2025, voor het referentie systeem bij Polder PV. Wat sedert de netkoppeling van de eerste vier zonnepanelen, op 13 maart 2000, in de basis, eind juli 2025, inmiddels 9.272 dagen in bedrijf is. Voor een verslagje van de systeemrevisie op 8 maart, bij het eerste kwart eeuw jubileum, 13 maart jl., zie hier. De in een vorige rapportage uitgesproken hoop dat "alles weer normaal" zou zijn, blijkt met de cijfers voor april tot en met juli, volledig te zijn uitgekomen. En zelfs in zeer hoge productiecijfers te hebben geresulteerd.

In onderstaand verslag de resultaten met het gerenoveerde, deels 25 jaar oude Polder PV systeem.

In eerste instantie de gebruikelijke tabel met de fysiek gemeten maandopbrengsten per deelgroep in het kleine PV systeem van Polder PV, die hier onder zijn weergegeven.

De tabel met de gemeten / deels geïnterpoleerde producties van de verschillende "sets" zonnepanelen van Polder PV, voor juli 2025, in het 2e kolommen paar de producties in de eerste zeven maanden van 2025. Naast het opgestelde vermogen in Wp wordt de productie per groep in Wattuur (Wh) vermeld, ernaast de belangrijke afgeleide specifieke opbrengst (in kWh/kWp, hetzelfde als Wh/Wp), waarmee de uit verschillende vermogens bestaande deelgroepjes goed vergeleken kunnen worden. Rechts, de vergelijkbare staatjes voor de specifieke opbrengsten in juli, resp. in januari tm. juli 2024, ontleend aan het bericht over die maand, op de Polder PV website. Het was toen ook, mede vanwege de forse infra problemen, een zwaar tegenvallende productie maand in de PPV geschiedenis. Die situatie is, net als in april tm. juni dit jaar, volledig gewijzigd: een, met name in ons kustgebied, zonnige maand juli, gecombineerd met de begin maart volledig gereviseerde installatie, resulteerde alweer in hoge, bovengemiddelde opbrengsten.

In juli 2025 was onze oudste zonnepanelen set, 4x 93 Wp Shell Solar modules, wederom kampioen, met een hoge specifieke opbrengst van 125,9. Doordat met name de productie van de 2 vooraan staande 108 Wp panelen (ZZO, rode band) door de systeem renovatie weer volledig op orde is gekomen, is het resultaat voor die set (122,1 kWh/kWp) de op 1 na hoogste in juli, en komt de vaak ook zeer goed presterende Kyocera set ditmaal op een lagere plek (met marginaal verschil). Het resultaat voor het uit 10 panelen bestaande basis systeem (felgroene band onderaan) is ook hoog, 123,3 kWh/kWp.

De productie verschillen met de ook gemiddeld zonnige maand juli 2024 liggen tussen de 3,6% voor de 2 Kyocera panelen, tot bijna 7% bij de 4 achteraan staande, ZZO gerichte 108 Wp panelen. De vorig jaar nog ernstig in de problemen verkerende set van de 2 in de voorste rij op ZZO gerichte 108 Wp exemplaren (rode band) liet, inmiddels gerenoveerd en wel, weer een zeer hoge productie toename van ruim 80% zien t.o.v. juli 2024. Omdat alle verbindingen opnieuw zijn gemaakt, presteert het systeem alweer enkele maanden uitzonderlijk goed. Dit, gecombineerd met het wederom gemiddeld zonnige weer in juli dit jaar, maakt dat de verschillen in productie weer flink positief uitpakken.

Het kern-systeem van 10 panelen / 1,02 kWp (lichtgroene band) had een opbrengst van 125,8 kWh in juli, wat neerkomt op een specifieke opbrengst van 123,3 kWh/kWp. Dat ligt duidelijk lager dan de 130,8 kWh/kWp in juni, wat als een zeer zonnige maand werd bestempeld door het KNMI. De productie ligt in ieder geval bijna 17% boven het niveau in juli 2024 (105,8 kWh/kWp), toen het systeem nog enkele infra gebreken had.

Bij de cumulaties (jan. tm. juli) is bij de specifieke opbrengsten (kWh/kWp) nog zichtbaar, dat het deelsysteem met de grootste problemen tm. begin maart dit jaar (2x 108 Wp ZZO vooraan, rode band), achterloopt bij de andere deelsystemen, zowel voor de renovatie (2024), als na de renovatie (2025). Vandaar dat ik die waarden met een rood kadertje heb voorzien. De productie in juli 2025 is goed in lijn met de productie bij de andere deelgroepen, daar heb ik het kadertje dus weggehaald, voor juli 2024 blijft dat staan gezien de toen zwaar tegenvallende opbrengst. De verwachting is, dat in 2026, ook het rode kader voor de cumulatieve opbrengsten zal verdwijnen, en dat het getoonde deelsysteem weer volledig in de pas zal lopen met de rest.

KNMI maandbericht

Juli 2025 kreeg, na record zonnig maart, en ook al zeer zonnige april tot en met juni, van het KNMI de kwalificatie "Warm en iets aan de zonnige en droge kant" toebedeeld (definitief overzicht van 5 augustus). Met 224 zonuren t.o.v. het langjarige gemiddelde van 220 voor die maand lag dat dus marginaal boven het historisch gemiddelde. In de Bilt was de verhouding iets groter, 235 t.o.v. normaal 214 zonuren. Aan de kust was het aantal zonuren wel duidelijk hoger dan het langjarige gemiddelde. Hoek van Holland gaf wederom het meeste aantal zonuren te zien, 269. Nieuw-Beerta, ten zuiden van de Dollard in oost Groningen gelegen, moest het, daarentegen, met slechts 171 zonuren stellen. Een fors verschil.

Het resultaat voor het nog steeds prima functionerende 1,02 kWp kernsysteem in juli 2025 is inmiddels geplot in het welbekende maandproductie diagram, wat Polder PV al vele jaren lang elke maand van een update voorziet.

In deze grafiek alle maandproducties van het kern-systeem van 10 panelen (1,02 kWp) bijeen, met elk kalenderjaar een eigen kleur. 2025 heeft een eigen kleurstelling. Tot oktober 2001 waren er nog maar 4 panelen in het eerste systeem, en de producties daarvan zijn dan ook niet vergelijkbaar met de rest van de datapunten. Oktober 2010 was het hele systeem grotendeels afgekoppeld van het net, vandaar de zeer lage waarde voor die maand. Die wordt dan ook niet meegenomen in de berekening van het langjarige gemiddelde per maand, de dikke zwarte lijn in de grafiek.

Januari 2025 begon sub-gemiddeld, februari eindigde iets boven het langjarig gemiddelde. In zeer zonnig maart kwam de productie met nog deels een ietwat mankerend PV systeem, toch dicht in de buurt van de record productie in maart 2022, en eindigde op een mooie 2e plaats, ruim voor nr. 3, maart 2003. April deed daar beslist niet voor onder. April 2025 moest, met een zeer hoge productie van 132,8 kWh, alleen langjarig recordhouder april 2007 (141,2 kWh) voor zich dulden. Voor die byzondere maand april 2007 heb ik zelfs een animatie gepubliceerd op Polder PV, "moeder aller april records" ... Ook mei 2025 presteerde zeer goed, en moest, na de systeem renovatie, slechts de absolute topmaand bij Polder PV, mei 2020, met flinke afstand, aan zich voorbij laten gaan. Uiteraard besteedde Polder PV aan die topmaand, 5 jaar geleden de nodige aandacht. Juni 2025 ging daarbij in de herhaling. Wederom werd een ver bovengemiddelde productie van 133,0 kWh gehaald, alleen juni 2023 (134,4 kWh) en juni 2003 (139,4 kWh) gingen haar voor.

In juli was de opbrengst iets minder spectaculair, maar ze bleef beduidend bovengemiddeld: 125,8 kWh t.o.v. 120,9 kWh gemiddeld tussen 2002 en 2025, 4,0% meer. Wel waren er meerdere jaren met een nog hogere productie, met 2006 als absoluut topjaar voor die maand (verslag, met animatie, alhier).

Gezien de zeer hoge producties in de afgelopen vijf maanden, lijkt de systeemrenovatie bij Polder PV begin maart dit jaar meer dan geslaagd.

Opvallend is, dat bij Polder PV, de maand met de gemiddeld hoogste productie over alle jaren, inmiddels de maand mei is geworden. Dit heeft vermoedelijk te maken met de combinatie van hoge instraling, met een nog relatief lage luchttemperatuur. In warme zomermaanden, heeft het PPV systeem te maken met hittestress, met name bij de in-house hangende micro-inverters (die op zeer hete dagen geforceerd worden gekoeld).

In deze vergelijkbare grafiek zijn alleen de maandproducties van de laatste vier jaar getoond. 2021 is verwijderd, en 2025 is in de eerste maandrapportage van dit jaar toegevoegd in deze nieuwe grafiek. Zelfs in zo'n relatief korte periode zijn de verschillen soms groot in de lange zomerse periode. Het relatieve verschil in maart was het hoogst, omdat die maand in 2022 zéér hoog scoorde (zelfs hoger dan de opvolgende maand april). Zeer zonnig maart 2025 heeft ook een hoog resultaat laten zien, al werd dat nog door gebreken in de eerste week deels teniet gedaan. Ook april 2024 steekt vér boven het gemiddelde uit. Mei 2025 is in deze vier jaar ook kampioen, en komt duidelijk uit boven het resultaat voor mei 2022. Juni 2025 is marginaal onder de hoge opbrengst in dezelfde maand in 2023 komen te liggen. In juli gaf alleen 2022 een nog beter resultaat dan in 2025, al blijft de productie nog steeds duidelijk bovengemiddeld t.o.v. de historische trend.

Goed is te zien dat 2024 sterk tegenvallende producties heeft laten zien, afgezien van januari. Dat kwam door problemen met sommige aansluitingen en, naar later bleek, ook een slecht presterende micro-inverter, die op 8 maart 2025 is vervangen. Op diezelfde dag werd de complete kabel- en aansluit infra herzien door Polder PV, met opzienbarend resultaat.

Januari 2025 begint op een subgemiddeld niveau, maar lag hoger dan in januari 2022. Januari 2024 had een hoge opbrengst voor die maand, die dan ook zeer zonnig was, volgens het KNMI. Februari eindigde, met 45 kWh, bijna 5% hoger dan het langjarige gemiddelde van 43 kWh voor die maand. Zonnig maart 2025 belandde op de 2e plek, met 113 kWh bijna 35% hoger dan het langjarige gemiddelde. Maar moest maart 2022 voor laten gaan op de 1e plaats. April 2025 is, met 132,8 kWh, recordhouder voor die maand, in deze vierjarige periode. De productie was 17,6% hoger dan het langjarige gemiddelde (112,9 kWh gemeten over de periode 2002-2025). Hetzelfde geldt voor mei 2025, wat met 137,8 kWh 11,0% hoger uitkwam dan het vierjarige gemiddelde incl. mei 2025 (124,2 kWh). In juni werd 133,0 kWh geproduceerd, wat 8,4% hoger ligt dan het gemiddelde. Juli 2025 bracht een 4,0% hogere opbrengst t.o.v. het langjarige gemiddelde.

In deze grafiek geef ik de cumulatieve opbrengsten per kalenderjaar voor alle maanden per kalenderjaar, tot en met de maand weergegeven in de titel (momenteel: juli 2025). De eerste twee jaren gelden niet voor het gemiddelde of de mediaan, omdat er toen grotendeels nog maar 4 panelen aanwezig waren en de producties dus veel lager dan met tien panelen. Het gemiddelde voor de productie in januari tm. juli is in de laatste oranje kolom weergegeven, en door de horizontale zwarte streepjeslijn, en bedraagt (periode 2002-2025) inmiddels 627,4 kWh voor dit deel-systeem.

De spreiding in de cumulatieve opbrengsten is in de eerste zeven maanden van 2025 iets minder extreem dan voor het eerste kwartaal (verschillen worden over een langere periode meer uitgemiddeld), maar toch blijven er jaren met duidelijk bovengemiddelde opbrengsten te zien in deze grafiek. Het overall zeer zonnige jaar 2003 had reeds in februari "de macht" gegrepen, met inmiddels 723,3 kWh geaccumuleerd tm. juli (ruim 15% hoger dan het langjarig gemiddelde). Twee andere jaren steken ook flink boven de rest uit, met 709 - 701 kWh productie in januari tm. juli (2025 en 2022). Het blijft spannend of 2025 record jaar 2003 nog kan inhalen, maar dan moeten alle resterende maanden wel zeer zonnig worden. Of dat gaat lukken, mag betwijfeld worden.

De productie in de eerste 7 maanden van 2025 is 13,0% (tm. vorige maand 15,1%) hóger dan het langjarige gemiddelde. Dat is dramatisch verschillend van de situatie tm. februari, toen dit percentage nog 1,3% láger lag dan het toen geldende gemiddelde. De verschillen zullen wel minder extreem worden, al naar gelang meer maandproducties aan de vergelijkingsperiode worden toegevoegd (extremen worden daarmee meer gedempt), maar flinke schommelingen kunnen blijven voorkomen, sterk afhankelijk van de gemiddele maandelijkse zon-instraling.

Goed is het zwaar tegenvallende voorgaande jaar, 2024 te zien, wat een zeer lage opbrengst in deze periode had, vanwege structurele infra problemen in combinatie met een defecte micro-inverter.

In bovenstaande grafiek is ook weer de mediaan waarde voor de jaren 2002 tm. 2025 weergegeven, in de vorm van de horizontale, magenta streepjeslijn. Deze waarde ligt voor de 2e opvolgende maand marginaal bóven het gemiddelde, op een niveau van 627,8 kWh. De productie in januari tm. juli 2025 ligt ook 13,0% (tm. juni 14,9%) boven deze mediaan waarde.

In deze grafiek zijn de voortschrijdende cumulaties van de energie (stroom) productie van het 1,02 kWp basis-systeem te zien, met elk jaar een eigen kleur. 2023 (lichtgeel) was, door diverse infra problemen, tot voor kort het slechtste productiejaar in de lange historie van Polder PV geworden, met een jaaropbrengst van slechts 868 kWh voor deze deel-installatie. Dat is 2% lager dan het toen nog laagste productie tonende "normale" jaar, 2012 (885 kWh).

2024 heeft, helaas "met stip", 2023 in negatieve zin overtroefd, en kwam, door een combinatie van structurele problemen met de oude installatie, en het beslist niet meewerkende weer door het jaar heen, tot en met december bij de productie op een nieuw laagte-record, 806 kWh (gemiddelde over alle jaren: 922 kWh).

De cumulatieve jaarproducties van de twee hoogst (2003 en 2022), en 2 slechtst presterende jaargangen (2024, 2023) zijn rechtsboven naast de Y-as weergegeven, om een indruk van de spreiding te geven.

2025 begon met een subgemiddelde opbrengst voor januari, en een licht bovengemiddelde opbrengst voor februari. In maart werd een duidelijke trendbreuk zichtbaar, de curve buigt merkbaar omhoog. Dit kwam sowieso door de record hoeveelheid zonne-uren, en werd extra geholpen door de systeemrevisie die Polder PV op 8 maart doorvoerde. In april tm. juli is duidelijk gebleken dat dit een succesvolle ingreep is geweest, daarbij natuurlijk ook geholpen door het door de bank genomen zeer zonnige weer in deze maanden. De curve is eind juli al aardig dicht genaderd richting het exemplaar van het meest productieve jaar (2003), daarbij de curve voor het op een na hoogst productieve jaar (2022) in april kruisend / passerend. En bereikte een cumulatieve opbrengst van 709 kWh, eind juli.

---

Data Anton Boonstra, Siderea.nl, NKP, Energieopwek.nl

Boonstra is al enige tijd naar het platform "Bluesky" gemigreerd. Daar worden de bekende kaartjes getoond die hij eerder in een lange periode, getrouw, op Twitter had gepubliceerd. Voor juli 2025 zijn door hem 2 exemplaren gegeven, voor de zonnestroom productie gegevens van het PVOutput.org portal, waarvan hij een flinke set beheert (voor de huidige update plm. 1.150 systemen). Ook heeft hij weer in 2 kaartjes de instralingsdata van het KNMI samengevat, gemiddeld per provincie.

De horizontale instraling in juli 2025 lag in Nederland gemiddeld 1,4% hoger, dan in dezelfde maand in 2024. Er was gemiddeld 164,6 kWh/m² aan instraling, met opvallende extremen, 148,4 kWh/m² in Groningen, en maar liefst 176,3 kWh/m² in onze kustprovincie, Zuid-Holland (bijna 19% meer instraling in ZH dan in Groningen!). De relatieve verschillen met juli 2024 lagen tussen de minus 9,2% in Groningen, en +8,5% in Zuid-Holland. Juli 2025 was, ook wat tijdsduur betreft, landelijk bezien marginaal zonniger dan juli 2024 (zonuren KNMI: 224 in 2025, versus 223 in 2024).

De gemiddelde specifieke productie opbrengst (van grotendeels residentiële installaties) lag voor de PVOutput data van de Nederlandse contribuanten op 118,3 kWh/kWp in juli, wat, volgens Boonstra, slechts 0,3% hoger lag dan in dezelfde maand in 2024. Rode lantaarndragers waren ditmaal wederom Groningen en Drenthe, met beiden 108 kWh/kWp. Zeeland stak zoals vaker weer de kop boven de rest uit, met gemiddeld 131 kWh/kWp.

De productie van het gereviseerde PV-systeem van Polder PV kwam, met gemiddeld 123,3 kWh/kWp (eerste tabel aan het begin van dit artikel), wederom op een niveau onder het provinciale gemiddelde (Zuid-Holland), met een gemiddelde van 127 kWh/kWp, volgens Boonstra's data extracten. Dit is een bekend beeld, in de hete zomermaanden doet het systeem van Polder PV het "sub-optimaal", omdat de micro-inverters in zijn oude installatie niet bijster efficiënt zijn, en dus vaak aan "hittestress" lijden in die maanden. Boonstra signaleerde verder grote verschillen bij de relatieve afwijkingen t.o.v. juli 2024: Deze waren sterk negatief in Groningen en Drente (-13,2% resp. -10,1%), Fr., Ov. en Gld hadden ook negatieve verschil percentages. In Limburg en Noord-Brabant waren de verschillen positief (+2,8% resp. +1,7%). In het westen waren de positieve verschillen t.o.v. juli vorig jaar het hoogst, in Zeeland +4,0%, en in Zuid-Holland zelfs met een forse 7,1% meer opbrengst.

De horizontale instraling in januari tm. juli 2025 lag, met 839,9 kWh/m², 17,0% hoger dan in dezelfde periode in 2024. De verschillen lagen tussen de 794,6 kWh/m² in Groningen, en, wellicht verrassend, 879,4 kWh/m² in Zuid-Holland, vlak voor Zeeland (874,2 kWh/m²). De relatieve verschillen met de eerste 7 maanden van 2024 lagen tussen de 11,9% in Groningen, tot zelfs 22,4% in Limburg. 2025 is tot nog toe dus een beduidend zonniger jaar dan 2024.

Voor de eerste zeven maanden van 2025 kwam Boonstra met een specifieke productie van gemiddeld 648,7 kWh/kWp, 18,5% meer dan in dezelfde periode in 2024 (NB: tm. juni was dat zelfs 23,4% meer). De extremen kwamen voor in Fryslân (611 kWh/kWp), resp. Zeeland, met 702 kWh/kWp (14,9% hoger dan in Fryslân). In relatieve zin, was de meeropbrengst t.o.v. januari - juli 2024 inmiddels het laagst in Groningen (+9,8%), en het hoogst in Utrecht (21,6%, de verschillen worden wel kleiner). In Zuid-Holland was de gemiddelde specifieke opbrengst 678 kWh/kWp. Het oude PV systeem van Polder PV deed het inmiddels, na de uitgebreide systeem revisie op 8 maart jl., in januari tm. juli in Leiden, beter (695 kWh/kWp, tabel bovenaan dit artikel). Dat lag 2,5% (tm. mei nog bijna 7%) boven het provinciale gemiddelde (Zuid-Holland). De systeemrevisie heeft dus zeer goede resultaten opgeleverd. Polder PV is hierover zeer tevreden.

Verschillen instraling vs. productie
De (positieve) verschillen van de gemeten producties zijn normaliter kleiner t.o.v. dezelfde periode in 2024, dan bij de instralings-data. Dit is al langere tijd zo, en is waarschijnlijk deels terug te voeren op extra problemen, zoals veroudering, tijdelijk uitvallende omvormers bij netspannings-problemen in met name laagspanningsnet - gebieden (woonwijken e.d.), en vermoedelijk ook, actieve uitschakeling van PV installaties bij klanten met een dynamisch stroom contract, in periodes met negatieve stroomprijzen. Deze problemen zullen vermoedelijk stapsgewijs gaan toenemen. Echter, t.o.v. de cumulatieve instraling tm. juli dit jaar ligt het relatieve verschil voor het eerst in lange tijd wat hoger bij de productie verschillen (18,5% productie, 17,0% bij instraling). De reden voor deze afwijking van de trend is niet bekend.

Siderea verwijst al enige tijd voor hun opbrengst prognoses naar de nieuwe, interactieve Landelijke Opbrengst Berekening (LOB), met meer datapunten dan vroeger werden vermeld. De methodiek bij Siderea is verder verfijnd, zie het separate bericht onderaan. Dit werkt ook door in de resultaten op de LOB pagina. Deze resultaten worden ook apart weergegeven in een separaat tabblad.

Juli 2025 zou 2% theoretisch hogere opbrengsten dan het door hen gehanteerde langjarige gemiddelde (juli 2001-2020) hebben gehad bij goed werkende systemen.

Er wordt op de LOB pagina voor juli 2025 gerekend met haalbare specifieke opbrengsten van 114 (noord-Drenthe) tot 145 kWh/kWp (Kop van Noord-Holland), voor goed werkende installaties met "gemiddelde oriëntaties", ZW of ZO. Tot waarden van 116 kWh/kWp (wederom noord-Drenthe), tot zelfs 147 kWh/kWp voor Den Helder, voor installaties met optimale oriëntaties.

Voor de langjarige periode 2001-2020 berekende Siderea voor juli haalbare gemiddelde opbrengsten, tussen de 120 kWh/kWp (Veluwe Gelderland) en 137 kWh/kWp voor de Kop van Noord-Holland, voor "gemiddelde oriëntaties", en 122 kWh/kWp, tot 139 kWh/kWp voor dezelfde stations, voor "optimale oriëntaties".

Voor de periode januari tm. juli zijn kennelijk nog geen volledige waarden bekend (rode cijfers in kaartje van Siderea, tijdens check op 7 augustus 2025).

Zoals vaker gememoreerd, zijn door Siderea finaal berekende cijfers allemaal ideale gevallen. De meeste van de recenter geplaatste installaties halen deze prognoses niet (zoals al jaren blijkt uit de verzamelde data van Boonstra), omdat ze onder suboptimale omstandigheden zijn gerealiseerd. Bovendien komen tijdelijke afschakelingen, gewild (negatieve stroomprijzen bij dynamisch stroom contract), dan wel ongewild (spanningsproblemen op het laagspanningsnet, a.g.v. hoge penetratiegraad van PV op relatief "dun" uitgelegde netten) vaker voor, wat de werkelijk haalbare jaarproductie onder druk zet bij de getroffen installaties. Dit zal sowieso niet gaan verbeteren, maar eerder nog minder gaan worden. In ieder geval in de "zonnige" maanden. Wat de door de Eerste Kamer aangenomen wet afschaffen salderen voor extra negatieve gevolgen zal gaan hebben voor de te verwachten (specifieke) productie volumes is nog afwachten. Dit kan beslist een significante rol gaan spelen.

---

Nationaal Klimaat Platform heeft op de publicatiedatum van dit artikel nog geen overzicht voor juli 2025 gepubliceerd, het laatste, voor juni, werd op 2 juli geopenbaard (alhier). Daarin werd ook een zonnestroom productie record voor 21 juni gemeld, maar ook een forse hoeveelheid afschakeling van wind- en PV vermogen als gevolg van langdurige negatieve marktprijzen.

De actueel berekende data zijn tegenwoordig te raadplegen via het Nationale Energie Dashboard, zie ook het artikel van 21 maart 2024, op Polder PV. Eerder leek te worden gesuggereerd, dat de energieopwek.nl site in de 2e helft van 2024 zou worden opgeheven, en in het NED zal worden ondergebracht. Begin augustus 2025 is deze echter nog steeds als separate entiteit actief, zie hier onder.

---

Energieopwek.nl

De brondata voor het Klimaatakkoord, Nationaal Klimaat Platform, en het Nationale Energie Dashboard, worden als vanouds berekend door de computers van En-Tran-Ce van Martien Visser, die met steeds geavanceerder modelleringen worden gevoed (energieopwek.nl website). In juli 2025 werd het hoogste gemiddelde vermogen voor de berekende zonnestroom productie direct al op de 1e bereikt, met een berekende output van gemiddeld 8,26 GW over dat etmaal. Dit is wel iets lager dan het historische record berekend, voor de voorgaande dag, 30 juni 2025 (8,55 GW).

Het hoogste niveau in juli 2024 lag op een beduidend lager niveau, op 7,02 GW, op 29 juli van dat jaar. De piek in juli 2025 ligt dus alweer bijna 18% hoger.

In de voorliggende maanden werden de gemiddelde record waarden bereikt op 30 juni (8,55 GW, record), 13 mei (8,14 GW), 27 april (7,36 GW), 27 maart 2025 (5,65 GW), 17 februari 2025 (3,76 GW), 31 januari 2025 (1,91 GW), 1 december 2024 (1,48 GW), 3 november (2,29 GW), 5 oktober (3,95 GW), 1 september (5,1 GW), 12 augustus (6,4 GW), 29 juli (7,0 GW), resp. voormalig record houder in dat jaar, 26 juni 2024, met 7,33 GW gemiddeld). In 2023 werd het vorige jaar record, ook in juni, op de 13e vastgesteld op 6,23 GW gemiddeld (aangepaste berekening, bij eerst-publicatie was het namelijk nog maar 5,85 GW). De oude records zijn dus alweer "met stip" verbroken. De nieuwe zullen sowieso weer gaan sneuvelen vanaf de lente van 2026.

Het nieuwe dag-"record" voor de maand juli 2025, op de 1e die maand, komt neer op een berekende zonnestroom productie van 8,26 (GW) x 24 (uren) = 198,2 GWh. Zoals gezegd, ligt dat bijna 18% hoger dan het hoogste niveau in juli 2024 (29e: 168,5 GWh).

Voor de maand juli 2025 werd de hoogste momentane berekende output piek voor zonnestroom, exact 22,51 GW, ook op de 1e behaald. Die piek lag ook wat lager dan het historische record van 23,0 GW momentaan vermogen berekend voor 12 juni dit jaar. Hoge momentane waarden werden vervolgens ook op 2 en 4 juli (21,63 resp. 21,62 GW) en 12 juli (20,95 GW) berekend door energieopwek.nl. Al deze waarden stijgen alweer flink uit boven de voormalige record piek, 19,87 GW, berekend voor 26 juni 2024. Het geeft goed de hoge kracht van de zon in april tm. juli weer, gecombineerd, uiteraard, met de tussentijds toegenomen collectieve PV capaciteit in Nederland. Die officieel, nog steeds, flink achter loopt op de realiteit, de daartoe gebruikte CBS cijfers zullen nog minstens twee maal worden bijgesteld voor in ieder geval 2024. Daardoor zullen ook de uit die capaciteits-cijfers berekende stroomproducties uiteindelijk gaan wijzigen op het energieopwek.nl portal.

In augustus is het vaak wat warmer dan in juli, en de dagen worden al duidelijk korter. Dit zet het rendement van PV installaties onder druk. We zullen geen records meer krijgen dit jaar, het hoogste niveau werd tot vandaag op 5 augustus gehaald (max. vermogen 16,97 GW). Voor nóg hogere cijfers dan in juni 2025 zullen we dus moeten wachten tot het voorjaar van 2026.

Solarcare 2024

Het bekende monitoring platform van Solarcare heeft eerder dit jaar reeds haar bevindingen over het kalenderjaar 2024 gepubliceerd. Zij kwamen met minder hoge gemiddelde opbrengsten dan in het zonniger jaar 2023. De gemiddelde specifieke opbrengst die zij hebben bepaald over hun deel-populatie (22 MWp, 2.500 installaties, dus gemiddeld vrij klein, 8,8 kWp per stuk), is 820 kWh/kWp.jaar. In 2023 was het nog 870 kWh/kWp.jr. Zie de twee links naar de rapportages onder de bronvermeldingen.

---

Bronnen:

Meetdata Polder PV sedert maart 2000

Extern:

Juli 2025. Warm en iets aan de zonnige en droge kant (5 augustus 2025, maandbericht KNMI, definitief)

Warme julimaand met veel regionale verschillen (31 juli 2025, nieuwsbericht KNMI)

Jaar 2024. Extreem warm en zeer nat met vrijwel de normale hoeveelheid zon (definitief jaaroverzicht over 2024, KNMI, 10 januari 2025)

Schonere lucht zorgt voor meer zonneschijn (zeer interessant artikel, KNMI, 18 juni 2025)

De staat van ons klimaat 2024: Weer een recordwarm jaar (31 januari 2025, nieuwsbericht KNMI, met link naar volledige rapportage. Let daarbij vooral ook op het instralingsdiagram op slide 10, en door Nationaal Energie Dashboard berekende zonne- plus windenergie [potentieel] per dag, op slide 11!)

Klimaatstreepjescode vanaf het begin van de jaartelling (nieuwsbericht 8 januari 2025, KNMI, incl. "klimaatstreepjescode" tm. 2024)

En verder:

Anton Boonstra (grafieken met gemiddelde waarden van KNMI weerstations resp. PVOutput.org, gelumpt per provincie). Vanaf eind 2024 op "Bluesky" platform.

1 augustus 2025. Zoninstraling per provincie in juli 2025 en in de periode januari tm. juli van dat jaar, met relatieve verschillen t.o.v. 2024; extract van KNMI instralings-data

1 augustus 2025. Gemiddelde productie in juli 2025, t.o.v. ditto 2024 bij ca. 1.150 zonnestroom installaties op het PVOutput.org platform

1 augustus 2025. Gemiddelde productie in jan. tm. juli 2025, t.o.v. ditto 2024, bij dezelfde hoeveelheid PVOutput.org installaties

Siderea.nl (met name de interactieve LOB berekening pagina)

Update "Siderea PV Simulator". Bericht gedateerd 7 april 2024, over enkele wijzigingen in de berekenings-methodiek bij Siderea

Gemiddelde zonnepanelen opbrengsten in Nederland in 2024: 0,82 kWh/Wp (Solarcare, ongedateerd, januari 2025. Totale jaaropbrengsten 2024 van zo'n 2.500 installaties / ruim 22 MWp, ongeveer 6% lager dan in 2023. Incl. provinciale verdeling).

Gemiddelde zonnepanelen opbrengsten in Nederland in 2023: 0,87 kWh/Wp (Solarcare, ongedateerd, januari 2024)

Martien Visser / En-Tran-Ce, meestal met hoogst interessante weetjes in de "grafiek van de dag", een paar recente voorbeelden / selectie. Productie data zijn veelal berekend, middels steeds fijnere modelleringen, en - voor PV - gebaseerd op voortschrijdende inzichten in combinatie met meest recente capaciteits-data van het CBS (zie ook deze verklarende tweet). Vanaf maart worden hier de Bluesky links geplaatst (equivalent op Twitter blijft voorlopig nog actief). Overigens, "detail", Visser is inmiddels gepensioneerd, maar zet diverse activiteiten zoals onderhavige gewoon door:

Aandeel zon en wind prognose voor 2030 in totale energie aanbod, door diverse gelijktijdige problemen neerwaarts bijgesteld naar 18% (4 augustus 2025)

Aandeel elektriciteit uit hernieuwbare bronnen incl. curtailment, hoogste impact voor zonnestroom - naar 53,5% 12 mnd voortschriidend gemiddelde (3 augustus 2025)

Aantal uren met negatieve stroomprijzen per kalenderjaar tm. juli 2025 (2 augustus 2025)

"Zonnestroom in juli 2025 relatief veel waard op de stroommarkt" (2 augustus 2025)

De "worteltjesgrafiek" met hoge impact aandelen zon en wind in juli 2025 (1 augustus 2025)

15% hogere zonnestroom productie berekend voor juli 2025 t.o.v. juli 2024, "nauwelijks afschakeling van installaties" (1 augustus 2025)

Nihil en negatieve stroomprijzen opvallend afwezig in juli 2025 (31 juli 2025)

Berekende zonnestroom productie per dag in de periode - incl. record voor 21 juni 2025 (31 juli 2025)

Berekende PV productie relatief t.o.v. nationale stroomvraag, in procent, per dag, in 2025 maximaal 60% inclusief gemodelleerde afschakel hoeveelheden (31 juli 2025)

---

---

---

---

5 augustus 2025: Update gecertificeerde PV markt juli 2025. Netto aanwas 2024 naar (blijvend onwaarschijnlijke!) 3.697 MWp (2023 +32%); mei 2025 record productie bestendigd. Voor uitgebreide toelichting van de voorliggende historie van de CertiQ data voor gecertificeerde zonnestroom in Nederland, zie de bespreking van 7 maart 2023 (februari rapportage). Voor de transitie van CertiQ naar de nieuwe organisatie VertiCer, zie introductie in de analyse, van 19 juli 2023. De huidige update werd samengesteld na een lang weekend in ons vakantieverblijf.

In de huidige rapportage brengt Polder PV de nieuwe resultaten uit de data rapportage van VertiCer, voor juli 2025, waarmee de jaargroei in de jaren 2022 en 2023 (voorlopig) vrijwel zijn gestabiliseerd m.b.t. de gerealiseerde, gecertificeerde PV capaciteit. Met de huidige, alweer iets opwaarts bijgestelde cijfers voor 2024 zou dat jaar een nieuw record niveau van bijna 3,7 GWp groei hebben bereikt, een derde hoger dan in 2023, maar dit lijkt ook gezien andere marktcijfers schier onmogelijk, en zal in een later stadium zeer waarschijnlijk later fors neerwaarts (moeten) worden bijgesteld.

Ook zijn de verstrekte Garanties van Oorsprong voor gecertificeerde PV projecten gereconstrueerd en grafisch verbeeld over de afgelopen periode. Zowel de grote februari als de in een vorige update gemelde, en door VertiCer ook erkende grote augustus 2024 anomalie zijn nog steeds niet in de publiek toegankelijke data hersteld. In juni 2025 is er wederom een fikse neerwaartse correctie bij de capaciteit in de cijfers van VertiCer terug te vinden: een netto negatieve aanwas van maar liefst -1,4 GWp in die maand. Voor mei 2025 is het nieuwe record niveau voor de tot nog toe bekende maandproductie in dat jaar wat verder verstevigd, de eerste resultaten voor juni 2025 liggen nu nog op een iets lager niveau.

De geaccumuleerde gecertificeerde zonnestroom capaciteit in de database van VertiCer ligt voor eind juli 2025 flink lager dan voor het, waarschijnlijk veel te hoge, huidige niveau voor eind 2024 / begin 2025, op bijna 14,4 GWp, en is daarmee zelfs iets lager geworden dan de huidig bekende accumulatie voor eind juli 2024, een jaar eerder (!). De grootste project categorie (>1 MWp) zou een, weliswaar flink neerwaarts aangepast, geaccumuleerd volume hebben bereikt van 9,8 GWp, wat, by far, het grootste volume van alle grootte categorieën is, en ook zal blijven. Het is echter wel bijna 1,4 GWp lager dan de huidige status, eind juni dit jaar, wat doet vermoeden dat er al enkele correcties bij de capaciteit zijn doorgevoerd in het VertiCer dossier. De in een vorige update gemelde hoge netto capaciteits-toevoeging in het tweede kwartaal van 2024 is ook omlaag bijgesteld, tot een volume van 979 MWp (wel nog steeds een kwartaal record).

De in een vorige update gemelde nieuwe "anomalie", voor het nieuwe maand volume voor december 2024, is verder opgelopen, tot een onmogelijke netto aanwas van 1.815 MWp in die maand. Dit heeft mede tot gevolg dat de 2e jaarhelft van 2024 een, gezien de markt omstandigheden onwaarschijnlijk, nieuw half-jaar record van 2.075 MWp netto nieuwbouw zou hebben opgeleverd. Ook deze cijfers zullen zeer waarschijnlijk later aangepast gaan worden, ze zijn veel te hoog.

Sinds 2006 is er voor 55 terawattuur door VertiCer resp. haar voorgangers aan Garanties van Oorsprong uitgegeven aan gecertificeerde zonnestroom installaties. Ook hier worden, met name voor 2024, nog neerwaartse bijstellingen voor verwacht.

---

---

2. Evoluties basis parameters

2a. Evolutie van drie basis parameters gecertificeerde PV-installaties VertiCer juli 2021 - juli 2025

(Herziene) status tm. juli 2025

In deze grafiek, met de meest recente actuele en gewijzigde data uit de juli 2025 rapportage van VertiCer, en deels oudere data uit de CertiQ updates, de stand van zaken vanaf juli 2021 tm. juli 2025. De blauwe kolommen geven de ontwikkeling van de aantallen installaties weer (ref.: rechter Y-as), voorlopig culminerend in 35.050 exemplaren, begin augustus 2025. Wat, wederom, een netto negatieve groei weergeeft van 310 projecten** t.o.v. de status, eind juni 2025 (gereviseerd, 35.360 exemplaren), en wat zelfs al 1.410 exemplaren minder is dan het tot nog toe hoogste niveau (36.460 in, inmiddels, juli 2024, gereviseerd).

Er vindt dus, zo blijkt al een tijdje kristalhelder, in toenemende mate, een netto uitstroom van projecten plaats uit de VertiCer databank (meer projecten uitgeschreven dan ingeschreven). Wel is er, t.o.v. het herziene eindejaars volume van 2022, netto bezien in kalenderjaar 2023 een groei geweest van 1.426 projecten in het VertiCer bestand, 1 meer t.o.v. de vorige update. Wat 45% minder is dan de groei in 2022 (stabiel op 2.591 nieuwe projecten; voor de half-jaar volumes, zie ook nieuwe half-jaar grafiek verderop).

In de gele kolommen (ref. rechter Y-as, in MWp) de bijbehorende geaccumuleerde gecertificeerde PV-capaciteit, die begin augustus 2024 weer verder is toegenomen, van 14.418 MWp in de vorige update, naar, inmiddels, 14.425 MWp. Dit kan uiteraard nog steeds / wederom verder gaan wijzigen in komende updates, zoals ook in alle vorige exemplaren is geschied. Afhankelijk van komende revisies van historische cijfers, lijkt de 10 GWp in dit grote PV dossier, in ieder geval inmiddels begin januari 2023 te zijn gepasseerd.

De opmerkelijke, forse wisselingen in de netto (overgebleven) volumes aan het eind van de laatste maanden, heeft uiteraard ook gevolgen gehad voor de systeemgemiddelde capaciteit, die eind maart 2024 weer flink lager is geworden, waar dit begin dat jaar nog een opvallende tóename was (groene curve). Na deze terugval, is in mei - juli 2024 het gemiddelde weer duidelijk toegenomen.

Capaciteit verschillen lopen flink op

Eind 2022 is de geaccumuleerde capaciteit op een stabiel niveau gekomen van 9.838,3 MWp. In het eerste flink gewijzigde januari rapport voor 2023 was dat nog 9.409,3 MWp. Voor EOY 2022 is sindsdien dus 429 MWp / 4,6% meer volume bijgeschreven dan oorspronkelijk gerapporteerd.

In nog extremere mate is het verschil bij de opgegeven EOY capaciteit voor kalenderjaar 2023. In de eerste rapportage voor eind december 2023 was er sprake van een cumulatie van 11.106,2 MWp. Dat is inmiddels gearriveerd op een veel hoger niveau, 12.647,5 MWp, een verschil van 1.541 MWp / 13,9%. Het is goed om deze flink opgelopen verschillen voor reeds "lang" verstreken jaren op het netvlies te blijven houden, want dit gaat natuurlijk ook geschieden met de cijfers voor 2024-2025. Huidige status updates geven altijd een zeer voorlopige stand van zaken weer. De cijfers daarin gepubliceerd, kunnen nog flink gaan wijzigen in latere rapportages.

Groei 2023 t.o.v. 2022 volume, nieuw jaargroei record houder bouwt positie verder uit

Met de huidige, gestabiliseerde cijfers van de jaar volumes, is de voorlopige groei in het hele kalenderjaar 2023 2.809 MWp geweest. Dat geeft, in grote tegenstelling tot eerdere maandrapportages door Polder PV (in december 2023 rapportage nog slechts een jaar-aanwas van 1.298 MWp!), inmiddels een forse marktgroei t.o.v. de jaarlijkse aanwas in 2022, zelfs al weten we dat alle cijfers nog steeds regelmatig zullen worden bijgesteld. In dezelfde periode in 2022 was het inmiddels geconsolideerde groei volume namelijk 1.991 MWp. De toename in 2023 is tot nog toe dus alweer 41% hóger dan het nu bekende nieuwe volume in 2022 (in de update van december 2023 was het nog 34% láger!). Bij de aantallen nieuwe projecten was juist een zeer hoge netto negatieve groei vast te stellen uit de huidige cijfers (minus 45%). Deze combinatie is op zijn zachtst gezegd, "hoogst curieus", als je niet beter zou weten hoe deze cijfers tot stand komen. Want dat laatste heeft vooral te maken met een forse uitstroom van oudere projecten, die al een tijdje bij VertiCer de nieuwe instroom overvleugelt.

In ieder geval kan óók geconstateerd worden, dat 2023 al een tijdje onbetwist kampioen is geworden, en het nieuwe jaargroei record heeft, tot en met dat jaar. Het is voormalig kampioen 2020 (voorlopig laatst bekend groeicijfer: 2.436,9 MWp) inmiddels met een volume van ruim 372 MWp voorbijgestreefd, pending latere updates.

In de groene curve is de uit voorgaande parameters berekende systeemgemiddelde capaciteit voor de gehele, overgebleven gecertificeerde populatie PV-projecten bij VertiCer, in kWp (referentie linker Y-as) weergegeven. Dit blijft door de bank genomen almaar toenemen, en is sedert eind 2022 verder gegroeid, van 289 naar 357 kWp, eind 2023. In januari - februari 2024 nam dit flink toe, naar bijna 393 resp. 397 kWp. Eind april nam dit echt weer stevig af, vanwege de toen doorgevoerde, forse neerwaartse capaciteits-bijstelling, en eindigde voorlopig op ruim 364 kWp gemiddeld. Vanaf mei steeg het weer naar 396 kWp in juli 2024. Ook dit niveau kan bij latere data bijstellingen weer wijzigen, zowel in negatieve, als in positieve zin.

Links in de grafiek vindt u ook de meest recent bekende EOY cijfers voor 2021 weergegeven. Die zijn net als in de vorige updates stabiel gebleven, inmiddels 31.438 projecten, respectievelijk, 7.847,3 MWp. Deze data zijn belangrijk voor de vaststelling van de aangepaste jaargroei cijfers voor 2022, zie paragraaf 3d. Het ziet er niet naar uit dat er nog substantiële wijzigingen in die eindejaars-cijfers zullen komen, op zijn hoogst nog marginale aanpassingen.

... (gigantische) anomalie in augustus - september rapportages inmiddels, in 2 grote stappen, in publiek toegankelijke data hersteld; meest recente cijfers & nieuwe anomalie december 2024

In augustus 2024 werd helaas weer een ronduit verbijsterend cijfer gemeld door VertiCer, wat met geen mogelijkheid verklaard kon worden, en wat als het grootste data incident in de lange historie (incl. rechtsvoorganger CertiQ) beschouwd kan worden in de solar statistieken. Hierover is uitvoerig gerapporteerd in een vorige maand update, en is commentaar van VertiCer weergegeven in het intermezzo in deel II van die analyse. Met inmiddels alweer verder opgehoogde, en dus nog steeds ongeloofwaardige cijfers volgens de VertiCer tabel, een ongelofelijk volume van 18.697 MWp, wat een onwaarschijnlijke maandgroei van bijna 4,3 GWp in augustus zou geven. Uit de reactie van VertiCer blijkt, dat de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit en accuraatheid van de aangeleverde cijfers bij de netbeheerders ligt, en moet Polder PV dus helaas vaststellen, dat er géén (effectieve) uitgangscontrole bij de netbeheerders is voor deze zeer belangrijke data. En dat, bovendien, een lang geleden beloofde ingangscontrole bij VertiCer moet ontbreken, anders had deze enorme anomalie al snel opgemerkt geweest. Niets van dit alles, (enorm) foute ingaves van netbeheerders blijven kennelijk nog altijd "ongeschonden" de publiek toegankelijke data van VertiCer in ernstige mate vervuilen. En van de daaruit volgende statistieken een puinhoop genereren.

In het september rapport was deze enorme anomalie helaas nog niet hersteld (met inmiddels weer bijgestelde gegevens nu 18.672 MWp). Vanwege deze onmogelijke waarden, heb ik destijds beide kolommen doorzichtig gemaakt en met een rood kader weergegeven. Kennelijk ook door aandrang van collegae bij Solar Magazine, is echter in de oktober rapportage eindelijk een eerste flinke correctie doorgevoerd. Begin november wordt nu nog "maar" een volume van 16.464 MWp in accumulatie gerapporteerd, maar ik vond het niveau in de vorige rapportages nog steeds "verdacht hoog". Het is dan ook niet verbazingwekkend, dat begin december de accumulatie verder neerwaarts werd bijgesteld, naar, inmiddels, nog maar 14.529 MWp, wat een "logisch volume" lijkt. Het ligt inmiddels 104 MWp boven het volume, eind juli 2024. Vermoedelijk is er tussentijds een tweede forse wijziging geweest, en was het volume ook voor eind oktober nog veel te hoog. Vandaar dat ik drie kolommen, met waarschijnlijk veel te hoge waarden, rood heb gemarkeerd in de grafiek (augustus tm. oktober). Of die tweede wijziging hetzelfde "project" is geweest wat kennelijk destijds foutief door een netbeheerder is aangemeld, of mogelijk zelfs een tweede (of nog meer) project(en), vertelt het verhaal verder niet. En is slechts voer voor puur giswerk, waar we verder niets mee kunnen, en wat dus een zinloze excercitie is.

De grootste wijzigingen m.b.t. de "augustus anomalie" worden vooral veroorzaakt door flinke neerwaartse bijstellingen voor de grootste project categorie (projecten groter dan 1 MWp), zie ook verderop bij segmentaties in paragraaf 4b).

Nieuwste anomalie: aanwas capaciteit december 2024

De merkwaardige cijfers blijven helaas terugkomen. Eind 2024 zouden we namelijk, volgens de huidige, na een forse opwaarts bijstelling in de vorige update (1,4 GWp toevoeging!), nu weer flink neerwaarts bijgestelde capaciteit cijfers van VertiCer, zijn aanbeland op een geaccumuleerd volume van 14.370 MWp, een vrijwel even hoge correctie van 1,4 GWp in negatieve zin. Mogelijk is dit (al) een correctie voor de bizarre toename in juni, maar gezien de cijfer historie kan dit beslist ook andere oorzaken hebben, mogelijk een herstel van oudere anomalieën verder in het verleden.

Afgezien van de "evident foute" cijfers in augustus - oktober 2024, is er tussentijds zelfs een piek geweest van, momenteel, 17.176 MWp in januari 2025, waarna, met wat schommelingen, het gecumuleerde geregistreerde capaciteits-volume weer flink is gedaald bij VertiCer. Vreemde wijzigingen en accumulatie cijfers blijven dus, helaas, terugkeren in de cijfers van deze TenneT/Gasunie dochter. Het is zeer lastig om hier het hoofd koel bij te houden, en om "logische trends" in de continu wijzigende cijfers te ontdekken.

Als gevolg van de veel te hoge capaciteiten in augustus tm. oktober, en de wél "logische" aantallen netto overgebleven geregistreerde projecten in die maanden, is de daar uit berekende systeemgemiddelde capaciteit natuurlijk ook véél te hoog (groene curve, incorrecte volumes van 513 resp. 453 kWp gemiddeld per project weergevend in die maanden). In november 2024 zijn we eindelijk weer teruggekeerd naar "normale" verhoudingen. Het project gemiddelde kwam toen op een "geloofwaardig" niveau van 401 kWp. Vanaf december 2024 lijkt, ondanks de zeer forse bijstelling voor die maand, voor het project gemiddelde "de normale routine" weer een paar maanden te zijn teruggekeerd, met aan het eind van die maand een netto project gemiddelde capaciteit van 453 kWp. Eind januari 2025 steeg het naar 477 kWp, viel eind februari terug, nam weer toe tm. eind april (449 kWp), om, voorlopig, eind juli 2025 te eindigen op een duidelijk lager niveau, 410 kWp.

Dat gemiddelde staat wel steeds duidelijker onder invloed van de fors lagere aantallen netto geregistreerde projecten. Hoe meer (kleine) installaties uitgeschreven zullen worden, hoe hoger de te verwachten gemiddelde capaciteit van de overgebleven populatie zal worden. Zeker in combinatie met de blijvende schaalvergroting bij nieuwe, de databank van VertiCer instromende projecten, zal dat het gemiddelde op termijn vermoedelijk omhoog drijven.

** Beter: "het netto overblijvende nieuwe volume, wat het verschil is tussen de (niet qua volume geopenbaarde) uitschrijvingen en de volumes aan nieuwe inschrijvingen".

2b. Evolutie van drie basis parameters gecertificeerde PV-installaties VertiCer EOY 2009 - 2024

Ik geef hieronder de volledig gereviseerde grafiek met de evolutie van de eindejaars-accumulaties weer. Hierbij is gebruik gemaakt van een separaat verschenen historische update (24 augustus 2024), van de oudere jaargangen, destijds gepubliceerd in CertiQ rapportages, waarin alleen zeer marginale wijzigingen zijn te vinden, en die dus nauwelijks effect hebben gehad op de hoogte van de kolommen. En waarbij de nu bekende, inmiddels deels weer gewijzigde cijfers in het juli 2025 rapport van VertiCer, voor de jaren 2021 tm. 2024, zijn opgenomen. De cijfers voor 2023 en later zijn uiteraard nog zeer voorlopig en kunnen nog behoorlijk gaan wijzigen in komende updates (gearceerde kolommen). Het capaciteits-cijfer voor 2024 heeft inmiddels een veel realistischer niveau bereikt in vergelijking met de evident foutieve waardes in de augustus-oktober rapportages in dat jaar, vandaar dat ik de laatste kolom voor de capaciteit, weliswaar gearceerd (zeer voorlopige cijfers), weer in normale kleurstelling heb weergegeven. Echter, vanwege de onwaarschijnlijke hoge actuele opgave voor eind december, zal in ieder geval voor de capaciteit, het huidige cijfer drastisch neerwaarts aangepast gaan worden.

De tweede grafiek in deze sectie geeft niet de maandelijkse progressie (paragraaf 2a), maar de evolutie van de eindejaars-accumulaties van 2009 tm., achteraan, 2024 weer, met alle ondertussen weer gewijzigde data in de huidige VertiCer update. De opbouw van de grafiek is vergelijkbaar met die voor de laatste maand-cijfers, maar om alle data in 1 grafiek te krijgen zonder extreme verschillen, is de Y-as voor alle drie de parameters hier logarithmisch gekozen. Het aantal installaties is fors toegenomen, van 3.767 exemplaren, eind 2009, naar 34.029, eind 2022, resulterend in een Compound Annual Growth Rate (CAGR) van gemiddeld 18,4% per jaar in 2009-2022. Eind december 2023 staat de teller alweer op 35.455 projecten; de CAGR voor de periode 2009-2023 heeft, met de nog voorlopige data voor met name 2023, een gemiddelde van 17,4% per jaar.

Bij de capaciteits-ontwikkeling is het echter nog veel harder gegaan. Deze nam toe van 18,7 MWp, eind 2009, tot alweer 9.838,3 MWp, eind 2022. Resulterend in een byzonder hoge CAGR, van gemiddeld 61,9% per jaar (!). Wel begint er, voorstelbaar, na zo'n langdurige, spectaculaire groei periode, een afvlakking zichtbaar te worden in de expansie. Wat veel te maken heeft met overal optredende problemen met beschikbare netcapaciteit, gestegen project kosten, forse competitie met andere CO2 besparende opties binnen de nieuwste SDE regelingen, diverse verzwarende omstandigheden voor planning en realisatie van nieuwe projecten (verzekeringen, participatie trajecten, eisen m.b.t. aansluiting en ecologie), beschikbaar personeel, etc. Eind december 2023 is de capaciteit fors doorgegroeid naar een voorlopig volume van 12.647,5 MWp, resulterend in een voorlopige CAGR van gemiddeld 59,3% per jaar, in de periode 2009-2023. Hierbij moet ook worden vermeld, dat het eindejaars-cijfer voor 2023 fors is bijgesteld in eerdere updates van VertiCer. Vermoedelijk is er toen veel capaciteit bijgeschreven na de nodige vertragingen in de administratieve verwerking ervan.

Historische bijstellingen

Dat de cijfers in de databank behoorlijk worden bijgesteld, bezien over een langere periode, laten de nu actuele eindejaars-cijfers voor 2021 weer goed zien. Die zijn al langere tijd vrijwel ongewijzigd, namelijk 31.438 installaties, en een verzamelde capaciteit van 7.847,3 MWp. In het "klassieke" maandrapport voor (eind) december 2021, alsmede in het gelijktijdig verschenen eerste jaaroverzicht, waren die volumes nog maar 30.549 installaties, resp. 7.417,8 MWp. In de laatste cijfer updates zijn de verschillen t.o.v. de oorspronkelijke, "klassieke" maandrapport opgaves van, destijds, CertiQ, derhalve, opgelopen tot 2,9% (aantallen), resp. bijna 5,8% (capaciteit). Uiteraard hebben deze continu voorkomende bijstellingen ook gevolgen voor de uit de EOY cijfers te berekenen jaargroei volumes (YOY).

Uit voorgaande twee parameters werd door Polder PV weer de gemiddelde systeem-capaciteit aan het eind van elk kalenderjaar berekend (groene curve in bovenstaande grafiek). Ook deze nam spectaculair toe, van slechts 5,0 kWp, eind 2009 (bijna uitsluitend kleinere residentiële installaties), tot alweer 356,7 kWp, eind 2023 (bestand VertiCer inmiddels gedomineerd door duizenden middelgrote tot zeer grote projecten incl. zonneparken). Een factor 72 maal zo groot, in 14 jaar tijd. Wat de enorme schaalvergroting in de projecten sector goed weergeeft.

2024

Helemaal rechts in de grafiek zijn ook de, nog premature, cijfers voor eind december 2024 getoond, met een waarschijnlijk "logisch", doch beslist nog niet definitief aantal van, resterend, 36.099 installaties. Inmiddels resulterend in een voorlopige netto toename van 644 projecten (in een vorige update was dat nog een netto verlies van 221 projecten) sedert eind 2023. En met een bijgesteld, maar waarschijnlijk véél te hoog volume van 16.344 MWp (NB: in een vorige update nog "slechts" 14.929 MWp!) voor de capaciteit, waaraan sowieso al flinke correcties zijn voorafgegaan, na de al eerder gememoreerde "augustus anomalie". Dit resulteert voorlopig in een systeemgemiddelde capaciteit van 453 kWp, beduidend hoger dan de 357 kWp eind 2023.

Voor de nog zeer voorlopige, vermoedelijk foutieve eindstand van 2024 zou de CAGR over de periode 2009-2024 inmiddels in een nog steeds respectabele gemiddelde toename van 16,3% per jaar voor de aantallen projecten. Een percentage, wat echter onder druk komt te staan door de netto uitstroom verliezen bij VertiCer. Voor de capaciteit komt de CAGR in de periode 2009-2024 inmiddels uit op een gemiddelde groei van 57,1%/jaar. Een percentage wat waarschijnlijk neerwaarts bijgesteld zal moeten worden, gezien de reeds vastgestelde "december 2024 anomalie".

Sowieso zal er voor kalenderjaar 2024 nog veel volume bijgeschreven en gewijzigd gaan worden in de vervolg rapportages in het nieuwe jaar. En ook de data voor de eerste maanden van 2024 zullen daarbij nog flink worden bijgesteld. Waar dat alles zal "eindigen", inclusief potentiële andere correcties, is nog een niet te beantwoorden vraag. Er komen in ieder geval nog flink wat aanvullingen en wijzigingen aan voor dat jaar.

---

3. Maandelijkse, kwartaal-, half-jaar- en jaarlijkse toenames aantallen en capaciteiten bij VertiCer

3a. Maandelijkse toenames van aantallen en capaciteit van gecertificeerde PV-installaties VertiCer augustus 2021 - juli 2025

Ook al moet ook bij deze grafiek de blijvende waarschuwing, dat de cijfers nog lang niet zijn uitgekristalliseerd, en we nog de nodige bijstellingen kunnen verwachten, de trend bij de nieuwe (netto) aantallen projecten door VertiCer, en rechtsvoorganger CertiQ, geregistreerd van maand tot maand, laten, ook in de huidige versie van juli 2025, een zeer duidelijke afkoeling van de PV-projectenmarkt zien sedert de zomer van 2021. Dit heeft deels te maken met het feit, dat er netto bezien steeds meer (oudere) projecten uitstromen bij VertiCer, dan er nieuw worden gerapporteerd en opgenomen in de databank.

In de grafiek is tevens met Excel een voortschrijdend gemiddelde trendlijn (gestippeld) berekend, met een periode van een jaar (12 maanden), die de neerwaartse trend goed weergeeft.

Werden er in januari 2022 nog netto 385 nieuwe gecertificeerde PV-projecten bijgeschreven, is dat in de rest van het jaar al zeer duidelijk minder geworden, en vanaf augustus dat jaar zelfs zeer sterk "afgekoeld". Met wat ups en downs, is het laagste volume in dat jaar voorlopig bereikt in november 2022, met 107 (netto) nieuwe installaties. Daarna veerde het weer even op, daalde stapsgewijs, leidde tijdelijk tot een inmiddels licht positieve groei van netto 25 nieuwe projecten in augustus 2023 en verdere positieve groei in september tm. december. In 2024 zijn de aanwas cijfers per maand tm. juli in de update van maart 2025 voor het eerst netto, in de eerste updates ook vaak negatief, al in de plus geraakt, al liggen ze op een zeer "bescheiden" niveau. De aanwas cijfers voor de resterende maanden in 2024, en de eerste voor 2025, zijn nu nog negatief, maar wel weer minder sterk dan in de vorige update. Januari tm. juli 2025 startten met de eerste waarde ook flink onder de nullijn, met, inmiddels, netto minus 96, -68, -73, -136, -155, -211, resp. -310 projecten. Ook dat kan / zal waarschijnlijk in latere updates omslaan in positieve, doch relatief lage groei.

Eerder getoonde negatieve groeicijfers voor 2023 zijn inmiddels, zoals gebruikelijk, omgezet in positieve aanwas, a.g.v. de voortdurend wijzigende historische cijfers in de VertiCer bestanden. In de huidige, juli 2025, update zijn in totaal voor 18 maanden de waarden inmiddels weer aangepast sinds het exemplaar tm. juni. Voor 2022 werden geen wijzigingen geconstateerd. De oudste wijziging was voor januari 2023 (1 project toegevoegd), de rest van de maanden in dat jaar hebben ongewijzigde cijfers sedert de vorige update. In 2024 zijn voor 11 van de 12 maanden de data bijgesteld, en ook het volume voor de maanden januari tm. juni 2025 is gewijzigd (minder negatieve groeicijfers).

Al zullen de meeste maandwaarden in positieve zin ombuigen in latere updates, zoals in het recente verleden is geschied, de trend is bij de aantallen onmiskenbaar: er worden, netto bezien, nog maar relatief weinig netgekoppelde projecten bijgeschreven bij VertiCer, per maand. Dit is goed te zien in de aan de grafiek toegevoegde trendlijn met het voorschrijdend gemiddelde. Een van de belangrijkste redenen zal zijn, dat er een toenemend aantal uitschrijvingen uit de databank van de TenneT / Gasunie dochter is begonnen, die de instroom (tijdelijk) afremt of zelfs overvleugelt. Waarschijnlijk is de oorzaak de beginnende uitval van de oudste onder SDE 2008 tm. 2010 gesubsidieerde kleine projectjes, die immers 15 jaar subsidie konden genieten. Voor de kleinste, residentiële installaties moet die uitschrijving wel actief geschieden, anders blijven ze in het VertiCer bestand aanwezig. Eenzelfde lot gaat volgend jaar de overgebleven beschikkingen uit de SDE 2011 overkomen. We moeten gaan zien hoe het verloop bij de aantallen zich ontwikkelt, nu de subsidie termijn voor de eerste projecten reeds is verstreken, of aan het aflopen is. Uiteraard betekent uitschrijving uit de VertiCer databank verder beslist niet dat de betreffende projecten fysiek zijn, of worden verwijderd. Ze kunnen nog vele jaren lang met een aardig rendement worden ge-exploiteerd door de eigenaren, zonder SDE-gerelateerde inkomsten, gezien de fysieke levensduur van ver over de 25 jaar van de PV generatoren. Hier is byzonder weinig zicht op, cijfers over het al of niet verder exploiteren van deze oudere projecten ontbreken in het geheel in statistiek moeras Nederland.

Een vergelijkbare grafiek als voor de aantallen (vorige exemplaar), maar ditmaal de ermee gepaard gaande netto maandelijkse toename (of zelfs tijdelijke, soms dramatische afname) van de capaciteit van gecertificeerde PV-projecten, in MWp. In een vorige update is de Y-as fors aangepast, al vallen er nog steeds extremen buiten de nieuwe grenzen. En ook ditmaal is een trendlijn met het voortschrijdend gemiddelde (periode 12 maanden), als een rode stippellijn, toegevoegd.

De evolutie laat een nogal afwijkend, zo u wilt, zeer chaotisch beeld t.o.v. dat bij de aantallen zien, met sterk fluctuerende verschillen tussen de maanden onderling. Ik heb dit exemplaar dan ook als koosnaampje de "chaosgrafiek" toebedeeld.

Ook deze vaak al flink aangepaste maand waardes kunnen uiteraard naderhand nog worden bijgesteld. Als voorbeeld: de "netto negatieve groei" in september 2022, al gesignaleerd in het januari 2023 rapport, is uiteindelijk in latere updates in ieder geval omgeslagen in "normale, positieve groei", van, inmiddels, 74,1 MWp. Door de extreem wisselende trend van de maandelijkse aanwas cijfers, is zelfs de trendlijn zeer grillig, en wordt deze ook in bovenmatige zin ernstig verstoord door de augustus 2024 anomalie.

Bizarre nieuwe pieken voor eerste maand in jaren 2023 en 2024

Zoals al bij de eerst-rapportage gemeld (jan. 2024 rapport), is er een exceptioneel "verschijnsel" zichtbaar voor de maand januari 2023. Die maand had al lang de hoogste "piekwaarde" ooit meegekregen, en is in veel latere maandrapportages continu bijgeplust, tot het in het december 2023 rapport een al zeer hoog volume bereikte van 432,6 MWp. In het "klassieke" CertiQ december rapport van 2022 was nog een zeer hoge november piek zichtbaar bij de capaciteit. Het lijkt er op, dat een groot volume daarvan naar het begin van het nieuwe jaar is geschoven (de vermoedelijke feitelijke datum van netkoppeling). Ook in januari 2022 zagen we eerder al een "nieuw-jaars-piek", maar die is duidelijk kleiner, inmiddels neerkomend op 306,7 MWp nieuw volume (ongewijzigd in de laatste updates).

In de rapportage van januari 2024 is dat al hoge volume opeens extreem opgehoogd naar 770,2 MWp, en is dat momenteel zelfs nog verder gegroeid, naar 803,5 MWp tm. de huidige juli 2025 update.

Tweede en derde groei piek & "negatieve pieken"

En dat is nog niet alles, want hetzelfde is geschied met het nieuwe volume voor januari 2024. Dat was in de update voor die maand nog een negatieve groei van -84,6 MWp. In de februari 2024 rapportage sloeg dat in een keer om in een "record positieve aanwas" van 973,2 MWp, wat inmiddels in de huidige update nog verder is opgehoogd, naar alweer 1.390,6 MWp (buiten de huidige Y-as vallend). Een onwaarschijnlijk hoog volume waar Polder PV, net als bij de vorige piek voor januari 2023, geen plausibele verklaring voor heeft. Ik heb in een eerste rood omkaderd venster aangegeven dat het bij beide maandgroei pieken om "uitzonderlijke", vooralsnog onverklaarbare volumes gaat.

Voor februari 2023 was er aanvankelijk een magere positieve groei van 28,1 MWp positief. Deze sloeg echter in de maart rapportage in dat jaar om in een enorme negatieve bijstelling van 316,1 MWp negatief (!), bij een netto aanwas van 65 nieuwe projecten. In de april 2023 update was er een marginale opwaartse correctie naar -312,3 MWp. In de rapportages voor mei 2023 tm. juli 2025 is de negatieve "groei" verder fors geslonken naar minus 202,4 MWp.

In een vorige rapportage (maart 2024) heeft dit proces zich herhaald, voor het eerste groeicijfer voor die maand. Terwijl de groei in februari 2024 evolueerde van een "bescheiden" negatieve 11,7 MWp naar een inmiddels "normale" positieve 178,0 MWp, kwam maart opeens met een record negatief groei volume van -1.140,9 MWp (!). Dat is in de huidige, juli 2025 update, weliswaar verminderd, maar is nog steeds sterk negatief (-925,3 MWp). Ook deze extreme netto negatieve groei is zeer slecht verklaarbaar.

Het eerste beschikbare "groei" cijfer voor april 2024 was ook negatief, maar niet zo extreem als in de voorgaande maand, -218,5 MWp. Dit is inmiddels weer minder sterk negatief geworden, in het juli 2025 rapport neerkomend op een negatieve aanwas van -119,3 MWp. De verwachting is dat dit volume nog behoorlijk "opwaarts" aangepast zal gaan worden.

Mei 2024 verraste weer in twee opzichten. Ten eerste, was het eerst gepubliceerde aanwas volume meteen al fors positief was, netto 198,4 MWp, wat tot de oktober update langzaam doorgroeide naar 207,6 MWp. In de november 2024 update, echter, is er een enorm volume bijgeplust, en zou de netto aanwas inmiddels zelfs neerkomen op 942,6 MWp, op een 4,5-voudig niveau t.o.v. de oktober update. Ook dit is weer een raadselachtige wijziging, zonder plausibele verklaring.

Juni en juli 2024 begonnen weer op een negatief niveau, maar hebben inmiddels ook positieve aanwas cijfers (155,7, resp. 155,4 MWp).

Zoals al vaker gemeld, kunnen de redenen voor zulke, soms aanzienlijke bijstellingen, en, meestal tijdelijk, zelfs fors negatieve, of positieve netto groei cijfers, zeer divers zijn, zoals destijds gerapporteerd door CertiQ na vragen van Polder PV daar over (artikel 16 januari 2023). Mogelijk zijn er, daar bovenop, deels forse correcties doorgevoerd van foutieve opgaves, al zullen we nooit weten wat precies de oorzaken zijn geweest van deze, hoge impact hebbende, merkwaardige data updates.

Augustus anomalie met gigantische impact - waarschijnlijk in twee stappen hersteld

De eerder al meermalen vermelde, grote anomalie in het augustus 2024 rapport van VertiCer heeft natuurlijk een enorme impact bij de afgeleide maandgroei cijfers. Volgens de huidige data, in het juli 2025 rapport, zou namelijk in augustus een groei opgetreden zijn van 4.272 MWp. Dat is, hoe je het ook wendt of keert, een volslagen onmogelijk groeicijfer en moet op een zeer ernstige fout bij VertiCer ( en/of (een) data aanleverende netbeheerder(s) ) berusten†. Deze enorme fout is zichtbaar gebleven in de september en oktober updates. Kennelijk is of zijn de fout(en) in twee stappen hersteld, in de oktober update ging er zeer veel volume van af, en ook in de update van november is er weer een substantieel volume verwijderd, waardoor de accumulatie op een "meer normaal" niveau is gekomen. U vindt die aanzienlijke bijstellingen onder de betreffende maand aanwas cijfers, als negatieve volumes van -2.208 resp. -1.935 MWp. Maar het aanwas volume voor augustus staat nog steeds op de onwaarschijnlijk hoge omvang, de betreffende kolom is dan ook doorzichtig gemaakt en rood omlijnd, met een extra commentaar venstertje.

† Het beknopte antwoord van VertiCer, met vérstrekkende consequenties voor de betrouwbaarheid van hun (actuele) statistieken, is besproken in een apart intermezzo in het vervolg artikel van een vorige analyse, door Polder PV.

Na augustus blijvend verrassingen

September 2024 begon met minus 86 MWp, wat inmiddels minder negatief is geworden, -25,1 MWp. De verwachting is, dat dit in komende updates opwaarts zal worden aangepast, en vermoedelijk zelfs positief zal gaan worden, zoals in de "normale historie" van de VertiCer records.

December 2024 verraste weer in positieve zin, met een direct al hoog "start" volume wat in de april 2025 update nog neerkwam op 485,5 MWp. In de mei 2025 update is dat echter plotsklaps ruim ver-drie-voudigd, en komt inmiddels, in de juli rapportage, op een zeer onwaarschijnlijk hoge aanwas van 1.815 MWp. Een vrijwel onmogelijk nieuw volume, in tijden van structurele netcongestie.

2025

Januari 2025 zat van meet af aan al hoog in de boom, en zit momenteel al resp. 831,2 MWp in de plus.

Daarna kwam in februari 2025 de laatste grote verrassing: het inmiddels weer wat bijgestelde volume voor die maand is wederom zeer sterk negatief, een netto groei van -1.630,4 MWp. Inmiddels kijkt Polder PV nergens meer van op, en moeten we dergelijke extreme wisselingen in de maandgroei cijfers bij VertiCer dus gewoon "voor lief" gaan nemen. Gelukkig is het eerste maandgroei cijfer voor maart niet al te schokkend, na de eerste entry (-18,5 MWp), is deze inmiddels voor het eerst op een, geringe, positieve groei van 27,3 MWp beland. April 2025 begon meteen sterk positief, en vertoont inmiddels een groei van 479,3 MWp. Mei en juni 2025 begonnen beiden weer negatief, met in de huidige update een netto aanwas van -202,6 resp. -56,4 MWp. Juli verraste weer, met een start volume van 1.422,3 MWp in de min. Mogelijk zit hier al een correctie voor eerdere, veel te hoog opgegeven (positieve) volumes in verwerkt (?).

Zeer forse wijzigingen in VertiCer data

In het tabelletje hier onder heb ik, voor 2023 en 2024, en voor de eerste zeven maanden van 2025, de wijzigingen tussen de oorspronkelijk gepubliceerde groeicijfers per maand en de huidige, meest recent bekende weergegeven. Waar duidelijk de, soms zeer forse, continue veranderingen uit blijken die in het VertiCer dossier worden doorgevoerd, in de loop van de tijd. Achteraan cursief weergegeven = wijziging sedert de update van juni 2025 (voor 2023 is alleen het cijfer voor januari gewijzigd in de huidige update):

• januari 2023 354,4 MWp >>> 803,5 MWp
• februari 2023 28,1 MWp >>> -202,4 MWp
• maart 2023 197,4 MWp >>> 342,8 MWp
• april 2023 -15,4 MWp >>> 206,7 MWp
• mei 2023 -0,2 MWp >>> 182,7 MWp
• juni 2023 -0,7 MWp >>> 157,0 MWp
• juli 2023 -14,6 MWp >>> 134,1 MWp
• augustus 2023 -25,5 MWp >>> 177,9 MWp
• september 2023 -41,6 MWp >>> 227,1 MWp
• oktober 2023 82,7 MWp >>> 219,2 MWp
• november 2023 -60,2 MWp >>> 173,6 MWp
• december 2023 -52,5 MWp >>> 387,2 MWp
  
  
• januari 2024 -84,6 MWp >>> 1.390,6 MWp
• februari 2024 -11,7 MWp >>> 178,0 MWp
• maart 2024 -1.140,9 MWp (!) >>> -925,3 MWp
• april 2023 -218,5 MWp >>> -119,3 MWp
• mei 2024 198,4 MWp >>> 942,6 MWp
• juni 2024 -20,0 MWp >>> 155,7 MWp
• juli 2024 -55,9 MWp >>> 155,4 MWp
• augustus 2024 4.175,7 MWp >>> 4.272,0 MWp (volstrekt onmogelijke opgaves !)
• september 2024 -86,0 MWp >>> -25,1 MWp
• oktober 2024 -2.655,0 MWp >>> -2.208,2 MWp
• november 2024 -2.058,3 MWp >>> -1.934,6 MWp (okt. & nov. vermoedelijk forse correcties op foute augustus ingave)
• december 2024 450,9 MWp >>> 1.815,2 MWp (onwaarschijnlijk! NB: in april 2025 update nog slechts 485,5 MWp!)
  
  
• januari 2025 557,7 MWp >>> 831,2 MWp
• februari 2025 -1.716,3 MWp >>> -1.630,4 MWp
• maart 2025 -18,5 MWp >>> 27,3 MWp
• april 2025 414,1 MWp >>> 479,3 MWp
• mei 2025 -355,7 MWp >>> -202,6 MWp
• juni 2025 -123,4 MWp >>> -56,4 MWp
• juli 2025 eerste opgave -1.422,3 MWp (!)

In de huidige update zijn voor in totaal 19 maanden de nieuwe capaciteit volumes inmiddels weer, allemaal opwaarts, aangepast sinds het exemplaar tm. juni 2025, voor januari 2023, voor alle 12 maanden in 2024, en voor januari tm. juni 2025. De augustus 2024 opgave is en blijft onmogelijk, en berust op (een) enorme blunder(s) bij de data verstrekkende netbeheerder(s). De negatieve groei in september is al wat minder geworden. Oktober en november beginnen met de grootste netto negatieve groei cijfers ooit gedocumenteerd, ook al zijn ze later wat bijgesteld, en zijn vermoedelijk forse correcties voor de evident foute opgave in het augustus rapport. Ook het nieuwe, hoge volume van ruim 1,8 GWp voor december 2024 is zeer waarschijnlijk incorrect. Januari 2025 startte verrassend met een netto hoog positief volume, februari van het nieuwe jaar echter weer, "extreem negatief". Maart 2025 startte met een relatief lage negatieve groei, wat inmiddels is omgeslagen in bescheiden positieve aanwas. April 2025 begon weer met een hoge positieve aanwas, mei en juni juist met een flinke negatieve groei. Het startvolume voor juli 2025 is weer bizar hoog in negatieve zin, een netto negatieve groei van -1,4 GWp ...

Als we de nieuwe maandvolumes voor 2022 optellen, komen we inmiddels op een groei uit van 1.991 MWp. Voor 2023 was de groei in een recente update nog maar 1.298 MWp (en daarmee fors lager dan 2022), maar mede door de bizarre toename in januari, en de daar op volgende extra wijzigingen, is de jaargroei voor 2023 inmiddels stevig bijgesteld, naar een record jaarvolume van momenteel 2.809 MWp. Wat inmiddels 41,1% hóger is, dan in 2022. Bij de aantallen was er een groot negatief verschil, 45,0% minder netto nieuwe projecten in 2023 (1.426), dan de 2.591 exemplaren in 2022. Deze cijfers zijn slechts marginaal gewijzigd sedert de update van juni 2025.

Deze twee trends bij elkaar nemend, en accepterend dat er ook een flinke wegval van waarschijnlijk met name kleine oude installaties uit het VertiCer register is geweest, lijkt de hogere jaargroei bij de capaciteit in 2023 nog steeds slecht te rijmen, met het gering aantal overgebleven nieuwe aantal projecten, in vergelijking tot de situatie in 2022. We zullen moeten afwachten, of toekomstige cijfers over deze 2 kalenderjaren meer klaarheid in deze vreemde situatie zullen gaan geven. En anders moeten we, als meest waarschijnlijke oorzaak, accepteren, dat de flinke terugval in aanwas cijfers bij de aantallen, grotendeels veroorzaakt wordt door wegval van (SDE gesubsidieerde) kleine installaties, en dat alleen nog maar grote(re), inclusief nieuw toegevoegde, projecten overblijven, die een zwaar stempel op de nieuwe, en de geaccumuleerde capaciteit zijn gaan zetten.

2024 komt, vooral door de zeer hoge aanpassing voor december, momenteel op een volstrekt onwaarschijnlijk jaargroei volume uit van 3.697 MWp, wat zelfs 31,6% hoger zou zijn dan het recordjaar 2023. Dit is de facto onmogelijk, en zal vermoedelijk flink aangepast gaan worden in komende updates. Een "nieuwe anomalie" lijkt alweer haar intrede te hebben gedaan, in de solar cijfers van de VertiCer databank.

3b. Kwartaal groeicijfers QIV 2021 - QIII* 2025

In een eerdere update heb ik de kwartaal cijfers weer van stal gehaald en in grafiek weergegeven tm. de toen net "volledig", geworden cijfers voor de kwartalen QIV 2021 tot en met QI 2023. In het huidige exemplaar heb ik de soms weer licht gewijzigde data gebruikt, en nog lang niet definitief vastgestelde, ook aangepaste resultaten voor QII 2023 - QIII 2025 rechts toegevoegd. Met name de volumes van de meest recente kwartalen zullen nog flink wijzigen, gezien de continue wijzigingen in door Polder PV bijgehouden data historie van VertiCer en haar rechts-voorganger CertiQ. De grote anomalie voor de capaciteit in augustus 2024 heeft ook hier een enorme impact, en is dan ook wederom in een aparte kleurstelling in de betreffende kolom weergegeven ("kan niet" / geeft absoluut niet de feitelijke marktontwikkeling weer).

Ook voor deze grafiek is de Y-as aangepast, en zijn voor zowel de aantallen (blauwe stippellijn) als voor de capaciteit (rode stippellijn) trendcurves voor de voortschrijdende gemiddeldes ingetekend. Deze hebben ook een periode van 1 jaar (4 kwartalen).

Wederom met bovengenoemde disclaimer in het achterhoofd, waardoor de verhoudingen tussen kwartalen onderling dus ook nog lang niet vaststaan (deze zijn sowieso al aanzienlijk gewijzigd in recente updates), lijkt een conclusie wel al duidelijk getrokken te kunnen worden: Met name de aantallen netto nieuw geregistreerde PV projecten per kwartaal, zijn sinds het laatste kwartaal van 2021 in globale zin stapsgewijs beduidend verminderd. Het aantal nieuwe projecten per kwartaal is afgenomen van, momenteel, 903 exemplaren in QIV 2021, tot nog maar 452, met de nu bekende cijfers, voor QIV 2022, toegenomen naar 596 exemplaren in het eerste kwartaal van 2023, waarna het een bodem bereikte in QIII 2023 (156 netto nieuwe exemplaren). QIV 2023 zit momenteel op een plus van 341 nieuwe projecten. QI 2024 vertoont, mede door de bizarre negatieve groei in maart, en de later komende correcties, inmiddels, na een periode van netto negatieve aanwas, een positieve groei van netto 538 projecten. QII 2024 had in een vorige update nog een netto negatieve groei van 37 projecten, maar dat is in de december 2024 tm. juli 2025 updates inmiddels omgeslagen in een netto positieve groei van 395 stuks. Wat ongetwijfeld nog verder bijgesteld zal gaan worden, in positieve zin.

Hetzelfde geldt voor QIII 2024, met in de huidige update een lichte, netto positieve aanwas van 13 projecten, in een vorige update was dit nog een licht negatieve netto groei. Het inmiddels ook weer aangepaste volume voor QIV, is nog steeds flink negatief, -302 projecten. En de resultaten voor QI tm. QIII van 2025 starten ook onder de nullijn, met inmiddels 237, 502, resp. 310 projecten netto negatief. We zullen later zien of voor de laatste 4 kwartalen uiteindelijk ook nog een "positief" resultaat gehaald zal worden, al zal dat resultaat dan bescheiden blijven t.o.v. de netto aanwas in die kwartalen in eerdere jaargangen. De trendlijn voor de netto aantallen nieuwe projecten per kwartaal spreekt in ieder geval boekdelen, die is sterk neerwaarts gericht.

Capaciteit wijzigingen per kwartaal

Bij de nieuwe gerapporteerde netto capaciteit is het verhaal compleet anders, wat vooral werd veroorzaakt door de eerder gesignaleerde "excessieve" extra netto groei voor januari 2023 en 2024, en alle tussentijdse, soms bizarre cijfer wisselingen bij die belangrijke parameter.

Het netto volume per kwartaal nam even toe, van, momenteel, 557 MWp in QIV 2021, naar 627 MWp, in QI 2022, maar is daarna ook, gemiddeld genomen, enkele kwartalen minder geworden. Om een voorlopig dieptepunt te bereiken in QIV 2022, met 375 MWp netto nieuw gerapporteerd volume, gebaseerd op de huidige, meest recente cijfers.

En toen kwam de "grote verrassing", QI 2023 telde in een vorige update nog 449 MWp nieuw volume, maar dat is, met name door de zeer hoge toevoeging in januari 2023, en de daar op volgende wijzigingen in de maandrapportages, nu alweer een voorlopig record volume van 944 MWp. Wat nu alweer de helft hoger zou zijn dan de groei in QI in 2022 (627 MWp). Voor de aanwas in QII 2023 geldt momenteel een netto groei van 546 MWp. Het niveau is daarmee, zoals eerder al voorspeld door Polder PV, gestegen, naar 11% boven het volume van 492 MWp in QII 2022. De nog premature aanwas in QIII 2023 is inmiddels 539 MWp in de plus. Zoals was te verwachten, is dat inmiddels 8,5% méér dan het nieuwe netto volume in QIII 2022 (497 MWp). Tm. de november 2024 update lag dat nog iets lager.

Voor het laatste kwartaal van 2023 is het totale volume, al flink toegenomen in de januari 2024 update, in de versies van mei 2024 tm. juli 2025 verder gegroeid, naar momenteel 780 MWp. Dit is al ruim het dubbele volume, t.o.v. de 375 MWp in QIV 2022.

2024

De tweede grote verrassing zien we bij de eerste, nog zeer voorlopige resultaten voor QI 2024. Januari was in een vorige rapportage extreem in positieve zin bijgesteld, maart vertoonde een record negatieve groei, en ook in april was de groei negatief. Met de opvolgende extra bijstellingen, is het voorlopige tussen-resultaat voor het hele kwartaal na even "negatieve aanwas" te hebben gekend, inmiddels op een positieve groei van 643 MWp beland. Dat is nog steeds wel slechts 68% van het hoge netto volume van 944 MWp netto groei in QI 2023.

Het tweede kwartaal van 2024 gaf de derde verrassing. Het startte met een negatieve aanwas, maar groeide al rap in positieve zin in de vorige updates. Door de enorme toename voor de maand mei (zie capaciteit grafiek voor de wijzigingen van maand tot maand), is dit volume abrupt toegenomen naar, inmiddels een record niveau van 979 MWp groei. Dat is 3,7% hoger dan de groei bij de vorige recordhouder, QI 2023. In een vorige update lag het niveau voor QII 2024 zelfs nog hoger dan 1 GWp, maar dat is dus weer wat terug gezakt in de huidige rapportage.

Het derde kwartaal van 2024 is, met de extreme anomalie voor augustus, vooralsnog een enigma, waar natuurlijk de hoge negatieve correcties op zijn gevolgd in het laatste kwartaal. De rood gemarkeerde kolom voor dit kwartaal heeft een onverklaarbare en onwaarschijnlijke toename van, momenteel, 4.402 MWp. Goed is te zien, dat de rood gestippelde voortschrijdend gemiddelde trendlijn in ernstige mate wordt "verstoord" door genoemde, extreme, augustus anomalie.

Het vierde kwartaal van 2024 start, met eerder doorgevoerde, zeer forse negatieve correcties, én het bizarre nieuwe voorlopige aanwas volume voor december, met een resulterende "historisch negatieve groei" van maar liefst 2.328 MWp in de min. Als we de nu bekende cijfers voor QIII en QIV middelen, komen we op een gemiddelde groei van 1.037 MWp per kwartaal, wat op een onwaarschijnlijk, erg hoog niveau is komen te liggen. Uiteraard moeten we gaan afwachten wat voor verdere wijzigingen in de latere updates zullen gaan komen, voordat we hier meer klaarheid in kunnen brengen.

2025

Het eerste resultaat voor QI 2025, 772 MWp in de min (negatief volume februari overcompenseerde het positieve volume voor januari, maart had een bescheiden positieve, april een duidelijk hogere groei), is nu ook bekend.

Voor QII 2025 zijn nog slechts voorlopige eerste resultaten, voor april tm. juni, bekend, die een nog bescheiden positieve netto groei van totaal 220 MWp laat zien.

Het eerste maand resultaat voor QIII 2025, voor juli, geeft weer een zeer sterk negatieve netto groei te zien, van 1.422 MWp.

Hoe eventuele verdere wijzigingen bij de capaciteit van gecertificeerde projecten zal gaan verlopen blijft gezien bovenstaande, soms extreme wisselingen, elke keer weer spannend.

Voor de evolutie van de gemiddelde systeem omvang (per maand), zie ook de grafiek onder paragraaf 2a.

3c. Halfjaarlijkse toenames van aantallen en capaciteit van gecertificeerde PV-installaties VertiCer 2022-2025 HII

Omdat een tijdje geleden de eerste resultaten voor het 1e half-jaar van 2023 beschikbaar waren gekomen, en alweer gewijzigd, heb ik in een vorige analyse ook weer de "half-jaar grafiek" van stal gehaald. Die had ik voor het laatst gepubliceerd op basis van de oude CertiQ data in het bericht van 9 januari 2023. Het huidige exemplaar bevat echter alleen de laatst bekende resultaten gebaseerd op de compleet gereviseerde publicatie systematiek bij VertiCer. In deze grafiek worden alleen de resultaten vanaf de 1e jaarhelft van 2022 getoond, tm. de eerste resultaten voor HI en HII 2024, en de nog zéér voorlopige volumes voor HI, en het eerste resultaat voor HII 2025, waarvoor we ongetwijfeld nog de nodige aanvullingen, en forse bijstellingen kunnen verwachten (gearceerde kolommen).

Ook uit deze nog zeer voorlopige halfjaarlijkse groei cijfers blijkt een duidelijke afname van het aantal (overgebleven) projecten in het VertiCer dossier, wat waarschijnlijk heeft te maken met verwijderde kleine projectjes waarvan de oudste SDE beschikkingen zijn vervallen, danwel actief uitgeschreven bij VertiCer. Bij de aantallen projecten nam de bij VertiCer geregistreerde half-jaarlijkse netto aanwas af, van 1.524 nieuwe projecten in HI 2022, via 1.067 stuks in HII 2022 (30% minder), naar nog maar een (voorlopige) groei van slechts 929 nieuw in HI 2023. Wederom 12,9% minder. De tweede jaarhelft van 2023 heeft nog maar 497 netto nieuwe projecten (-46,5%), maar daar zal mogelijk nog wel e.e.a. aan gaan wijzigen. In HI 2024 is tot nog toe netto weer een duidelijk hoger volume bekend, 933 nieuwe installaties, maar vanaf HII 2024 zien we nu nog netto negatieve groeicijfers (-289 voor HII 2024, -739 voor HI 2025, resp. -310 voor de eerste maand in HII 2025).

Bij de capaciteit is het beeld compleet anders (geworden, in de meest recente updates), en is er zelfs een behoorlijke opleving te zien in beide jaarhelften van 2023 en het eerste van 2024. Met de huidige bekende cijfers 1.119 MWp nieuw in HI 2022, 872 MWp in HII 2022 (22% minder), en, vanwege de bizarre, eerder al besproken toename in 1 maand (januari 2023), nu alweer een 1.490 MWp nieuwe capaciteit in HI 2023. Dat is 33% meer dan in HI 2022, en zelfs al bijna 71% meer dan in HII 2022. In de update van december 2023 was het netto aanwas volume voor HI 2023 nog maar 923 MWp.

De tweede jaarhelft van 2023 geeft, met de netto groei van, momenteel 1.319 MWp, al een fors hoger volume te zien dan in eerdere recente updates, en laat momenteel dan ook alweer een ruim 51% hoger volume zien, dan de aanwas in HII 2022.

Voor het eerste half-jaar van 2024 zijn de data uiteraard nog zeer fluïde. Het voorlopige resultaat voor het eerste half-jaar is, van een licht negatieve aanwas tm. mei (-12 MWp), inmiddels omgeslagen in een record positieve groei van al 1.622 MWp. Dat is al 8,9% hoger dan het vorige record, in HI 2023. Het nog zeer voorlopige netto volume in HII 2024, 2.075 MWp (in april 2025 update nog maar 706 MWp!), laat een ogenschijnlijk nieuw record volume zien, maar met de waarschuwing dat hier de nieuwe "extreme" anomalie december 2024 bij zit, moeten we daar de nodige korrels zout naast leggen.

Het eerste half-jaar van 2025 bracht, met name door het flink negatieve aandeel van februari, gevolgd door de flinke negatieve aanwas in mei, een netto negatieve groei van -552 MWp met zich mee. Juli 2025, de eerste maand van HII 2025, startte alweer met een extreem negatieve netto groei van -1.422 MWp.

Het zal nog wel even gaan duren voordat er beter zicht komt op de (definitieve) groeicijfers voor de half-jaren, met name voor de recente jaargangen. Uiteraard gaat met name voor de periode vanaf 2024 nog wel flink wat wijzigen in deze cijfers.

Mogelijk wordt de trend van véél minder netto overgebleven (want: deels bij VertiCer uitgeschreven) aantallen installaties, en nog steeds relatief hoge groeicijfers voor de capaciteit, nog verder versterkt, doordat er regelmatig kleinere projecten worden uitgeschreven bij VertiCer (zie tabellen onder paragraaf 5), terwijl de overblijvende (en nieuwe) projecten in de bestanden gemiddeld genomen zelfs al veel groter zijn dan de oude (deels zelfs residentiële) kleine installaties.

3d. Jaarlijkse toenames van aantallen en capaciteit van gecertificeerde PV-installaties VertiCer YOY 2009 - 2024*

Wederom naar analogie van de grafiek voor de eindejaars-volumes, ditmaal de daar uit afgeleide jaargroei cijfers volgens de laatste data update van VertiCer, in bovenstaande grafiek (alle drie parameters met referentie de rechter schaal, logarithmisch weergegeven). Tot en met kalenderjaar 2020 zijn de data gebruikt uit de medio vorig jaar beschikbaar gestelde update (24 aug. 2024), waarin echter nauwelijks wijzigingen zijn opgenomen. De meest recente cijfers voor 2021**, 2022**, 2023*, en 2024*, rechts toegevoegd, komen uit de huidige update van de data tm. juli 2025, zoals geopenbaard door VertiCer. De grafiek toont dus de meest recente situatie, met de laatst beschikbare bron-cijfers. Mochten toekomstige "historische" jaarcijfers alsnog wijzigen, en wereldkundig worden gemaakt, zullen die in latere updates worden toegevoegd aan deze grafiek. Het is waarschijnlijk, dat eventuele nagekomen correcties, met name voor de oudere jaargangen, marginaal zullen zijn.

Goed is te zien dat er een duidelijk verschil is in de trend bij de nieuwe jaarlijkse aantallen installaties (blauwe kolommen) en bij de nieuwe capaciteit per jaar (gele kolommen). Bij de aantallen beginnen we op een hoog niveau van 3.765 [overgebleven †† !] nieuwe installaties in 2009, het gevolg van de enkele duizenden grotendeels particuliere kleine SDE beschikkingen die in de eerste jaren van de SDE (2008 tm. 2010) werden opgeleverd. Die bron droogde al snel op omdat particuliere installaties de facto uit de opvolger regelingen werden gedwongen (eis minimaal 15 kWp, later ook nog verplicht grootverbruik aansluiting), en zakte de hoeveelheid nieuwe installaties dan ook stapsgewijs naar het dieptepunt van 259 nieuwe projecten in 2014. Daarna zwol het jaarlijkse volume weer aan door een lange reeks van (deels) succesvol geïmplementeerde SDE "+" beschikkingen, tot een voorlopig maximum van 5.503 nieuwe projecten in Corona jaar 2020.

Daarna is, zelfs met grote hoeveelheden nieuw beschikte projecten onder de SDE "++" regimes, het tempo weer fors afgenomen, ook vanwege massieve wegval van beschikte projecten, waar met name de wijdverspreide netcongestie problemen een belangrijke (maar niet de enige) oorzaak van zijn. In 2021 en 2022 zijn met de recentste cijfers nu netto 3.889, resp. 2.591 nieuwe projecten toegevoegd. Dat laatst bekende volume voor 2022 is 47,1% van het record niveau in 2020.

In 2023 is nog maar een beperkt volume van 1.426 (netto) nieuwe projecten bekend (eerste gearceerde blauwe kolom). Het inmiddels positieve volume voor 2024 is snel aan het groeien, naar, inmiddels, netto 644 projecten. Met name voor 2024 ff. kan nog het nodige aan deze data wijzigen, in de te verwachten maandelijkse cijfer updates, later in 2025. Duidelijk is, dat er netto bezien steeds minder aantallen projecten bijkomen. Zoals al vaker gememoreerd, komt dit grotendeels door een toenemende uitstroom van projecten, waarvan grotendeels de subsidie termijn is verlopen. Er komen daarvoor in de plaats slechts relatief weinig nieuwe projecten bij (grotendeels met SDE beschikking), waardoor de netto groei per jaar sterk afneemt, bij de aantallen projecten. Deze trend is duidelijk zichtbaar vanaf 2021.

Capaciteit andersoortige trend, met een nieuw record jaar (2023), 2024 nog ongewis

Bij de capaciteit is de jaarlijkse aanwas in de beginjaren relatief "stabiel" geweest, met wat kleine op- en neerwaartse bewegingen, van 18,7 MWp nieuw in 2009, tijdelijk zakkend naar 13,0 MWp nieuw volume in 2010, nog eens 4 jaar iets boven dat niveau blijvend, om vanaf 2015 sterk te stijgen. Dat was in het begin vooral vanwege de implementatie van de toen succesvolle SDE 2014 regeling. Er werd elk jaar weer meer capaciteit toegevoegd, tot een voorlopig maximum van 2.436,9 MWp, wederom in het Corona jaar 2020. Maar ook de nieuwe capaciteit begon in de jaren 2021-2022 af te nemen, al was het op een veel minder dramatisch niveau dan bij de aantallen projecten.

In 2021 was het nieuwe netto volume nog 2.007,6 MWp, dat is in 2022 momenteel nog maar 1.991,0 MWp met de bekende cijfers in de huidige update. Dat is voor 2022, met 81,7% van het maximale nieuwbouw volume in 2020, in ieder geval beduidend beter dan de flinke terugval bij de (netto) aantallen nieuwe projecten (47,1%). Met, uiteraard, de blijvende disclaimer, dat ook deze jaargroei cijfers nog niet "in beton zijn gegoten", en nog verder licht kunnen wijzigen. Opvallend blijft in ieder geval, dat met de laatste updates, het jaargroei volume voor de capaciteit in 2022 continu, maar traag, dichter is toegekropen naar dat van het voorgaande jaar. Het verschil is nog maar 16,6 MWp, en is in recente updates slechts marginaal toegenomen.

In 2023 is inmiddels, vooral vanwege de eerder besproken, bizar hoge toevoeging in januari dat jaar, en de nodige toevoegingen in de meest recente updates, een netto volume bijbouw van 2.809,2 MWp geconstateerd (enkele updates hiervoor was dat nog slechts 1.223 MWp!). Dat is nu dus al hoger dan de nu bekende groei in zowel 2021 en 2022, en heeft de eerder vastgestelde record groei in Corona jaar 2020 al met ruim 372 MWp overtroefd. 2023 is dus een nieuw recordjaar, wat de groei van gecertificeerde capaciteit betreft. Met de huidige stand van zaken zou de jaargroei in 2023 dus al ruim 41% hoger hebben gelegen dan de aanwas in 2022, en 15,3% meer dan in vorig record jaar 2020. We hebben echter ook gezien dat data regelmatig (flink) worden bijgesteld, dus de relatieve verhouding van de jaargroeicijfers in deze laatste jaren ligt beslist nog niet vast.

Achteraan in de grafiek heb ik ook de capaciteits-aanwas in 2024 weergegeven. Daar moeten we helaas nog een zeer groot vraagteken bij zetten, want met de nog zeer voorlopige resultaten voor dat jaar zouden we nu al aan een "nieuw record volume" zitten, van 3.697 MWp (in de april 2025 update was dit nog "maar" 2.282 MWp). Gezien de problematische, extreme, met terugwerkende kracht bekend geworden toevoeging voor, met name, december 2024, in de analyse hierboven uitgebreid becommentarieerd, moeten we hier voorzichtig zijn. Want die december groei is uiterst onwaarschijnlijk, en kan nog fors neerwaarts worden bijgesteld, en/of er komen nog hoge "negatieve maandgroei cijfers" in komende maand rapportages overheen.

Het Nationaal Solar Trendrapport 2025 van Dutch New Energy claimde voor 2024 een verkoop van 2,3 GWp PV vermogen in het zakelijke segment, wat véél lager is dan de afgeleide cijfers van VertiCer tot nog toe laten zien (bijna 3,7 GWp netto nieuw volume in de daar geregistreerde projecten markt). Hier is dus beslist nog niet alles mee gezegd, de finale data voor 2024 zijn immers nog lang niet bekend!

Gemiddelde project omvang

Wederom heb ik, uit deze uit de eindejaars-data afgeleide jaargroei cijfers, uiteraard ook weer de gemiddelde systeemcapaciteit van de nieuwe aanwinsten per jaar berekend, en getoond in de groene curve in bovenstaande grafiek (vermogen in kWp gemiddeld per nieuwe installatie). Deze vertoont, na een lichte inzinking tussen 2009 en 2010, een zeer sterke progressie, van 5,0 kWp bij de nieuwe projecten in 2009, tot alweer ruim 768 kWp gemiddeld per nieuw project in 2022. Een factor 155 maal zo groot, in 13 jaar tijd. Deze enorme schaalvergroting, sterk gedreven door de oplevering van honderden zonneparken en enorme distributiecentra bomvol zonnepanelen op de uitgestrekte platte daken, is een van de belangrijkste oorzaken, van de nieuwe realiteit bij de stroomvoorziening in Nederland: de overal zichtbaar geworden netcongestie, met name op de middenspannings-netten. Voor de bijna actuele situatie, met details, zie de nieuwe gedetailleerde capaciteitskaart van Netbeheer Nederland (gescheiden in netafname resp. -invoeding, in de kaarten is reeds al lang van tevoren gereserveerde capaciteit voor nieuwe, nog te bouwen projecten, ingesloten). Wat uiteraard ook zijn weerslag heeft gekregen op de progressie van de uitbouw van de gecertificeerde nieuwe volumes in de VertiCer databank: die is sterk aan het vertragen. En slechts met veel moeite, onder anderen, door schaalvergroting van de individuele projecten, "op niveau" te houden.

Voor 2023 is een sterke toename van de gemiddelde capaciteit zichtbaar, naar inmiddels 1.970 kWp per project (!). Echter, omdat deze maatvoering van 2 input variabelen afhankelijk is (die beiden netto volumes betreffen, verschillen tussen instroom en uitstroom bij VertiCer), die beiden nog flink, in beide richtingen, kunnen gaan afwijken van de huidige waarden, is er nog niet veel te zeggen over wat dit uiteindelijk op kalenderjaar basis zal gaan opleveren. Het is echter wel waarschijnlijk, dat die gemiddelde nieuwe project capaciteit op een hoog niveau zal komen te liggen, vanweg de sterk neerwaartse trend bij het aantal nieuwe projecten, bij een blijvend hoog niveau voor de nieuwe totale capaciteiten.

Het voorlopige gemiddelde voor 2024 ligt nog op een veel hoger niveau, 5.740 MWp. In een vorige update was dit zelfs extreem hoog, 28,4 MWp (ver buiten het bereik van de getoonde Y-as vallend). Dit lag aan het feit dat pas in een vorige update een eerste, zeer laag netto positief groei volume bij de aantallen was te zien, bij een zeer hoge netto capaciteit toevoeging. De verwachting dat dit zeer stevig bijgesteld zou gaan worden, is reeds uitgekomen. Maar het eindresultaat zal nog lang op zich laten wachten. En zal mogelijk flink afwijken van het huidige niveau, vooral gezien de nog zeer onzekere, nog lang niet vaststaande capaciteits-data voor dat jaar.

†† Met name uit de oudere SDE regelingen, vallen regelmatig lang geleden bij VertiCer voorganger CertiQ ingeschreven projecten weg. Hier zijn verschillende redenen voor. In de uitgebreide SDE project analyses van Polder PV wordt hier regelmatig, en gedetailleerd over gerapporteerd (exemplaar 1 juli 2025, zie hier).

---

4. 100 procents-grafieken en segmentatie naar grootteklasse

Een van de nieuwe mogelijkheden van de compleet herziene presentaties bij VertiCer, is de segmentatie naar grootteklasse. Daar kon tot enkele jaren geleden uitsluitend iets over gezegd worden op basis van de jaaroverzichten, waar, al lang geleden op basis van een verzoek in die richting door Polder PV, inderdaad werk van gemaakt is door rechtsvoorganger CertiQ. Zoals in de eerste analyses al duidelijk werd, is dit nu ook op maandelijkse basis mogelijk. Met, we blijven dit herhalen, de waarschuwing, dat alle cijfers bijgesteld kunnen worden in latere updates, met name m.b.t. de meest recente data. Bij de al wat oudere periodes vinden wijzingen minder vaak plaats, en zijn ze meestal van een bescheiden omvang.

In het 3e artikel over de eerste resultaten van januari 2023 heb ik al meer-jaarlijkse trends laten zien bij de evolutie van de diverse grootte klasses. Inclusief een toen nog in de bestanden van CertiQ voorkomende enorme anomalie, die niet bleek te zijn hersteld (artikel 14 februari 2023). Van dat historische overzicht is medio 2024 een recente update verschenen, maar daar blijkt nauwelijks iets in te zijn gewijzigd (marginale bijstellingen). De huidige grafiek geeft voor de kortere termijn de nieuwe data tot en met juli 2025, en de aangepaste waarden voor de maanden in de meest recente periode daar aan voorafgaand.

4a. 100 procents-grafiek aantallen per categorie

Een zogenaamde "100-procents-grafiek" voor de evolutie trends van de 8 door VertiCer en haar rechtsvoorganger onderscheiden grootteklassen van de gecertificeerde PV-populatie die zij bijhouden, dit exemplaar voor de aantallen projecten aan het eind van elke maand. Voor eind juli / begin augustus 2025 zijn de absolute waarden per grootteklasse rechts weergegeven. Globaal genomen namen in de loop van de tijd de kleinste categorieën (1-5 kWp, 5-10 kWp, en 10-50 kWp) in betekenis af sedert juli 2021, de impact van de grotere categorieën werd groter. Vervolgens kwam er een stabilisatie, omdat het tempo bij de aantallen nieuw netgekoppelde (danwel netto overgebleven) projecten onder de SDE regimes weer flink is afgenomen. In de laatste maand cijfers zien we het relatieve aandeel van de kleinste project categorie weer duidelijk toenemen t.o.v. de overige categorieën, waarschijnlijk omdat de uitval (uitschrijving uit het VertiCer register) vooral wat grotere projecten betreft.

In de juli 2025 update, is het totale aantal installaties groter of gelijk aan 50 kWp, medio 2021 al meer dan de helft, met het gezamenlijke volume al op 58,1% van het totaal gekomen (20.372 van, in totaal, 35.050 netto overgebleven projecten). De categorie 100-250 kWp omvat het grootste aantal projecten, 7.639 exemplaren, afgezien van de kleinste installaties tot 5 kWp (overgebleven 8.580 stuks, eind juli 2025). Uiteraard hebben de grotere project categorieën, vanaf 250 kWp, relatief weinig tot bescheiden aantallen. Maar schijn bedriegt: ze omvatten, by far, de allergrootste volumes bij de capaciteit, en hebben een zéér grote impact op de totale populatie, en dus ook op de te verwachten stroomproductie. Zie de volgende grafiek, in paragraaf 4b.

Plussen en minnen

Een klein deel van de afnemende betekenis van de kleinste project categorieën wordt veroorzaakt door continue uitval uit het databestand van VertiCer (diverse redenen mogelijk, ook al heel lang waargenomen bij de SDE portfolio's, analyse status 1 juli 2025). Daar staat ook weer tegenover dat volledig buiten de populaire SDE regelingen om gerealiseerde kleinschalige projecten bijgeschreven kunnen worden in de registers van VertiCer. Een fenomeen wat compleet onbekend lijkt in de PV sector in ons land, er wordt in ieder geval nooit over gerept, behalve dan bij Polder PV. In 2023 werden er bijvoorbeeld, met de meest recente data, netto 38 installaties in de kleinste project categorie uitgeschreven, maar kwam er tegelijkertijd een verrassende hoeveelheid van 143 exemplaren bij in de categorie 5 tm. 10 kWp, waarvoor normaliter beslist géén (nieuwe) SDE beschikking afgegeven kan zijn sedert SDE 2011, vanwege de 15 kWp "onder-cap" bij de afgegeven beschikkingen (zie ook tabel paragraaf 5b). Tot nog toe waren het al netto 43 uitgeschreven projecten voor de kleinste categorie, resp. netto 19 nieuw ingeschreven projecten voor categorie 5-10 kWp, in 2024.

Dat soort kleine projecten zijn mogelijk afkomstig uit portfolio's van bedrijven zoals Powerpeers, Vandebron, en Allinpower, en het in België al actieve EnergySwap, die geoormerkt garanties van oorsprong (GvO's) van door de afnemer aangewezen projecten afboeken, ter "vergroening" van de stroomconsumptie van de klant. Daar kunnen ook (zeer) kleine residentiële projecten, of bijvoorbeeld kleine installaties op scholen, gymzalen e.d. bij zitten. Om dat soort transacties in Nederland te kunnen / mogen doen, moeten de betrokken projectjes ook verplicht geregistreerd worden bij VertiCer. En die zien we hier dus tevoorschijn komen.

Bijstellingen aantallen per categorie

De grootste categorie, projecten (of eigenlijk: "registraties") groter dan 1 MWp per stuk, omvat eind juli 2025 1.829 installaties. Dat zijn er alweer 12 meer dan in de vorige update, wat de hoge impact van deze grootste categorie nog groter maakt dan deze tot nog toe al liet zien.

Wat de aantallen projecten in deze grootste project klasse betreft, is dit slechts 5,2% van het totale aantal op dit moment. Op herhaalde verzoeken van Polder PV, om deze grote "verzamelbak" verder op te splitsen, gezien de dominante hoeveelheid capaciteit in deze categorie (zie grafiek onder paragraaf 4b), is, destijds, CertiQ, helaas niet ingegaan.

4b. 100 procents-grafiek capaciteit per categorie - augustus 2024 anomalie lijkt hersteld, maar trend niet stabiel

Een vergelijkbare "100 procents-grafiek" als voor de aantallen projecten, maar nu voor de periode juli 2021 tm. juli 2025, voor de daarmee gepaard gaande, bij VertiCer geregistreerde capaciteiten in MWp. Voor begin augustus 2025 zijn wederom de absolute volumes rechts weergegeven, alsmede, voor de grootste categorie, voor de status quo vlak voor "De Grote Augustus Anomalie". Een totaal ander beeld is hier te zien, met "überdominant" de grootste project categorie (installaties groter dan 1 MWp). Ook is direct te zien, waar de enorme capaciteits-anomalie voor augustus, eerder reeds beschreven, zijn grondslag heeft. Eind juli was het volume in die categorie, met projecten per stuk groter dan 1 MWp, namelijk "nog maar" 9.685 MWp groot (wel alweer, door voortdurende bijstellingen / nagekomen volume, 17,6% meer dan de eind van die maand gerapporteerde 8.238 MWp). Wat in lijn is met de historie van de voorgaande evolutie.

In augustus tm. september 2024 zou, volgens de oorspronkelijke cijfers van VertiCer, er al een absurd hoog volume van ruim 13,9 GWp zijn geaccumuleerd in die categorie. Dit is terug te voeren op de toen nog niet publiekelijk gecorrigeerde grote anomalie voor augustus dit jaar, en heeft een enorme impact op de kwaliteit van deze 100-procents-grafiek. In de augustus 2024 update ben ik kort ingegaan op de onmogelijkheid van deze accumulatie cijfers (paragraaf "29 Dorhoutmeessen"). Omdat de cijfers voor deze 2 maanden onwaarschijnlijk hoog zijn, heb ik deze gearceerd weergegeven, met rode kolom rand. Ook voor oktober zien we een nog steeds onwaarschijnlijk hoge status van, inmiddels, ruim 11,7 GWp, waarbij er kennelijk al een eerste "correctie ronde" over de data heen is gegaan bij VertiCer. In november lijken de data weer "genormaliseerd", en is het volume op een voorstelbaar niveau van 9.804 MWp uitgekomen, zoals in een vorige update al was voorspeld door Polder PV. Vandaar dat ik ook oktober hier gearceerd heb weergegeven, toen was er waarschijnlijk nog steeds sprake van gedeeltelijk incorrecte (veel te hoge) data. De sterk verstorende invloed op de evolutie van alle data in deze 100% grafiek is duidelijk zichtbaar bij de maandcijfers voor augustus tm. oktober.

Status eind juli 2025

De toegevoegde, alweer gewijzigde cijfers voor december 2024 en januari 2025 laten in de huidige update wederom een "onwaarschijnlijke groei" zien, van 11,6 tot 12,5 GWp. In een vorige update waren die volumes nog maar 10,3 tot 11,0 GWp, hier is dus direct alweer een verdacht, waarschijnlijk veel te hoge capaciteit in de databank van VertiCer geslopen, zoals we eerder al hebben gezien. In december 2024 zou in 1 keer de 10 GWp accumulatie in de grootste categorie ruimschoots zijn gepasseerd. In de februari rapportage is er echter alweer een duidelijke neergang van ruim 13% te zien, naar, momenteel ruim 10,8 GWp. Zo u wilt een "normalisatie" van de capaciteit accumulatie.

In maart tm. juni 2025 is er weer globaal genomen een lichte groei te zien, naar 11.170 MWp, maar in de juli update is er weer een forse terugval te zien, naar nog maar 9.801 MWp, begin augustus 2025. Dat volume is ruim 68% van de ook flink neerwaarts bijgestelde totale capaciteit (14,4 GWp). Eind juli 2021 was dat aandeel van de grootste categorie nog 51%, het relatieve verschil is dus, ondanks de soms curieuze cijfer bijstellingen, behoorlijk groot geworden, in bijna 4 jaar. De combinatie forse opwaartse (dec. '24 / jan. '25) / neerwaartse capaciteit bijstelling in februari 2025 is in ieder geval wederom slecht verklaarbaar. Mogelijk is een van de oorzaken genoemd door, destijds, CertiQ, hier debet aan. Mogelijk is de forse neerwaartse bijstelling in de juli 2025 update een van diverse correcties voor eerder opgegeven (veel) te hoge capaciteiten, maar dat blijft speculatie.

"Afwijkingen van de normaal"

Om de "afwijkingen van de normaal" voor de grootste projecten categorie (>1 MW) beter zichtbaar te maken, heb ik vanaf de mei 2025 update een rechtlijnige gele stippellijn in bovenstaande grafiek toegevoegd. Daarmee is direct duidelijk waar (te) grote afwijkingen van een normaal verloop van het procentuele aandeel van die categorie opdoemen. Van mei tot eind 2022 is de toename duidelijk minder dan genoemde "normaal", wat vermoedelijk met een tijdelijke afkoeling van het grote projecten segment heeft te maken. Begin 2024 en rond de jaarwisseling van 2024/25 zijn de positieve verschillen t.o.v. de "normaal" opvallend (en waarschijnlijk onterecht) groot. De beruchte augustus 2024 anomalie, die tot in oktober dat jaar voortduurde, steekt duidelijk boven alles uit, en heeft te maken met een veel te hoge capaciteit accumulatie, die nog steeds niet is hersteld in de data van VertiCer. Medio 2025 lijkt de trend weer in lijn met de "normaal" te verlopen, met als nieuwe, negatieve afwijking, het nu bekende eerste resultaat voor juli 2025.

Meer cijfers project categorieën

De grootste categorie heeft tegelijkertijd een relatief bescheiden aantal projecten, de hierboven al genoemde 1.829 exemplaren. Dit resulteert in een steeds hoger wordende systeemgemiddelde capaciteit binnen deze categorie. In juli 2021 was dat nog 4.024 kWp gemiddeld, begin augustus 2025 is dat alweer opgehoogd naar 5.359 kWp, een toename van ruim 33% in 48 maanden tijd! De grote projecten gaan een steeds hogere impact op de totale volumes krijgen bij VertiCer, dat is al lang duidelijk.

Voor de overige categorieën blijft er dan niet zeer veel "ruimte" meer over op het totaal. Nemen we ook nog de drie opvolgende categorieën mee (flinke projecten van een halve - 1 MWp, 250 - 500 kWp, resp. 100 - 250 kWp), claimen de grootste vier project categorieën het allergrootste geregistreerde volume in de totale markt. Dit was in juli 2021 al 93,3%, eind juli 2025 is dat, met de meest recente data in de huidige update, 96,4% geworden. De kleinste 2 categorieën zijn op deze schaal al vrijwel niet meer zichtbaar. Hun aandeel is begin augustus 2025 geslonken naar nog maar 0,11% van totaal volume (15,6 MWp, projecten van elk 5 - 10 kWp), resp. 0,15% (21,8 MWp, projecten van elk 1 - 5 kWp).

Dan resteren, eind juli 2025, nog relatief bescheiden volumes voor de categorieën projecten van 50-100 kWp (totaal volume nog maar 364 MWp, 2,5%), resp. 10-50 kWp (bijna 121 MWp, ruim 0,8%).

---

5. Jaarvolume segmentaties 2022 - 2023 & 2024 tm. juli

5a. 2022 revisited - status update publicatie 1 augustus 2025

In de maandrapport analyse voor januari 2023 publiceerde ik ook een tabel met de nieuw gereconstrueerde cijfers voor de jaargroei voor kalenderjaar 2022. Daar zijn natuurlijk in de tussenliggende rapportages weer veel wijzigingen in gekomen, waarbij ik de laatste stand van zaken in de juli 2025 update hier onder weergeef in tabelvorm. Voor nadere toelichting, zie de analyse bij het januari 2023 rapport. Het is voor het 7e achtereenvolgende rapport, dat in deze tabel geen wijzigingen meer zijn doorgevoerd, de tabel is dus identiek aan die van eind 2024. Dit sluit echter niet uit dat er later nog (marginale) wijzigingen voor 2022 kunnen worden doorgevoerd. Als dat gebeurt, wordt op deze plek in komende updates daar melding van gemaakt, met een aangepaste tabel.

Nieuwe jaarvolumes 2022 (YOY)	Aantallen	aandeel op totaal (%)	Capaciteit (MWp)	aandeel op totaal (%)	Gemiddelde capaciteit per nieuwe / uitgeschreven installatie (kWp)
1-5 kWp	-53	-2,0%	-0,058	-0,003%	1,1
5-10 kWp	50	1,9%	0,406	0,02%	8,1
10-50 kWp	228	8,8%	7,145	0,36%	31,3
50-100 kWp	438	16,9%	33,606	1,7%	76,7
100-250 kWp	800	30,9%	138,143	6,9%	172,7
250-500 kWp	528	20,4%	182,497	9,2%	345,6
500-1.000 kWp	270	10,4%	193,087	9,7%	715,1
> 1 MWp	330	12,7%	1.436,174	72,1%	4.352,0
Totaal	2.591	100%	1.991,000	100%	768,4

Aantallen nieuw "totaal": 2.591; capaciteit: 1.991,000 MWp. De systeemgemiddelde capaciteit van de toevoegingen in 2022 is 768,4 kWp bij de totale volumes. Zie de tabel voor de overige details bij alle segmentaties.

Overduidelijk blijft, dat de grootste groei bij de aantallen nieuwe projecten in 2022 lag bij de installaties van 100 tm. 250 kWp (inmiddels 800 nieuwe exemplaren bekend, 30,9% van totale jaarvolume), met categorie 250 tm. 500 kWp als goede tweede (528 nieuwe projecten, 20,4%). Dat zijn beide populaire categorieën PV projecten op boerderijen, kleinere industriële daken en -complexen, en bij het midden- en kleinbedrijf.

Opvallend blijft het forse volume van 330 nieuwe installaties in de grootste projecten categorie >1 MWp (12,7%), waar de meeste grondgebonden zonneparken en grote rooftop installaties op distributiecentra e.d. onder vallen. Ook valt de negatieve groei van de kleinste project categorie op, er zijn in totaal netto 53 projecten uit de databank van VertiCer "uitgeschreven" in 2022. Daarvoor zijn diverse redenen mogelijk, waar onder mogelijk eerste oude projecten met een SDE 2008 of 2009 beschikking, die door hun subsidie termijn heen zijn, en waarvan de eigenaren actief de registratie bij VertiCer hebben be-eindigd.

Bij de capaciteit is het verhaal compleet anders. Hier blijft de categorie projecten groter dan 1 MWp alles veruit domineren, met maar liefst 1.436,2 MWp van het totale 2022 jaarvolume (72,1%) op haar conto, een zoveelste illustratie van de schaalvergroting in de projecten markt. De drie opvolgende categorieën kunnen nog enigszins - op grote afstand - meekomen, met aandelen van 9,7, 9,2, resp. 6,9% van het totale toegevoegde project volume (capaciteit). De kleinste 3 categorieën doen uitsluitend voor spek en bonen mee bij dit grote projecten-geweld (aandelen 0,36% of veel minder bij de capaciteit).

5b. Groei in 2023 (voorlopig) - status update publicatie 1 augustus 2025

Naar analogie van de cijfers voor de nieuwe aanwas in heel 2022 (vorige tabel), geef ik hier onder de voorlopige data voor de 12 maanden van 2023 (cumulatie januari tm. december), volgens de cijfers in het laatste maandrapport verschenen op de VertiCer website. In deze tabel zijn alleen wijzigingen doorgevoerd voor de project categorie 50-100 kWp, sedert de vorige update.

Nieuwe jaarvolumes 2023 (YOY)	Aantallen	aandeel op totaal (%)	Capaciteit (MWp)	aandeel op totaal (%)	Gemiddelde capaciteit per nieuwe / uitgeschreven installatie (kWp)
1-5 kWp	-38	-2,7%	-0,040	-0,001%	1,1
5-10 kWp	143	10,0%	1,255	0,05%	8,8
10-50 kWp	75	5,3%	2,376	0,09%	31,7
50-100 kWp	267	18,7%	20,309	0,7%	76,1
100-250 kWp	332	23,3%	55,077	2,0%	165,9
250-500 kWp	220	15,4%	73,109	2,6%	332,3
500-1.000 kWp	169	11,9%	124,482	4,4%	736,6
> 1 MWp	258	18,1%	2.532,614	90,2%	9.816,3
Totaal	1.426	100%	2.809,182	100%	1.971,3

Uit dit overzicht blijken 2 zaken kristalhelder: de groei is in 2023, wat de toegevoegde capaciteit betreft, in bijna alle kleinere categorieën "niet van betekenis" geweest, en/of, vanwege de vele wijzigingen in de actuele databestanden bij VertiCer, hebben deze zelfs (tijdelijk ?) tot negatieve groeicijfers geleid t.o.v. de herziene status aan het begin van het jaar (= status EOY 2022, vorige tabel). Er zijn vanaf begin 2023 nogal wat wijzigingen geweest in de updates van de jaarcijfers. Sommige voorheen "negatieve groeicijfers" zijn inmiddels gewijzigd in positieve exemplaren, en vice versa. De categorie 10-50 kWp had eerst negatieve groeicijfers, kwam bij de aantallen op precies nul uit in de update van juli 2024, en laat nu al een positieve groei zien van 75 exemplaren. Nogmaals wijs ik op het oorspronkelijke, uitgebreide commentaar van CertiQ, hoe dergelijke (tijdelijke) negatieve groeicijfers en wijzigingen daarin tot stand kunnen komen in hun databestanden.

Negatieve groei cijfers zijn er nu alleen nog maar voor zowel aantallen als bij de capaciteit bij de categorie 1-5 kWp (-38, resp. -0,040 MWp). Het gemiddelde van die "netto afvoer" geeft een project gemiddelde van 1,1 kWp.

In totaal zijn er netto bezien in 2023 nog maar 1.426 nieuwe projecten bijgekomen. Dat zal echter nog steeds bijgesteld kunnen gaan worden in komende updates, al verwacht ik hier niet al te grote bijstellingen meer. Het blijft in ieder geval een zeer laag niveau, dat is al een tijdje duidelijk. Een neergaande trend bij de netto bijkomende projecten was al veel langer zichtbaar in de klassieke maand rapportages. Zie de eerste grafiek in de analyse van het laatste "gangbare" maandrapport van rechtsvoorganger CertiQ (december 2022). Deze trend lijkt zich te hebben versterkt, vooral bij de netto aantallen nieuwkomers (netto = nieuwe aanwas minus bij VertiCer uitgeschreven projecten per maand).

Flinke wijziging bij groei capaciteit in 2023

Wat overblijft, is het enige positieve punt, namelijk de groei van de capaciteit, ondanks de vele, structurele problemen in de markt (met name voorhanden actuele netcapaciteit en hogere project kosten). De facto is die vrijwel exclusief neergekomen op een toename in, het wordt eentonig, de grootste project categorie (registraties per stuk groter dan 1 MWp). Want daar werd tussen januari en eind december 2023 een aanzienlijk volume van 2.532,6 MWp aan toegevoegd, ruim 90% van het totale nieuwe record jaar volume van ruim 2.809 MWp. Inmiddels dus al duidelijk hoger dan de niet meer formeel gewijzigde jaargroei van voorgaand record jaar 2020 (bijna 2.437 MWp). Dit was in de update van eind 2023 nog maar 1.298 MWp, de bizarre toename van het bij VertiCer geregistreerde vermogen in januari 2023, gevolgd door de vele verdere wijzigingen in de volgende updates, is hier grotendeels debet aan. Er wordt dus heel veel volume later bijgeschreven voor reeds verstreken jaren. Het is goed dat men dit beseft. Met bovengenoemd volume is 2023 bovendien het nieuwe record jaar geworden bij de aanwas cijfers voor capaciteit in de gecertificeerde projecten markt.

Schaalvergroting nochmals

De schaalvergroting in de projecten sector wordt duidelijk geïllustreerd, door het feit dat de capaciteits-aanwas voor de grootste PV installatie categorie (projecten per stuk groter dan 1 MWp), in 2023 nu al 76% groter is dan in 2022 (2.533 MWp voor 2023, tabel 5b, versus 1.436 MWp voor 2022, tabel 5a). Dit zien we ook terug bij de gemiddelde capaciteit voor die categorie. Die was in 2022 nog, netto, 4.352 MWp per project. In 2023 is dat gemiddeld 9.816 MWp geworden, een factor 2,3 maal zo groot in 1 jaar tijd!

Ook vanwege de hoge project gemiddelde capaciteit in deze grootste categorie blijft deze een zeer dominant stempel op het totale gerealiseerde volume zetten.

De enige categorieën die nog enigszins iets voorstellen zijn de 3 op een na grootsten, met projecten tussen de 500 en 1.000 kWp, resp. 250-500 kWp, en 100-250 kWp, die momenteel cumulatief in 2023 een verzameling van 124 MWp, resp. 73 MWp en 55 MWp nieuw toegevoegde capaciteit tellen. De overige categorieën stellen weinig voor bij de nieuw opgeleverde capaciteit in deze periode.

5c. Groei in 2024 - status update publicatie 1 augustus 2025

Zoals eerder beloofd geef ik in onderstaande tabel de nog zéér premature eerste (al enkele malen flink gewijzigde) cijfers voor de groei van de volumes per categorie in kalenderjaar 2024. Cursief zijn wijzigingen sedert de vorige update.

Nieuwe jaarvolumes 2024 (YOY)	Aantallen	aandeel op totaal (%)	Capaciteit (MWp)	aandeel op totaal (%)	Gemiddelde capaciteit per nieuwe / uitgeschreven installatie (kWp)
1-5 kWp	-43	-6,7%	-0,068	-0,002%	1,6
5-10 kWp	19	3,0%	0,150	0,004%	7,9
10-50 kWp	-98	-15,2%	-2,801	-0,08%	28,6
50-100 kWp	57	8,9%	4,963	0,1%	87,1
100-250 kWp	243	37,7%	38,069	1,0%	156,7
250-500 kWp	163	25,3%	61,054	1,7%	374,6
500-1.000 kWp	102	15,8%	73,573	2,0%	721,3
> 1 MWp	201	31,2%	3.521,915	95,3%	17.522,0
Totaal	644	100%	3.696,855	100%	5.740,5

Nog sterker dan in de tabel voor 2023, blijkt de enorme dominantie van de grootste project categorie, registraties groter dan 1 MWp. Daarvan zijn er tot nog toe 201 geteld, wat bijna een derde van alle nieuwe installaties is. Maar de capaciteit claimt, met ruim 3,5 GWp, al ruim 95% van het totale volume. De populatie nieuwe projecten in dat jaar bestaat qua capaciteit, en, derhalve, theoretische stroom productie, bijna alleen maar uit zéér grote installaties, met een gemiddelde voor die categorie van zelfs 17,5 MWp per project (!). De volumes aan kleine installaties drogen op waar je bij staat.

Deze cijfers zullen in komende updates uiteraard nog flink gaan wijzigen en verder aangevuld worden. De forse capaciteit anomaliëen in augustus en in december van dat jaar, drukken nu nog een zeer stevig stempel op de nog zeer onzekere cijfers. Die hopelijk in komende rapportages enigszins zullen normaliseren. Al blijven verrassingen endemisch, bij de VertiCer rapportages, zoals we de laatste jaren al vaak hebben gezien.

Vooralsnog is de nu bekende totale kalender jaargroei, volgens de VertiCer broncijfers, een zogenaamd (?) record volume van 3.697 MWp in 2024, zie ook de optelling van de twee half-jaren in de grafiek in paragraaf 3c. 1.622 MWp toename in het eerste half-jaar, en nog eens 2.075 MWp (in een vorige update nog maar 706 MWp!) in de tweede jaarhelft. Maar die cijfers zullen sowieso nog dramatisch gewijzigd gaan worden. Pro memori, dus.

---

6. Evolutie van gecertificeerde zonnestroom productie / uitgifte van GvO's tm. juni 2025

Ook voor deze parameter, afgegeven hoeveelheid Garanties van Oorsprong (GvO's), geldt, dat er op 24 augustus een update van de historische cijfers is gegeven. Deze zijn weergegeven in de tweede VertiCer revisie naast het voorgaande maandrapport. In het huidige bijgestelde overzicht geef ik weer alleen de meest recente cijfers weer, vanaf mei 2021. Voor een fraaie, bijgewerkte grafiek die verder terug gaat in de tijd, zie de update in de bespreking van het augustus 2024 rapport, en het commentaar daarbij. Nadat in een recente update voor het eerst een nog zéér voorlopige, totale jaarproductie bekend is geworden voor 2023, zijn inmiddels de eerste resultaten voor januari tot en met december in het nieuwe jaar, 2024, én de nu al bekende volumes voor het eerste half-jaar van 2025 gepubliceerd. Met, het wordt saai, de anomalieën in februari en augustus, die ook nog steeds niet officieel zijn "gerepareerd" in de publiek beschikbare VertiCer data.***

De anomalie die Polder PV eerder ontdekte voor december 2023, en die hij uiteraard direct aan VertiCer rapporteerde, is recent wél gerepareerd. Het volume geeft inmiddels een "waarschijnlijk correct" niveau weer.

De extractie van een continue reeks van zonnestroom productie data uit de nieuwe spreadsheets van VertiCer is niet eenvoudig omdat de zonnestroom data tussen alle overige GvO cijfers in staan (diverse energie productie platforms), sterk verspreid over meerdere locaties, er terug gerekend moet worden naar maand van productie, er continu wijzigingen / bijstellingen zijn, en alle over verschillende periodes uitgegeven garanties van oorsprong (GvO's) voor gecertificeerde zonnestroom uiteindelijk per maand opgeteld moeten worden. Bovenstaande grafiek is het uiteindelijke resultaat, met de meest recent beschikbare reeks van mei 2021 tm. de eerste cijfers voor juni 2025. In de maand rapportages lopen de productie resultaten normaliter altijd 1 maand achter op die van de opgestelde generator capaciteit. De productie is weergegeven in de blauwe curve (rechter Y-as als referentie, eenheid GWh = 1 miljoen kWh).

De curves geven het netto resultaat weer van: garanties van oorsprong uitgegeven voor zonnestroom geleverd aan het net (grootste hoeveelheden) + GvO's uitgegeven voor "niet-netlevering" (directe eigen consumptie)****, minus het aantal om wat voor reden dan ook in de betreffende maand teruggetrokken GvO's. Dat laatste is meestal een relatief bescheiden aftrekpost. In een vorige update was mei 2023 de maand met het hoogste volume wat ooit was ingetrokken (15,3 GWh), netto werd toen voor 1,36 TWh aan GvO's aangemaakt. Daar zijn inmiddels echter alweer 3 maanden overheen gekomen. Ten eerste, maart 2024, met inmiddels 46,7 GWh aan terug getrokken GvO's, en een netto aanmaak (dus minus teruggetrokken) van 778 GWh. December 2023 kwam daar overheen, met inmiddels 89,5 GWh teruggetrokken GvO's (zie ook verderop). In de huidige update heeft november 2024 haar kampioens-positie inmiddels bestendigd. In die maand werd voor maar liefst 145,6 GWh aan GvO's teruggetrokken, ten opzichte van een netto uitgave niveau van slechts 312 GWh. Mogelijk zijn dit deels correcties voor foute entries in de stam bestanden bij VertiCer, maar daar is verder geen zicht op.

**** Sedert november 2024 is de categorie "niet-netlevering" (lees: eigenverbruik) in de overzichten van VertiCer stelselmatig op nul gesteld. Vermoedelijk is dit het gevolg van de beslissing, aangekondigd in de Kamerbrief over de openstelling van SDE 2024, om eigen verbruik bij nieuwe PV projecten niet meer te belonen met Garanties van Oorsprong, om overwinsten te voorkomen (zie bespreking kamerbrief in artikel van 11 maart 2024). Uiteraard blijft voor oudere regelingen deze (contractuele) afspraak overeind.

Drijvende krachten GvO uitgifte

Er zijn twee "drijvende krachten" achter het verloop van deze curve. Ten eerste natuurlijk de seizoens-variabiliteit, die zich uit in hoge producties in de zomermaanden ("toppen"), resp. lage output in de wintermaanden ("dalen"). Meestal is december de minst producerende maand. Eerder zagen we al dat, sterk afhankelijk van de gemiddelde instralings-condities in de betreffende maand, in de zomerperiodes hetzij mei (2020), juni (2019, 2021, 2022), of juli (2017, 2018) de best performer waren bij de productie. Voor de hier getoonde recentere periode zijn de waargenomen "zomer pieken" langere tijd alle 4 in juni gevallen. Sinds enige tijd is in 2024 juli de (momenteel) beste productie maand in dat jaar geworden. De huidige piek waarden voor juni 2021 tm. juni 2022 zijn gestabiliseerd, die voor juni 2023 is iets verhoogd t.o.v. de vorige update. Juni 2023 is nog steeds recordhouder, met 1.568 GWh tot nog toe een 11% hogere productie dan in juli 2024 (momenteel opgeplust naar 1.412 GWh). Of dat in komende updates ook de nieuwe verhouding zal blijven weergeven, is echter de nog niet te beantwoorden vraag. Dat hangt volledig af van de nog onbekende, nakomende toewijzingen van GvO's voor beide maanden.

Voor 2025 is het tot nog toe hoogste productie niveau in de zonnige mei-maand bereikt, met 1.502 GWh. De verwachting is echter, dat juni 2025, met het nu eerst weergegeven volume (1.462 GWh), later, met de nodige te verwachten toevoegingen, daar ruim overheen zal gaan. De vijf piekwaarden in de getoonde periode zijn in bovenstaande grafiek weergegeven.

Het record niveau in juni 2023 is 25,6% hoger dan in juni 2022, waarvoor tot nog toe ruim 1.248 GWh aan zonnestroom GvO's zijn uitgegeven. Anton Boonstra had voor heel Nederland, voor juni 2023, 11% meer instraling vastgesteld dan in juni 2022, de maand was dan ook "record zonnig" volgens het KNMI. Dit opmerkelijke resultaat voor juni is dus niet verbazingwekkend. Dat, in combinatie met de continu voortschrijdende nieuwbouw van PV projecten (al dan niet met SDE subsidie), maakt dat we eind juni 2023 al een (gecertificeerd) productie record te pakken hebben. Deze piek kan in theorie nog steeds iets hoger kan gaan worden in komende updates, zoals reeds in eerdere exemplaren is geschied. Voor juli 2024 verwachten we ook nog de nodige aanpassingen, het lijkt echter steeds onwaarschijnlijker dat juni 2023 is in te halen met latere toevoegingen voor die maand.

Juli 2023 duidelijk minder productie dan juni

Het resultaat voor juli 2023 laat een scherpe neerwaartse knik in de grafiek zien, en komt, voorlopig, uit op een productie van ruim 1.229 GWh in die maand, inmiddels 1,1% hoger dan de 1.216 GWh in de zeer zonnige juli maand van 2022. Ten eerste was juli 2023, i.t.t. juni, een historisch bezien "normale" maand wat het aantal zonne-uren betreft. Boonstra meldde dat er in die maand 11,3% minder instraling was dan in juli 2022, en productie is altijd direct gerelateerd aan de hoeveelheid instraling. Dat er nu toch iets meer is geproduceerd, ligt uiteraard aan de ondertussen gegroeide gecertificeerde capaciteit die, ondanks lagere zoninstraling, in totaal dus een hogere output gaf te zien.

Voor meer commentaar op het verloop van de GvO curve in 2023, zie de bespreking in de update van januari 2025.

Ook de piek volumes uit met name 2021 en 2022 kunnen later nog, zij het marginaal, worden bijgeplust. Zeker van de kleinere projecten, die niet maandelijks door een meetbedrijf worden gemeten, komen productiecijfers namelijk heel erg laat pas beschikbaar, en worden ze dan pas aan de databestanden van VertiCer toegevoegd. En worden ze "zichtbaar" in de hier getoonde productie historie. Als dit al geschiedt, zal de impact ervan echter zeer bescheiden zijn.

Nieuw record 2025 pending (?)

Bijna achteraan in de grafiek is het voorlopige record niveau voor mei 2025 met de bijbehorende getalwaarde weergegeven, 1.502 GWh, met nog e.e.a. aan later toe te voegen volumes te verwachten. Dit is het by far hoogste maand record voor dit jaar, al is de verwachting dat minimaal juni daar nog overheen zal gaan. Het is in ieder geval al 12,4% hoger dan de productie nu bekend in mei 2024.

6a Casussen anomalieën bij GvO uitgifte volumes

(1) Nog niet herstelde nieuwe anomalie GvO uitgiftes februari 2024***; december 2023 wel gecorrigeerd

Februari 2024 heeft een volstrekt onwaarschijnlijk niveau van, inmiddels zelfs 2.140 GWh (!) aan "kennelijk" afgegeven volume van GvO's (dunne blauwe stippellijn). Vooral voor de categorie "Aantal uitgegeven GvO's (niet-netlevering)" was de uitgifte in die maand extreem hoog, 1.937 GWh (bijna 91% van totale uitgifte niveau, verminderd met een marginaal niveau van teruggetrokken GvO's voor zonnestroom, 3.592 MWh). Dit is volstrekt onbestaanbaar, en leek toen op een grote fout in het VertiCer systeem te wijzen, waarover ik destijds al een e-mail had verstuurd. Het antwoord kwam op 15 april 2024 binnen bij Polder PV:

*** Naar aanleiding van mijn e-mail aan VertiCer ter opheldering van de hoogst merkwaardige anomalie m.b.t. de gerapporteerde afgegeven hoeveelheid GvO's in de februari rapportage, kreeg ik op 15 april een kort, maar zeer duidelijk antwoord: "De oorzaak ligt in een foutieve meetwaarde die de netbeheerder heeft ingestuurd en geaccordeerd. De netbeheerder heeft na onze constatering een gecorrigeerde meetwaarde ingestuurd". We zouden dus een herstel van deze grote fout kunnen gaan verwachten in een van de komende updates, maar helaas is deze nog steeds niet doorgevoerd in de updates van april 2024 tm. april 2025. In ieder geval, met dank aan VertiCer voor deze verklaring. Zie verder ook het intermezzo in een vorige analyse, waarin Verticer ingaat op het waarom van (soms zeer lang) uitblijvende data wijzigingen.

Vanwege de nog steeds niet herstelde anomalie, is het betreffende gedeelte in de grafiek gestippeld weergegeven. Het "logische verloop" is in de grafiek weergegeven middels de streepjeslijn tussen de punten januari en maart 2024.

(2) GvO anomalie II - december 2023, is hersteld

Helaas had Polder PV in de data van de oktober 2024 update alwéér een nieuwe fout ontdekt. Het nieuwe volume voor december 2023 was opeens veel te hoog. Dat was in de update van september namelijk nog maar 142,9 GWh, een "logisch volume" gezien de historische context. Echter, in de update van oktober was opeens een netto (netlevering + niet netlevering - teruggetrokken) hoeveelheid van maar liefst 224,9 GWh te zien. Dit was weliswaar in de november update iets bijgesteld tot 224,8 GWh, wat slechts marginaal lager lag dan het niveau in november. Maar, overduidelijk incorrect, véél hoger dan het huidige volume voor zeer zonnige januari 2024 (215,4 GWh) zou zijn. Ik stelde toen al vast dat dit onmogelijk was, zelfs als we zouden aannemen, dat er nog het nodige aan GvO's bijgeschreven zou moeten gaan worden voor al deze maanden. Volgens de definitieve KNMI rapportages voor de maanden november 2023, december 2023, en januari 2024, zou de globale instraling op het horizontale vlak achtereenvolgens 8.798 J/cm², 4.942 J/cm², resp. 8.824 J/cm² te zijn geweest. Waarbij december 2023 van het drietal dus by far de láágste instraling had, en opvolgend januari 2024 veruit de hoogste instraling, hoger nog dan in november 2023.

Geconcludeerd moet worden, dat er iets goed misgegaan moet zijn bij de ingave van de december 2023 volumes. Het enige wat namelijk blijkt te zijn gewijzigd, is een nieuwe entry voor december 2023, toegevoegd in de maand van melding, oktober 2024, waarin een extra volume van maar liefst 82,3 GWh is weergegeven. Wat gewoon niet kan kloppen. Hierover is direct door Polder PV contact opgenomen met VertiCer. Naar aanleiding van enkele vragen hierover kwam een medewerker met een reply, die in het hierboven al gelinkte intermezzo is weergegeven, omdat die belangrijk is voor een beter begrip over de "fouten correctie policy" bij dit dochterbedrijf van TenneT / Gasunie.

Inmiddels lijkt de betreffende netbeheerder haar data te hebben gecorrigeerd. In de februari 2025 rapportage, is namelijk een record hoeveelheid GvO's (89,5 GWh) teruggetrokken, waardoor de optelling van netlevering, niet-netlevering, en (negatief) de teruggetrokken hoeveelheid uitkomt op een "normale" maandsom van, inmiddels, 143,5 GWh voor december 2023. In bovenstaande grafiek is daarom ook het eerder geplotte rode cirkeltje verwijderd, we hebben voor die maand weer met een "normaal", cq. "logisch verloop" te maken.

(3) En alwéér een forse, niet gecorrigeerde anomalie - augustus 2024

Het zal u in het licht van bovenstaande missers wellicht niet verbazen, dat in de januari 2025 update alwéér een nieuwe, grote afwijking, is ontdekt door Polder PV. En wel, voor de nieuwste data voor augustus 2024. Deze laten inmiddels, in de update met resultaten tm. juni 2025, een nieuw, "record" volume aan GvO's geleverd aan het net zien, van 2.847,3 GWh. In de update van december 2024 was dit nog slechts 1.036,4 GWh. Dat volume zou dus in 7 nieuwe rapportages met een factor 2,7 groter zijn geworden, hoogst onwaarschijnlijk. Mede gezien het hoogste "normale" volume wat daarvoor was uitgegeven, voor juni 2023, 1.304,6 GWh voor alleen de netinvoeding. Dat volume is in mei 2025 inmiddels verhoogd naar een "normaal" record niveau van 1.502,6 GWh voor alleen netinvoeding.

Met de optelling van eigenconsumptie (219,1 GWh), en onder aftrek van weer ingetrokken GvO's (13,3 GWh), komt augustus 2024 netto bezien op een hoogst onwaarschijnlijk niveau uit van 3.053 GWh. Dat is sowieso al veel hoger dan de 2.140 GWh voor februari dat jaar, wat ook al een grote fout blijkt te zijn, die nog niet publiekelijk is hersteld. En het ligt bijna op het dubbele niveau van de nieuwe "normale" record waarde, voor juni 2023, 1.568 GWh.

Ergo: alwéér een grove fout, dus. Die ik in de grafieken wederom met een lichte stippellijn heb weergegeven, en het "waarschijnlijke verloop van de curve", met een dikke streepjeslijn.

VertiCer is uiteraard al rap van deze zoveelste anomalie wederom op de hoogte worden gesteld door Polder PV. Hun beknopte reactie was een bedankje, voor het vaststellen van "deze opvallende data". Ze zouden wederom "contact opnemen met de desbetreffende netbeheerder, om te beoordelen of de data welke zij hebben ingestuurd correct is en/of deze, wanneer nodig, gecorrigeerd kan worden".

Duidelijk blijft, uit bovenstaande 3 voorbeelden, dat zelfs bij gecertificeerde meetwaarden opgaves, dus (grote) fouten kunnen arriveren op de VertiCer burelen. Dit is, wat Polder PV betreft, een zeer zorgwekkende constatering. Alleen zeer stricte, continue controles op die aangeleverde waarden, kunnen garanderen dat het GvO systeem 100 procent waterdicht blijft.

2024 - 2025: alle / andere maandcijfers

In onderstaand lijstje laat ik de verschillen zien tussen de huidige opgave van netto verstrekte GvO's per maand in 2024, en voor januari tm. juni 2025, de opgave voor dezelfde maand in het voorgaande jaar, en het procentuele verschil t.o.v. de laatstgenoemde maand.

Maand / nieuwe netto uitgifte / idem zelfde maand voorgaande jaar / procent verschil

• januari 2024 (t.o.v. jan. 2023) / 215,8 GWh / 159,3 GWh / 35%
• februari 2024 (anomalie 2.139,6 GWh, nog niet publiekelijk hersteld) / 341,6 GWh / ?
• maart 2024 / 777,8 GWh / 603,7 GWh / 29%
• april 2024 / 1.114,3 GWh / 998,8 GWh / 12%
• mei 2024 / 1.336,0 GWh / 1.363,5 GWh / -2,0%
• juni 2024 / 1.380,4 GWh / 1.568,3 GWh / -12%
• juli 2024 / 1.411,9 GWh / 1.229,4 GWh / 15%
• augustus 2024 (anomalie 3.053,0 GWh, nog niet publiekelijk hersteld) / 1.090,7 GWh / ?
• september 2024 / 949,7 GWh / 933,6 GWh / 1,7% (eerder nog negatief)
• oktober 2024 / 573,5 GWh / 459,1 GWh / 25%
• november 2024 / 312,3 GWh / 227,9 GWh / 37%
• december 2024 / 139,3 GWh / 143,5 GWh / -2,9%
  
  
• januari 2025 (t.o.v. jan. 2024) / 204,0 GWh / 215,8 GWh / -5,5%
• februari 2025 / 514,6 GWh / (anomalie 2.139,6 GWh) / ?
• maart 2025 / 1.111,3 GWh / 777,8 GWh / 43%
• april 2025 / 1.306,4 GWh / 1.114,3 GWh / 17%
• mei 2025 / 1.502,1 GWh / 1.336,0 GWh / 12%
• juni 2025 / 1.462,1 GWh / 1.380,4 GWh / 5,9%

Met name voor de laatst gerapporteerde maanden zullen er sowieso nog het nodige aan uitgegeven GvO's bij gaan komen. Standaard bij de GvO data van VertiCer is, dat de eerstpublicatie voor een willekeurige maand al het veruit grootste volume GvO's voor die maand oplevert. Afgiftes die later worden gepubliceerd, zijn al veel geringer van omvang, en worden stapsgewijs kleiner qua volume. Het "doorsijpelen" van later afgegeven GvO's, die met terugwerkende kracht voor de betreffende maand worden bijgeschreven, kan echter zeer lang doorgaan. Dat kan langer dan een jaar duren in veel gevallen.

Opvallend is het hoge positieve verschil voor maart 2025, t.o.v. maart 2024, al 43% meer GvO's afgegeven, zoals al de in de vorige update uitgesproken verwachting was. Maart 2025 was dan ook record zonnig, volgens het KNMI "de zonnigste maart sinds tenminste 1965". Mogelijk kan het verschil met maart 2024 nog verder gaan oplopen, als achterstallige GvO's voor die maand worden toegevoegd. Alleen een forse hoeveelheid afschakeling van veel grote projecten (vanwege negatieve marktprijzen in maart 2025) kan weer roet in het eten gaan gooien. Martien Visser van energieopwek.nl deed recent weer een poging om afschakeling nog beter te modelleren. Voor de ook zeer zonnige maand april schatte hij, dat maar liefst 10% van de potentiële productie uit zon- én wind afgeschakeld zou zijn onder de toen heersende marktcondities (zie zijn Blue Sky bijdrage van 6 mei 2025, met grafiek). In ook zeer zonnig mei, schat Visser zelfs 15% curtailment in bij alleen al de PV populatie ... (Blue Sky bericht van 1 juni 2025).

Meer capaciteit, meer GvO's, maar ook keerzijde

De tweede drijvende kracht achter de curve in bovenstaande grafiek is uiteraard de in het recente verleden zeer onstuimige groei van de projecten markt, met telkens flink meer, gemiddeld genomen steeds grotere PV projecten, wier nieuwe productie volumes in de loop van het kalenderjaar toegevoegd worden aan de output van het eerder al bestaande productie "park". Dat is dé drijvende kracht achter de steeds hoger wordende pieken (bovenop de verschillen in instraling van jaar tot jaar). Alle nieuwe capaciteit zal bijdragen aan het verhogen van de pieken, zelfs al hebben ze in sterk toenemende mate oost-west opstellingen om de voor netbeheerders zeer vervelende "middag-output-piek" te verlagen. Ook het steeds meer om zich heen grijpende fenomeen van afschakelingen bij negatieve marktprijzen, zal in de projecten markt al te sterke stijgingen bij de afgifte van GvO's onder druk zetten. De potentiële zonnestroom productie wordt dus in toenemende mate uitgehold.

Nog niet is bekend, hoe er bij VertiCer omgegaan zal gaan worden met certificaten voor, bijvoorbeeld, door grote zonnestroom projecten tijdelijk in accu's opgeslagen elektra. Mijn vermoeden is, dat zo'n accu dan als "afnemer" gezien zal worden, en dat daarna het recht op "groenheid" bij gebruik verloren is gegaan. Er is immers al bij de productie een certificaat afgegeven, dat kan niet "verdubbeld" worden. Er is veel interesse voor accu systemen ("BESS"), en ik zie steeds meer projecten met realisaties van opslag van elektra. Het direct aan het TenneT hoogspanningsnet te koppelen 200 MWh Antares BESS systeem van Return in Waddinxveen is recent de bouw fase ingegaan, veel grotere projecten zijn al gepland, tot een 1,4 GWh BESS installatie in Borsele aan toe. De plannen voor de lang verwachte 300 MW / 1.200 MWh grote Leopard BESS op de hoogspannings-aansluiting van gefailleerd Aldel in Delfzijl worden inmiddels concreet: die installatie zou in de 2e helft van 2027 opgeleverd moeten gaan worden.

Progressie in winter"dips"

In de productie curve was tot aan een vorige update goed te zien dat de zogenaamde "winter-dips" in de periode 2021 - 2023 ook op een steeds hoger niveau komen te liggen, a.g.v. de almaar toenemende productie capaciteiten, die ook in de winter aan een toenemende hoeveelheid zonnestroom output bijdragen. In deze laatste update blijkt december 2022 weer, achter de komma, een marginaal hoger volume te zijn toegerekend, het is inmiddels 137,8 GWh geworden. Dat is al 13,6% hoger dan in december 2021 (121,3 GWh), en is zelfs al een factor 4,6 maal het niveau van de "dip" in het winterseizoen van 2017/18 (jan. 2018 29,8 GWh, zie eerder gepubliceerde historische grafiek).

Het gecorrigeerde volume voor december 2023, inmiddels 143,5 GWh aan netto afgegeven GvO's is nu 4,1% hoger dan in die wintermaand in het voorgaande jaar. En het is al een factor 4,8 maal het niveau van januari 2018.

December 2024 heeft inmiddels 139,3 GWh aan netto afgegeven GvO's. Dat ligt nu nog 2,9% lager dan het volume in december 2023, maar de verwachting is, mede gezien de historische ontwikkeling van de VertiCer cijfers, dat dit nog fors bijgesteld zal gaan worden. En uiteindelijk mogelijk zelfs kan omslaan in een positief verschil. De tot nog toe uitgegeven, relatief bescheiden hoeveelheid GvO's in deze maand, geeft een extra aanwijzing, dat van de extreem verhoogde capaciteits-toevoeging in dezelfde maand (paragraaf 3a), waarschijnlijk niet veel kan kloppen, want een deel van de productie daarvan zou dan al zichtbaar moeten zijn geworden bij VertiCer. Latere updates zullen deze stellingname kunnen onderbouwen, als meer actuele productie cijfers bekend zullen worden.

---

7. Jaarproducties volgens Garanties van Oorsprong

Een herziene versie van de grafiek met de jaarlijkse uitgifte van Garanties van Oorsprong (GvO's) werd door Polder PV gegeven in de analyse van de augustus cijfers van 2024 (link).

Integreren we de data uit dat overzicht, met de meest recente toevoegingen (ook uit eerdere jaren) van de update van 1 augustus 2025, krijgen we de volgende grafiek met de totaal uitgegeven hoeveelheden GvO's (lees: zonnestroom producties) in de kalenderjaren 2006 tm. 2024, en het eerste, bescheiden volume, voor (januari tm. mei) 2025. Aangezien voor 2024 er nog steeds twee zeer grote anomalieën in de cijfers aanwezig zijn, voor februari, en, nieuw toegevoegd in een vorige update, voor augustus, zal het uiteindelijke uitgifte niveau zeer waarschijnlijk fors lager gaan worden. Tenminste, als die grote fouten ook daadwerkelijk publiekelijk zullen worden hersteld in de cijfers van VertiCer. Vandaar dat ik de kolom voor 2024 gearceerd heb weergegeven, en, uiteraard, ook voor 2025.

De tot nog toe bekende zonnestroom productie van uitsluitend de gecertificeerde zonnestroom markt (dus exclusief vrijwel alle residentiële en andere niet bij VertiCer bekende capaciteit) groeide razendsnel. Van nog bijna onmeetbare hoeveelheden in 2006, tot een volume van 219 GWh in 2015. Vervolgens zette de groei stevig in, vooral veroorzaakt door een toenemende hoeveelheid, en steeds grotere, grotendeels via de SDE regelingen gesubsidieerde projecten. Van 556 GWh in 2016, 832 GWh in 2017, 1,6 TWh in 2018, 2,9 TWh in 2019, 5,1 TWh in toenmalig record jaar 2020, naar 6,2 TWh in 2021. Aangezien 2022 zeer zonnig was (Anton Boonstra: 13% meer horizontale instraling dan in 2021), volgt meteen een grote sprong naar ruim 8,6 TWh in 2022.

Vervolgens werden er voorlopig al 9,1 TWh aan GvO's afgegeven voor 2023. Hierbij komt ook nog, dat de nodige nakomende volumes van eerdere maanden worden bijgeplust. Het zal daarbij interessant zijn, te zien, wat de balans zal gaan worden tussen de méér productie van de (record) toegevoegde nieuwe gecertificeerde capaciteit in 2023, in relatie tot het feit, dat de cumulatieve instraling in dat jaar, 7,2% láger lag, dan in het relatief zonnige jaar 2022, aldus de data-extracten en waarnemingen van Anton Boonstra.

Verrassend is, dat 2024, met nog veel updates te verwachten, nu al vér boven het kalenderjaar totaal voor 2023 uitkomt, met netto 13,4 TWh aan reeds uitgegeven GvO's. Hiermee is voor het eerst in de historie de 10 terawattuur gecertificeerde stroomproductie in een kalenderjaar al vroegtijdig "geboekt". Echter, omdat er twee zeer grote anomalieën in deze cijfers zitten (februari en augustus), zal het uiteindelijke niveau veel lager gaan worden. Hoeveel lager is echter nog niet duidelijk.

Achteraan is het nog zeer bescheiden volume voor het eerste half-jaar van 2025 toegevoegd, 6.100 GWh. Waar uiteraard nog zeer veel, hoogstwaarschijnlijk, nieuw record volume aan toegevoegd zal gaan worden. Het is in ieder geval al bijna evenveel als de hele jaarproductie in 2021 vier jaar eerder.

Reken we de nog te corrigeren fouten voor februari en augustus 2024 mee, zouden er vanaf 2006 tot en met juni 2025 door VertiCer en haar rechts-voorgangers, inmiddels 55,0 TWh aan garanties van oorsprong zijn uitgegeven voor gecertificeerde PV capaciteit (netto resultaat van netlevering, niet netlevering, minus terug getrokken GvO's). Of de 50 TWh piketpaal stand houdt, als feb. en aug. 2024 volumes (neerwaarts) worden gecorrigeerd, zullen we in komende updates vermoedelijk gaan terugzien.

---

8. Bronnen

Intern - eerdere rapportages CertiQ / VertiCer

Vorige maandrapportages 2025:

Juni 2025, gepubliceerd op 4 juli 2025

Mei 2025, gepubliceerd op 11 juni 2025

April 2025, gepubliceerd op 7 mei 2025

Maart 2025, gepubliceerd op 3 april 2025

Februari 2025, gepubliceerd op 4 maart 2025

Januari 2025, gepubliceerd op 5 februari 2025

Voor 2024: zie de lijst gepubliceerd in de update van 6 januari 2025

Voor 2023: zie de lijst gepubliceerd in de update van 1 februari 2024

Voor 2022 en 2021, zie overzichtje onderaan analyse van 9 januari 2023

CertiQ herziet cijfer presentatie methodiek - een nieuw tijdperk ? (8 februari 2023)

Meer licht in de duisternis (?) omtrent ontwikkeling gecertificeerde zonnestroom portfolio in (2019-) 2020 bij CertiQ. (4 november 2020; vroege signalering van sterk wijzigende historische CertiQ data door Polder PV)

Extern

Data overzichten website VertiCer (vooralsnog alleen rapportages over 2023 tm. 2025, kwartaal rapportages voor "groen gas", en 1 gereviseerd overzicht met data tot juni 2021)

Wijziging correctie meetwaarden (nieuwsbericht voor handelaren op site VertiCer, 6 januari 2025)

NB: de oude website van CertiQ is niet meer actief, de url verwijst door naar de site van rechtsopvolger VertiCer !

---

NAAR INDEX PAGINA

^ TOP

15 juli 2025: Wederom verrassende zonnestroom statistiek aanpassingen door het CBS, met blijvende vraagtekens. Vandaag werd, al zeer snel na een eerste voorgaande wijziging in de nationale zonnestroom statistieken (PPV rapportage 17 juni jl.), alweer flink ingegrepen in enkele cijfers in een andere tabel dan de voorgaande, die dieper op regionale verschillen ingaat. Voor het eerst is weer het eindejaars generator vermogen gepubliceerd, wat neerkomt op 28,62 GWp, eind 2024, en wat beduidend hoger ligt dan het begin dit jaar geschatte vermogen volgens het Nationaal Solar Trendrapport 2025. Vervolgens is ook een nieuw eindejaars-cijfer voor de aantallen PV installaties bekend gemaakt, wat neerkomt op 3,29 miljoen installaties, eind 2024*. Verrassend daarbij is, dat daardoor de aanwas in 2024 wat de aantallen nieuwe installaties betreft op de derde positie in de historie zou zijn gekomen, met ruim 412 duizend exemplaren. Dit is echter in forse tegenspraak met de bevindingen in het sub 1 MWac register van energieleveren.nl / CERES, waar tot nog toe slechts 298 duizend nieuwe installaties voor zijn gerapporteerd in dat jaar (laagste volume sinds 2022), en wat sowieso de meeste projecten moet omvatten. Hier lijkt dus nog steeds iets niet te kloppen in de CBS data.

Ook zijn voor de laatste drie jaren de geschatte AC "systeem" vermogens inmiddels gewijzigd, met wederom een verrassend resultaat. Daarnaast zijn enkele zonnestroom productie cijfers gewijzigd, met name voor 2024, waarvoor nu een cumulatieve productie van 22,26 terawattuur is berekend. Wat voorlopig op ruim 18% van de nu bekende bruto stroomproductie in Nederland zou komen voor dat jaar. Cijfers voor 2023 zijn nog "nader voorlopig", voor 2024 "voorlopig", en kunnen (lees: zullen) nog worden bijgesteld.

* "Installatie" is beslist niet hetzelfde als "project", "adres", "erf", "woning" e.d., omdat in Nederland PV systemen zeer frequent uitgebreid worden, en er sowieso bij bedrijven en instellingen vaak in meerdere fases, op verschillende bedrijfsgebouwen op hetzelfde erf, en vaak verspreid over meerdere jaren, separate installaties worden aangelegd (soms zelfs van verschillend type). Er kunnen per adres / project locatie dus meerdere PV-systemen aanwezig zijn.

1. Evolutie aantallen PV installaties volgens CBS

In bovenstaande tabel de meest recent beschikbare cijfers van het CBS voor de evolutie van de totale aantallen zonnestroom installaties, zoals zij uit diverse registers hebben ge-extraheerd, tot en met eind 2024. Het aantal installaties aan het eind van 2024 is t.o.v. de vorige update (2e kolom) gewijzigd, naar 3.287.541 exemplaren (3e kolom), waarmee t.o.v. de allereerste afschatting voor dat jaar, alweer bijna 236 duizend nieuwe installaties zouden zijn toegevoegd (4e kolom), wat maar liefst 7,7% hoger zou liggen dan de eerste afschatting (5e kolom). Dat is een veel hoger percentage dan de bijstellingen in voorgaande jaren, en doet vermoeden dat er "iets mis" is gegaan op dit punt bij CBS.

De laatste kolom geeft de uit de meest recente eindejaars-cijfers (EOY) berekende toename per jaar weer (YOY groei), wat met de nieuwe EOY waarde op een aanwas van maar liefst 412.054 installaties zou zijn gekomen. Uit de cijfers in de vorige rapportage volgde juist een zeer laag volume van 176.481 nieuwe installaties in 2024, wat niet kon kloppen. Bij het nieuwe, zeer hoge cijfer, moet helaas wederom een dik vraagteken, omdat uit de energieleveren.nl data, wat het CERES register voor de populatie installaties kleiner dan 1 MWac per stuk van cijfers voorziet, en wat zonder meer het grootste aantal installaties moet bevatten (sowieso de hele residentiële markt, alsmede tienduizenden kleinere bedrijfsmatige projectjes), een aanwas van slechts 298 duizend nieuwe installaties in dat markt-segment zou volgen. Het CBS zou nu al met de totale markt zo'n 38 procent hoger zitten bij de aanwas in 2024. Het is onmogelijk, dat dit zeer forse verschil goed gemaakt zou zijn in het segment van projecten groter of gelijk aan 1 MWac. Er zit hier dus nog iets goed fout bij het CBS, de in het vorige bericht gemelde "foutieve aantallen", zijn dus weliswaar (fors) gewijzigd, maar blijken nog steeds niet (correct) te zijn hersteld.

2. Evolutie PV capaciteit (generator resp. AC vermogen), volgens CBS

In een vergelijkbare tabel als voor de aantallen installaties, maar met historisch bezien al een langere tijdlijn omvattend, ditmaal, in tabel 2 de evolutie van de cumulatieve capaciteiten van alle PV projecten. Voor de generator capaciteit in de eerste helft van de tabel tm. de dubbele lijn, rechts ervan de recenter toegevoegde AC "systeem vermogens", die de maximale omvormer capaciteit van hetzelfde PV park weergeven, in recentere jaargangen.

In de eerste kolom voor het generator vermogen in MWp, is onderaan de aller-eerste opgave van de cumulatieve generator capaciteit door het CBS weergegeven, 28.620 MWp voor de eindejaars-accumulatie in 2024. De tweede kolom geeft de meest recente afschattingen van het CBS voor eerdere jaren weer. De derde kolom is het absolute verschil in MWp, resp., in de vierde kolom, het relatieve verschil t.o.v. de "first estimate" door het CBS. In de vijfde kolom is de uit de meest recent bekende EOY cijfers de jaargroei berekend, YOY, in MWp. Voor 2024 resulteert nu een zeer verrassende, hoge aanwas van 4.318 MWp, wat de derde hoogste groei in de historie zou zijn. Verrassend, omdat volgens de afschatting, begin dit jaar, in het Nationaal Solar Trendrapport 2025 van Dutch New Energy twee nogal afwijkende volumes zijn benoemd. Voor EOY 2024 noteerde het NSTR 2025 27,7 GWp, waar het CBS nu dus 3,3% (920 MWp !) overheen zou gaan. Veel opvallender is het door NSTR berekende jaargroei cijfer, wat slechts 3,4 GWp zou zijn geworden in 2024, "de laagste waarde dit decennium", volgens de opstellers. Het CBS zou, met haar laatste revisie, hier maar liefst 27 procent overheen gaan, met "de derde hoogste jaargroei in de annalen". Deze cijfers wringen dus zeer sterk met elkaar, en we zullen moeten afwachten wat latere CBS cijfers ons zullen gaan vertellen. Het lijkt niet zeer waarschijnlijk, dat de projectenmarkt extreem is gegroeid, tijdens de "marktinstorting" van het residentiële / sub 1 MWac segment, dus vermoedelijk zal én het EOY, én het YOY groeicijfer neerwaarts aangepast gaan worden in komende updates van het CBS. Hoeveel meer, is een nog niet te beantwoorden vraag.

AC volumes

Vrij nieuw zijn de cijfers voor het "systeemvermogen" van de PV installaties in de rechterkant van de tabel. Dit zouden de omvormer vermogens van dezelfde populatie PV systemen betreffen, aldus de opgave van het CBS, die daarmee internationale afspraken zou volgen. Ditmaal zijn voor alle drie de meest recente jaren, 2022-2024, de AC accumulaties gewijzigd (rood weergegeven in de tabel). Uit de EOY volumes heeft Polder PV in de tweede kolom de afgeleide jaargroei (YOY) cijfers berekend, waarbij in 2023 3.944 MWac vermogen zou zijn toegevoegd, en, zeer verrassend, in 2024 zelfs 7,5% méér, 4.240 MWac. Zeer verrassend, want bij de generator vermogens links in de tabel, is de aanwas in 2024 9,4% láger geweest dan in 2023. Dit rijmt niet met elkaar, tenzij er veel hogere omvormer capaciteiten zouden zijn ingezet bij de nieuwbouw in 2024, om, bijvoorbeeld, in het laagseizoen met minder zonlicht, toch nog het maximale uit de beschikbare generator capaciteit te kunnen peuren. Dit lijkt echter niet waarschijnlijk, omdat veel grotere omvormers veel duurder zijn, en deze veel grotere pieken in het "hoogseizoen" veroorzaken, waar de netbeheerders terecht een hekel aan hebben (en dus actieve afschakeling tot gevolg zou moeten hebben). Vooralsnog zijn dit soort gedachten pure speculatie. Mede gezien andere vreemde cijfers in de CBS bestanden, moeten we voorlopig afwachten of daarin nog structureel veel zal gaan wijzigen, waardoor dit soort natte vinger bespiegelingen (hopelijk) niet meer nodig zullen zijn.

In de laatste kolom geef ik de uit de eindejaars-accumulaties voor generator vermogen (linker deel tabel) en die voor de AC vermogens (rechter deel tabel), bepaalde verhouding tussen de "systeemcapaciteit" (MWac) t.o.v. de door het CBS vastgestelde generator capaciteit (MWp). Die zou aan het eind van de laatste 3 jaren zijn ge-evolueerd van 10,7% (EOY 2022), via 12,0% (EOY 2023), naar weer 10,4% (EOY 2024) minder omvormer- dan generator vermogen. In deze verhoudingen kan nog e.e.a. gaan wijzigen, als de broncijfers door het CBS worden bijgesteld in komende updates. Wat wel kristalhelder is, dat deze verhouding minimaal het dubbele volume is van de afschattingen die energieleveren.nl doet voor de relatie tussen omvormer en generator vermogen. Zij claimen namelijk, dat het generator vermogen "gemiddeld 5% hoger [zou zijn] dan het omvormervermogen". Die verhouding ligt echter, zoals al jaren bekend bij Polder PV, procentueel bezien, veel hoger.

3. Grafiek evolutie EOY en YOY volumes PV capaciteit Nederland volgens CBS

In deze frequent bijgewerkte grafiek de laatste stand van zaken van de CBS data voor de evolutie van het generator vermogen in MWp, voor de eindejaars-accumulaties (EOY, blauwe kolommen), resp. het daar uit afgeleide jaargroei cijfer (YOY, oranje kolommen), beiden met rechter Y-as als referentie.

Voor het eerst is er nu een expliciet volume gepubliceerd voor het generator vermogen aan het eind van 2024, wat, verrassend, flink hoger ligt, dan de begin 2025 geventileerde accumulatie in het NSTR 2025 rapport. In groene liggende balkjes heb ik in dezelfde grafiek de drie bijgestelde volumes voor de omvormer capaciteit aan het eind van 2022, 2023, en 2024 geplot, die op veel lagere niveaus liggen dan de generator capaciteit die daar aan is gekoppeld. De volumes voor 2023 en 2024 kunnen nog worden bijgesteld (gearceerde kolommen).

Uit de jaargroei cijfers heb ik ook de procentuele wijziging per kalenderjaar geplot t.o.v. de jaarlijkse aanwas in het voorafgaande jaar, in een grijze gestippelde curve, met als referentie de linker Y-as, in procenten.

De jaarlijkse aanwas zou gepiekt zijn in 2022-2023 (bijna op gelijk niveau, 2023 iets hoger, op 4.766 MWp nieuw generator vermogen). 2024 deed een stap terug naar 4.319 MWp volgens de laatste cijfers, maar gezien de bovenstaande discussie, is de verwachting dat dit nog meer neerwaarts zal (moeten) worden bijgesteld. Eind 2024 zou er voorlopig 28,62 GWp generator vermogen zijn ge-accumuleerd, bij een opgesteld systeem vermogen van 25,64 GWac. De toenames in de jaargroei volumes piekten in 2013, 2018, en met een bescheidener piekje, laatst nog in 2022. In 2023 was de toename nog net positief. Met de huidige cijfers, zou er in 2024 9% minder groei zijn geweest, dan bij de jaarlijkse aanwas in 2023.

4. Zonnestroom producties volgens het CBS

In dezelfde tabel met de nieuwste PV cijfers, zijn ook de kalenderjaar volumes voor de berekende zonnestroom producties weergegeven. Die heb ik naar de bekende, ook al jaren ververste productie grafiek getransponeerd die normaliter uit een andere CBS tabel wordt ge-extraheerd, "Hernieuwbare elektriciteit; productie en vermogen". Laatstgenoemde tabel heeft echter als laatste versie een update van 6 juni 2025. In de huidige geraadpleegde tabel ("Zonnestroom vermogen ...") is een uitgebreid commentaar toegevoegd door het statistiek agentschap, met een verklaring bij de huidige cijfers:

"Nieuwe cijfers over 2024 zijn toegevoegd. In verband met de langere doorlooptijd dan normaal bij het maken van cijfers over zonnestroom in 2024 bevatten niet alle tabellen over energie de nieuwste cijfers over de productie in 2024 van zonnestroom. Deze tabel bevat de meest actuele cijfers". Het CBS geeft daarbij ook expliciet aan dat maar liefst 7 andere tabellen met PV cijfers van het statistiek agentschap, inmiddels verouderde cijfers zouden bevatten, "met een productie van zonnestroom voor 2024 die ongeveer 5 procent lager is".

In bovenstaande grafiek zijn dus de meest actuele cijfers gebruikt uit de huidige geraadpleegde tabel met bovenstaande toelichting. Kennelijk duurt het lang voordat het CBS met nieuwe PV cijfers kan komen, en treden dit soort statistische complicaties op.

Ik heb de huidige data vergeleken met de vorige uit de 6 juni update in de andere CBS tabel, en zie daarbij, dat er voor de jaren 2020, 2022, en 2023 geringe wijzigingen zijn geweest. Het meest opvallend is het nieuwe jaar productie cijfer voor 2024. Dat nam toe, van 21.267 GWh naar 22.257 GWh, wat 4,7% meer productie zou zijn. Dit heeft ongetwijfeld een nauwe relatie met de onverwacht hoge capaciteits-cijfers die hierboven zijn besproken. En zullen, naar verwachting, ook weer (neerwaarts ?) worden bijgesteld, als het CBS daarvoor met nieuwe data komt.

In de oorspronkelijke producties tabel stonden ook relatieve aandelen van de zonnestroom productie ten opzichte van het bruto respectievelijk netto stroomverbruik, weergegeven, en ditto, voor het genormaliseerde bruto elektra verbruik. Deze waarden zijn voor het binnenlandse elektra verbruik nog niet bekend / herberekend door het CBS. Ik ben daartoe van de nu gemelde productie cijfers voor zonnestroom uitgegaan, en heb daarbij de eind juni 2025 bekend gemaakte bruto stroom productie (niet genormaliseerd) uit de Elektriciteitsbalans tabel, als referentie genomen voor de jaren 2022 en 2023. De daar uit volgende, berekende aandelen heb ik grijs weergegeven, rechtsboven in de grafiek, 16,14% voor 2023, resp. 18,07%, voor 2024. Ook deze relatieve waarden zullen waarschijnlijk wijzigen in komende CBS updates.

Bronnen intern (eerdere CBS data analyses van Polder PV)

CBS update 17 juni 2025 ("CBS past marktgroei zonnestroom markt 2024 in negatieve zin aan")

CBS update 10 maart 2025 (1e cijfer EOY 2024), deel 1 capaciteit, deel 2 stroomproductie

CBS update 15 november 2024 (tm. medio 2024), delen 1, 2 en 3 (voor eerdere referenties, zie bronnen onder eerste bijdrage)

Bronnen extern

Zonnestroom; vermogen en vermogensklasse, bedrijven en woningen, regio (aangepaste CBS tabel 15 juli 2025)

Elektriciteitsbalans; aanbod en verbruik (CBS tabel 30 juni 2025)

Hernieuwbare elektriciteit; productie en vermogen (CBS tabel 6 juni 2025, zonnestroom cijfers nog niet geactualiseerd)

Vermogen (definitie / omschrijving van het CBS van "vermogen" bij wind- en zonne-energie installaties)

<<< recenter

actueel 201 200-191 190-181 180-171 170-161 160-151 150-141 140-131 130-121 120-111 110-101 100-91 90-81 80-71 70-61 60-51 50-41>>> highlights

ouder >>>