Nieuws zonnestroom actueel
links
PV-systeem
basics
grafieken
graphs
huurwoningen
nieuws
index
 

SOLARENERGYERGY

Nieuws & analyses P.V. pagina 201

meest recente bericht boven

Specials:
CBS past eindejaars-accumulatie (AC) zonnestroom vermogen neerwaarts aan voor 2024
Historisch dieptepunt marktgroei sub 1 MWac zonnestroom markt in mei 2025
Hoge zonnestroom productie, wederom, bij "gerenoveerd" Polder PV, in mei 2025

Vanaf 13 juni 2026

<<< recenter

actueel 200 199 198 197 196 195 194 193 192 191 190-181 180-171 170-161 160-151 150-141 140-131
130-121
120-111 110-101 100-91 90-81 80-71 70-61 60-51 50-41>>> highlights


 
^
TOP

17 juni 2025: CBS past marktgroei zonnestroom markt 2024 in negatieve zin aan. Op 10 maart jl. publiceerde het CBS, ietwat verkapt, het eerste mogelijke marktcijfer voor de accumulatie van de totale zonnestroom capaciteit in Nederland, eind 2024. Tijdens onze vakantie, op 6 juni 2025, werd dat eerste cijfer alweer aangepast en, vrij verrassend, fors neerwaarts bijgesteld. Nog steeds is het traditioneel weergegeven generator vermogen (in MWp) niet bekend, de nieuwe volumes worden in AC "systeemvermogen" getoond. Eind 2024 zou volgens deze nog steeds zeer voorlopige inschatting, er 23.682 MWac zijn opgesteld in de PV markt. Ten opzichte van eind 2023 ("nader voorlopig cijfer"), zou daaruit een jaargroei volgen van 2.407 MWac, wat 39% lager zou liggen dan de (record) aanwas in 2023. Deze cijfers kunnen, zoals al vele jaren gebruikelijk, later nog (fors) worden bijgesteld.

Voorbehoud

Dat het CBS op "AC vermogen" is overgestapt zou het gevolg zijn van "internationale afspraken". Vanaf jaargang 2022 staat in de accumulatie tabel niet meer het nominale (DC) generator vermogen in MWp vermeld, maar, het "systeem vermogen" in MWac, de maximaal haalbare, op het net in te voeden AC capaciteit, dus. Die twee "eenheden" zijn onvergelijkbaar, en mogen beslist niet, zoals het CBS helaas wel nog steeds doet, in 1 tijdlijn in 1 kolom worden gezet. Die eenheden moeten worden gesplitst, zoals Polder PV in een vorige en deze bijdrage wederom doet.

Daartoe heeft Polder PV zijn al jarenlang bijgehouden marktcijfers tabel gebaseerd op de CBS data in de vorige update uitgebreid, en in het huidige exemplaar verder verfijnd. Het CBS heeft op 6 juni nog steeds alleen het (nieuw vastgestelde) AC vermogen gepubliceerd voor eind 2024, en, helaas, nog niet het DC generator vermogen. Dit zou wel in een andere tabel worden gepubliceerd, maar die is nog steeds niet van een update voorzien op 16 juni jl. Om enig zicht te krijgen op de verhoudingen, heb ik daarom wederom het onafhankelijk geschatte eindejaars-accumulatie cijfer van het Nationaal Solar Trendrapport 2025 van Dutch New Energy voor EOY 2024 gebruikt in deze aangepaste tabel. Dat cijfer zal t.z.t. vervangen worden, zodra het CBS dat publiceert. Er zitten immers regelmatig behoorlijke verschillen tussen de cijfers in deze bronnen. Het CBS wordt daarbij door Polder PV als "leidend" gezien, ook omdat alleen die data t.z.t. ook zullen verschijnen in internationale gremia als IEA en IRENA, en de landelijke PVPS rapportages onder de vlag van het IEA ontleend worden aan de officiële CBS cijfers.

Wel gaat Polder PV in de huidige update in op mogelijk vanuit de huidige CBS data af te leiden generator data, op basis van de nog beperkte "historie" van de nieuwe AC gegevens.

Aantallen nu eindelijk eerste cijfer

Er is in de huidige update ook voor het eerst een nieuw cijfer voor de aantallen door CBS vastgestelde PV installaties gepubliceerd, die nu dus toegevoegd kan worden aan de volledige update van 15 november 2024 (zie aldaar). Meer zicht op "aantallen installaties" vinden we in het grote energieleveren.nl dossier, waar de meeste exemplaren voor zonnestroom productie zullen zijn opgenomen, maar waarin helaas weer het segment installaties vanaf 1 MWac per stuk ontbreekt. Zie de net afgeronde revisie tm. mei 2025 alhier, met ook de nodige voorbehouden bij die separaat gepubliceerde cijfers.

Na deze inleiding volgen nu eerst de meest recent bekende cijfers voor de aantallen installaties in de Nederlandse zonnestroom markt. Tabel aangepast t.o.v. de voorgaande versie, van 15 november 2024, volume voor kalenderjaar 2024 onderaan toegevoegd (rood).

Helemaal links de eerst door het CBS verstrekte cijfers voor het aantal installaties aan het eind van elk jaar van 2019, 2020, 2021, 2022, 2023 (nader voorlopig), en de allereerste afschatting voor het volledige kalenderjaar 2024, in rood (voorlopige cijfers). Onder de tabel heb ik, puur als referentie, de destijds door het CBS gepubliceerde "zeer voorlopige" eerste half-jaar cijfers van 2023 en 2024 benoemd. Deze worden echter later niet meer in gecorrigeerde vorm publiek gemaakt door het CBS. Ze worden namelijk in hun tabellen vervangen door de einde-jaars cijfers voor de betreffende jaren*.

Eind 2024 zouden er inmiddels ruim 3,05 miljoen PV installaties zijn ge-accumuleerd. Eerder werd voor medio dat jaar nog 3,02 miljoen afgeschat. Vermoedelijk is dat volume, ook vanwege de fors negatieve bijstelling voor de AC capaciteit (zie verderop), ook neerwaarts bijgesteld, al laat CBS geen aangepast volume meer voor eind juni 2024 zien.

Met deze EOY accumulaties, incl. het nieuwe volume voor 2024, worden de jaargroei cijfers momenteel als volgt:

  • 2020 321.623 nieuwe installaties (definitief cijfer)
  • 2021 346.397 nieuwe installaties (definitief)
  • 2022 568.574 nieuwe installaties (definitief)
  • 2023 576.628 nieuwe installaties (record groei, nader voorlopig cijfer)
  • 2024 176.481 nieuwe installaties (markt instorting, met name bij kleinverbruik, nog zéér voorlopig cijfer)

De opvallende record groei voor 2023 werd pas in de update van november 2024 bekend, en is in de huidige update nog ongewijzigd. 2023 zou 1,4% meer groei hebben gekend dan in het voorgaande, toen ook record jaar.

Ook al is de aanwas in 2024 nog verre van definitief, kristalhelder is, dat de markt wat "aantallen" betreft, in 2024 is ingestort, vanwege met name de enorme terugval van nieuw bij energieleveren.nl gemelde, grotendeels residentiële, kleine installaties in het sub 1 MWac marktsegment. Genoemd voorlopig volume van 176.481 nieuwe installaties is namelijk ruim 69% (ruim 400 duizend installaties) minder dan de record aanwas in het voorgaande jaar! Van "high" naar "low", dus, in een jaar tijd.

Wel is het zo, dat in de energieleveren.nl data voor 2024 alleen voor de sub 1 MWac deelmarkt al een groei volume van zo'n 298 duizend nieuwe installaties is vastgesteld, wat veel hoger ligt dan wat nu uit de premature CBS cijfers voor de totale markt lijkt te volgen (plm. 177 duizend nieuw). Sowieso zal het CBS cijfer nog fors wijzigen. De vraag is daarbij ook, of "installatie" door beide instanties op dezelfde wijze is gedefinieerd. Want daar kan ook een bron van flinke verschillen in zitten.

Al is het verschil wel minder geworden, er blijft ook nog steeds wat "spanning" aanwezig in relatie tot cijfers begin 2024 gepubliceerd door Netbeheer Nederland, die uitsluitend voor PV systemen op woningen signaleerde dat er dat jaar al ruim 600 duizend nieuw waren geregistreerd, zoals onderaan de tabel weergegeven (detail cijfers uit een vorige analyse). Dit kan natuurlijk niet, want bij het CBS zouden ook alle andere installaties moeten zitten. Om dit meer in lijn te krijgen, verwacht ik nog steeds de nodige aanpassingen in zowel de cijfers van het CBS (alle installaties), als die van Netbeheer Nederland (alleen woningen / kleinverbruik ?). Als die al gepubliceerd zouden worden.

* De dag na publicatie van deze analyse kreeg ik een bericht van de redacteur van SolarMagazine, over het opvallend lage (resulterende) aantal nieuwe installaties in 2024. Volgens navraag zou CBS hebben erkend dat de cijfers niet (kunnen) kloppen, en dat nagezocht zou gaan worden wat er precies fout gegaan zou zijn. Als dat ontdekt wordt, worden de nieuwe, "correcte" data door hen gepubliceerd.

Capaciteit - opvallende neerwaartse aanpassing voor 2024

Van links naar rechts worden de volgende data in deze capaciteits-tabel getoond:

Kolom 1. Jaargang

Kolom 2. De allereerste afschatting voor het nominale generator vermogen eind van het jaar, volgens de CBS data, in MWp, van 2011 tm. 2023. Voor 2024 is dit helaas nog steeds niet door het CBS gepubliceerd (wel het systeemvermogen in MWac, zie verder). Daarvoor heb ik voorlopig het door het Nationaal Solar Trendrapport 2025 geschatte eindejaars-volume genomen, 27,7 GWp (blauw), ontleend aan de hier te downloaden publicatie. Dit zal t.z.t. worden vervangen door het eerst beschikbare CBS cijfer. 2023 is nog "nader voorlopig", en kan ook nog wijzigen.

Kolom 3. Idem, maar ditmaal het meest recente, soms meermalen aangepaste cijfer voor hetzelfde jaar, in MWp. De "definitieve" afschatting, derhalve, door het CBS. Er is nog géén cijfer bekend voor generator vermogen, eind 2024, van het statistiek instituut.

Kolom 4a en 4b. In dit kolommen-paar geef ik het absolute verschil (links) en het procentuele verschil (rechts), van de laatst bekende t.o.v. de eerste afschatting van de generator capaciteit van het CBS (kolommen 2 en 3). Bijstellingen kunnen negatief zijn (2012-2014), of, fors positief. Het hoogste absolute gecorrigeerde volume was voor 2020, een jaar wat in latere updates 895 MWp bijgeschreven zag worden t.o.v. de allereerste markt afschatting door het CBS. Ook de jaren 2021 en 2022 zagen forse correctie volumes.

In relatieve zin is ook 2020 weer opvallend, met maar liefst 8,8% van de oorspronkelijke afschatting hoger volume. Met de nader voorlopige, nog niet definitieve cijfers voor 2023, werd er 398 MWp toegevoegd, een toename van 1,7%. Uiteraard zijn er voor 2024 nog geen expliciete generator data bekend, want CBS heeft voor eind dat jaar daarvoor geen data gepubliceerd. Dit zal hopelijk later alsnog gaan geschieden.

Kolom 5 geeft de uit de meest recente eindejaars-volumes voor de generator capaciteit (kolom 3) berekende jaargroei volumes weer, de "meest recent bekende" marktcijfers dus. Voor 2011 en 2012 zijn deze grijs weergegeven, omdat in 2012 het CBS haar reken systematiek compleet overhoop heeft gegooid (van leveranciers verkoop cijfers naar extractie van data uit veel verschillende andere bronnen). "Kloppende" jaargroei cijfers volgen vanaf 2013, waarbij een forse toename is te zien, tot een voorlopig maximum van 4.766 MWp in 2023 (kan nog worden herzien, vermoedelijk op bescheiden niveau). Het jaargroei volume voor 2024 is nog niet bekend. Nemen we, als surrogaat voor EOY 2024, het NSTR 2025 cijfer (27,7 GWp), komen we op een vooralsnog speculatief volume uit van 3.398 MWp uit. Totdat het CBS haar eerste EOY generator cijfer voor 2024 publiceert.

Eerste (ververste) CBS cijfer

In kolom 6 zijn, voor uitsluitend de jaren 2022 tm. 2024, de wel door het CBS opgegeven eindejaars "systeem vermogens" in MWac opgegeven. Toenemend van 17.356 MWac, via 21.275 MWac (al vastgesteld in de update van november 2024), naar, in de huidige update gewijzigd, 23.682 MWac, volgens de nieuwe CBS tabel. Dat was bij de eerste afschatting in de update van 10 maart nog 24.359 MWac, dus er is om nog onduidelijke reden, en vrij byzonder in de CBS cijfer historie, een fors volume van 677 MWac "afgeboekt" (dan wel "niet gerealiseerd"). Wat betreft het AC vermogen is in 2023 de groei 22,6% geweest t.o.v. EOY 2022. In 2024 nam het, t.o.v. EOY 2023, met slechts 11,3% toe. Al kan dit in latere updates beslist nog flink wijzigen.

In de nu toegevoegde kolom 7 staan de uit de eindejaars-accumulatie (AC) capaciteits-cijfers berekende voorlopige absolute groei volumes voor de jaren 2023-2024, die later waarschijnlijk nog gaan wijzigen. De toename zou 3.919 MWac zijn geweest in 2023, en, met het nu aangepaste cijfer voor EOY 2024, dat jaar slechts 2.407 MWac.

Groei generator capaciteit 2024 - speculatie

Als we van de verhouding in de overdimensionering van DC t.o.v. AC vermogen bij de wel bekende (maar nog niet definitieve) cijfers van 2023 uitgaan, zou dat op 14,2% neerkomen in dat jaar. Passen we dat overdimensionerings-percentage toe op de 2.407 MWac groei in 2024, zou dat in theorie dat jaar op zo'n 2.749 MWp generator capaciteits-groei kunnen neerkomen. Dit is echter véél lager dan de 3,4 GWp jaargroei die in het NSTR 2025 rapport begin dit jaar werd gesuggereerd. Dat kan bij latere updates dus nog interessant gaan worden, want de (herleide) verschillen tussen de diverse dossiers beginne weer opvallend groot te worden...

In de laatste kolom, 8, heb ik berekend, wat het verschil is van de gerapporteerde AC systeem capaciteit t.o.v. het ook gepubliceerde DC generator vermogen voor de betreffende jaargangen. Uiteraard is dit feitelijk appels met peren vergelijken, omdat het om verschillende "eenheden" gaat, maar het geeft een indruk van de zogenaamde "onderdimensionering" van omvormer t.o.v. generator capaciteit in Nederland. In 2022 was dit 11,2% minder AC dan DC, in 2023 nam het toe naar 12,5%, volgens de officiële CBS data. Voor 2024 heb ik in de tabel weer terug gegrepen op het DC volume volgens het NSTR 2025 rapport, waarmee AC t.o.v. DC op 14,5% minder komt. Uiteraard gaat dat laatstgenoemde percentage beslist weer, mogelijk nog meermalen wijzigen, gezien de historische cijfer ontwikkeling bij het statistiek instituut. Een eventueel te publiceren nieuwe generator capaciteit door het CBS, zal dan het hier kunstmatig gehanteerde NSTR cijfer ook gaan vervangen.

In bovenstaande grafiek heb ik de nu actuele CBS cijfers weer bij elkaar gezet voor het DC generator vermogen, waarbij in de laatste kolom het voorlopige volume volgens het NSTR 2025 rapport is weergegeven (pending latere publicatie van het CBS volume).

De blauwe kolommen geven de evolutie van de eindejaars-accumulatie van de generator capaciteit weer, in MWp. Evoluerend van 287 MWp, EOY 2012, tot 24.302 MWp, EOY 2023. Eind 2024 zou volgens het NSTR rapport 27,7 GWp zijn geaccumuleerd, in afwachting van een wijziging a.g.v. eerst-publicatie van het CBS cijfer.

Uit de blauwe kolommen zijn de jaargroei cijfers berekend van het nominaal generator vermogen, en weergegeven in oranje kolommen. Voor beide kolommen series geldt de rechter Y-as. De jaarlijkse groei nam spectaculair toe, van 138 MWp nieuw in 2012, tot 3.883 MWp in 2020. In 2021 was er een bescheiden dip van 3.714 MWp, maar daarna namen de jaarlijkse aanwas cijfers weer flink toe, tot het voorlopige record van 4.766 MWp in 2023. Wat nog kan wijzigen in de laatste CBS update(s). Zoals al lang werd verwacht, mede vanwege het instorten van de residentiële markt, nam voor het eerst in langere tijd, het jaargroei volume in 2024 weer flink af, als we tenminste het NSTR EOY cijfer voor 2024 als surrogaat voor de CBS serie gebruiken. Dan komt de jaargroei nog maar op 3.398 MWp uit. Maar ook dat getal zal gaan wijzigen. Lager dan het record jaar 2023 zal het in ieder geval zeker gaan worden, hoeveel lager is echter nog niet zeker.

Uit de jaargroei cijfers heb ik ook de toenames van jaar toe jaar berekend, en in de grijze stippellijn weergegeven, met als referentie de linker Y-as. Er zijn 2 duidelijke pieken zichtbaar, 163% groei t.o.v. het jaarvolume van 2012, in 2013, resp. 119% groei t.o.v. het jaarvolume van 2017, in 2018. Sindsdien is dit percentage flink afgenomen, naar minus 4% in 2021, leefde het weer even op in record jaar 2022 (+27%), bleef het steken op slechts 1% groei t.o.v. de jaargroei van 2022, in 2023. Met het NSTR cijfer voor 2024 als uitgangspunt, is de voorlopige aanwas in dat jaar 29% lager uitgevallen dan de jaargroei in 2023. Hetgeen, uiteraard, ook later weer aangepast zal moeten gaan worden.

AC data toegevoegd

Ook in de huidige versie van deze vaak ververste grafiek heb ik de einde-jaars AC volumes ("systeem vermogen" volgens de aangepaste CBS policy) weergegeven, met drie horizontale groene balken (referentie weer rechter Y-as, in MWac). Alleen voor 2022 tm. 2024 zijn deze cijfers gepubliceerd door het CBS, laatstgenoemd jaar met het nieuwe volume. Ze liggen in ieder geval alle drie fors onder de generator capaciteit getoond in de blauwe kolommen, en evolueren van 17.356 MWac, eind 2022, via 21.275 MWac, eind 2023, tot inmiddels 23.682 MWac, aan het eind van 2024. Zeer waarschijnlijk zal het vermogen voor 2022 niet meer wijzigen, maar voor 2023, en, vooral, voor 2024, zullen deze cijfers beslist nog aangepast gaan worden.

Zonnestroom productie - alleen wijziging 2024

Tot slot voeg ik hier ook nog de zonnestroom jaarproductie grafiek toe. Deze is op 2 punten gewijzigd t.o.v. het exemplaar van 10 maart 2025: de waarden voor 2024 zijn aangepast. Het productie volume voor 2024 is momenteel nog zeer voorlopig afgeschat op 21.267 GWh (21,3 TWh), wat, met de huidige, nog flink bij te stellen cijfers, momenteel ruim 35% van de totale netto productie uit alleen hernieuwbare bronnen zou zijn (60,1 TWh).

Het tweede gewijzigde cijfer betreft het aandeel van het zonnestroom volume ten opzichte van het binnenlandse elektriciteits-verbruik. Dat is toegenomen van, voorlopig, 16,93% in 2023, naar alweer 17,88% in 2024, pending latere wijzigingen. De netto stroomproductie in 2024 was trouwens 119,6 TWh, wat 1,7% hoger is dan in 2023 (Elektriciteitsbalans tabel van het CBS, 117,5 TWh).

Relateren we het nu bekende volume van zonnestroom productie aan de totale netto elektriciteitsproductie (exclusief eigenverbruik van o.a. gas en kolen / biomassa centrales), zouden we in 2024 al op een aandeel zonnestroom van 18,44% van totaal zitten.

2025 met valse start

Ondanks deze toenames van zonnestroom capaciteit en -productie, ging het in het eerste kwartaal van 2025 even "mis" met de emissies. Er was relatief weinig wind, er werd relatief weinig stroom geïmporteerd uit België en Duitsland, en relatief weinig elektra ge-exporteerd. Hierdoor was de emissie van de stroomsector, door met name een toename van de inzet van steenkolen, zelfs 40% hoger dan in het eerste kwartaal van 2024. In totaal namen de broeikasgas emissies in dat kwartaal 7% toe t.o.v. QI 2024, aldus het CBS bericht van 11 juni 2025 (hier onder gelinkt).

Bronnen:

Eerdere CBS data analyses van Polder PV:

CBS update 10 maart 2025 (1e cijfer EOY 2024), deel 1 capaciteit, deel 2 stroomproductie

CBS update 15 november 2024 (tm. medio 2024), delen 1, 2 en 3 (voor eerdere referenties, zie bronnen onder eerste bijdrage)

Extern:

Meer broeikasgassen uitgestoten in eerste kwartaal van 2025 (nieuwsbericht CBS, 11 juni 2025)

Helft elektriciteitsproductie uit hernieuwbare bronnen (nieuwsbericht CBS, 10 maart 2025)

Hernieuwbare elektriciteit; productie en vermogen (Open Data tabel CBS, gewijzigd 10 maart 2025)

Vermogen (definitie / omschrijving van het CBS van "vermogen" bij wind- en zonne-energie installaties)

Conversatie over nieuwe CBS data gestart door Martien Visser (Hanzehogeschool / energieopwek.nl), draadje op "X"



16 juni 2025: Energieleveren.nl - sub 1 MWac PV markt mei 2025: historisch dieptepunt marktgroei. Op de website energieleveren.nl zijn tijdens onze vakantie weer de nieuwe cijfers voor de maand mei 2025 gepubliceerd, voor het marktsegment van de daar gemelde / geregistreerde PV installaties per stuk kleiner dan 1 MW omvormer capaciteit. In een eerdere rapportage werd het jaar 2024 afgesloten, met 53% minder nieuwe capaciteit in dit marktsegment, dan in record jaar 2023. Januari 2025 startte met de laagste capaciteits-aanwas sinds het begin van de publicatie van deze cijfers. Februari tot en met april deden het slechts marginaal beter. In mei is een nieuw historisch dieptepunt bereikt, met een nieuw volume van 67,2 MWac in dit door residentiële installaties gedomineerde marktsegment. Er werden daarbij slechts 12.565 nieuwe registraties genoteerd, wat ook een nieuw dieptepunt is in de bekende cijfer historie bij energieleveren.nl. Daarmee kwam het geaccumuleerde volume, begin juni, uit op totaal 18,81 GWac, verdeeld over ruim 3,2 miljoen installaties.

In de eerste analyse van de energieleveren.nl cijfers, medio september 2024, maakte ik al gewag van de "instorting" van het kleine PV marktsegment in Nederland, op basis van de dit jaar voor het eerst daar gepubliceerde marktcijfers van de "sub 1 MWac markt". In augustus 2024 werd een voorlopig dieptepunt bereikt, met slechts 14 duizend nieuwe installaties, met een toegevoegd omvormer vermogen van 82 MWac. Een tweet van Polder PV (toen nog op "X") over deze markt "instorting" werd zeer vaak bekeken (laatste stand van zaken: 16.400 maal).

September en oktober 2024 deden het iets beter, november liet weer een lager groeicijfer zien, en in december en in januari van het nieuwe jaar is er wederom een lichte terugval te zien. In januari, met 14.982 nieuwe geregistreerde PV installaties per stuk kleiner dan 1 MWac, slechts iets boven het dieptepunt in augustus blijvend. Echter, wat de nieuw toegevoegde capaciteit betreft dook januari onder dat van augustus in het voorgaande jaar, met een gezamenlijk vermogen van ruim 81,0 MWac. Daarna was er tijdelijk een zeer lichte stijging van de nieuwe aanallen per maand,

Februari tot en met april deden het marginaal beter, met 16.225, 17.235, resp. 17.329 nieuwe installaties, met een gezamenlijke AC capaciteit van 84,8, 92,1, resp. 91,9 MWac. Resulterend in gemiddeld vermogens van 5,22, 5,35, resp. 5,30 kWac per nieuwe installatie. In mei werd het nieuwe dieptepunt bereikt, met nog maar 12.565 nieuwe registraties, resp. 67,2 MWac, en een gemiddeld vermogen van 5,35 kWac. Het niveau lag daarmee op nog maar 42% t.o.v. de hoeveelheid in mei 2024, wat zelf al slechts 45% was van het nieuwe volume in mei van het recordjaar 2023.

Grafiek met, per maand, de nieuwe aantallen registraties per maand, opgetekend door energieleveren.nl, tm. mei 2025.
2024 in magenta gekleurde kolommen, die de forse terugval in nieuwe installaties in het <1 MWac segment goed laat zien.
Januari tm. april 2025 begonnen weer op een zeer laag niveau, al was de trend zeer licht stijgend; mei belandde op een nieuw historisch dieptepunt.

Met de toevoeging in mei zijn er begin juni 2025 in totaal nu ruim 3,21 miljoen PV installaties per stuk < 1 MWac bekend bij energieleveren.nl. Hierbij nogmaals de bekende disclaimer: dat is niet het aantal woningen, of dergelijke claims. Er worden immers zeer regelmatig uitbreidingen (= "installaties") aan bestaande projecten toegevoegd, zowel residentieel, als in de projecten markt, een endemisch verschijnsel in Nederland. Het aantal "objecten", "erven", "project sites", is, derhalve, altijd (veel) lager, dan bovengenoemd getal. Wat, desondanks, natuurlijk zonder meer een spectaculair volume blijft weergeven.

Het is nog onduidelijk of deze "sub 1 MWac" zich zal herstellen. Voorlopig zullen de nieuwbouw cijfers, ook met het oog op het nieuwe dieptepunt in de huidige update, vermoedelijk erg laag blijven. Wat vooral ligt aan de "schrik" in de residentiële markt, over het ook door de Senaat aangenomen wetsvoorstel van het huidige kabinet, om de salderingsregeling per 1 januari 2027 definitief af te schaffen. En dat, in combinatie met de vrijwel bij alle leveranciers ingevoerde invoedings-heffingen voor kleinverbruikers met zonnepanelen, met forse extra bedragen bij de grotere residentiële installaties.

Ruim 18,8 GWac capaciteit in cumulatie - en slechts langzaam verder groeiend

In de september 2024 rapportage werd het passeren van de piketpaal 18 MWac gemeld. Inmiddels is er, eind mei 2025, in alleen het sub 1 MWac segment 18.805 MWac vermogen geaccumuleerd. 35% daarvan (bijna 7,0 GWac), is bijna exclusief residentieel (installaties kleiner dan 5 kWac). In de vorige update was dat aandeel nog 37%, wat dus verder krimpt.

Relatieve aandelen op totaal volumes

Eind 2024 was het volume in dit marktsegment 18.388 MWac, volgens energieleveren.nl. In heel Nederland stond begin 2025, volgens de laatste CBS update*, in totaal 23.682 MWac aan PV capaciteit. De "sub 1 MWac" markt zou dus volgens deze laatste gecombineerde cijfers een aandeel hebben van 78% van het totaal volume. De verwachting is, dat het nog neerwaarts aangepast zal worden, omdat de nodige gerealiseerde grotere, meestal SDE gesubsidieerde projecten (incl. grote PV daken en zonneparken), nog niet doorgedrongen zullen zijn tot de CBS data. Daar gaat meestal lange tijd overheen. Eind 2023 was het aandeel met de huidige, nog niet gesettelde CBS cijfers, nog 79%, dus ook daar is al een lichte daling zichtbaar in het relatieve aandeel.

Kijken we uitsluitend naar het < 5 kW marktsegment in het energieleveren.nl dossier, zou het aandeel van deze "exclusief residentiële" kleine installaties t.o.v. de totale CBS volumes, gedaald zijn, van 29,0% EOY 2023, naar 28,8%, EOY 2024.

* Update 6 juni 2025, dit is bijna 3% lager dan de eerste opgave. Hier wordt later nog op ingegaan door Polder PV.

Groei capaciteit per maand in mei op historisch dieptepunt

In bovenstaande grafiek wordt de maandelijkse groei van de drie categorieën sub 1 MWac installaties getoond, afgeleid uit de accumulatie cijfers voor het eind van de maand, getoond in het vorige exemplaar. Hierin is goed te zien dat het nieuwbouw niveau voor de capaciteit in januari 2025 iets onder dat van augustus 2024 is komen te liggen, en toen een nieuw "all-time-low" had bereikt. Februari deed het marginaal beter, met bijna 4 MWac meer. Maart en april voegden 7 MWac meer toe, wat met wat moeite als "zeer licht herstel" gezien kan worden, al is het volume natuurlijk veel lager dan in 2023.

Mei gaf tenslotte de doorslag. Het nieuwbouw volume was het laagste ooit bekend bij energieleveren.nl, slechts 67 MWac. De horizontale streepjeslijnen geven de jaargemiddelde maandgroei cijfers weer. Meer specifiek, de 2e jaarhelft 2021 tm. kalenderjaar 2024. Achteraan is het gemiddelde voor de 1e 5 maanden van 2025 toegevoegd, wat weer beduidend lager ligt dan het jaargemiddelde van het, t.o.v. record gemiddelde in 2023, al fors tegenvallende jaar 2024.


Ik heb in een vorige update 1 nieuwe grafiek toegevoegd, met de bekende volumes, voor de accumulatie aan het eind van het jaar, en de jaarlijkse aanwas cijfers, voor zowel de capaciteit (grote grafiek), als voor de aantallen installaties (inset linksboven), tussen 2021 en 2024. Inmiddels heb ik ook de resultaten voor het eerste kwartaal van 2025 weergegeven. Uiteraard moeten hier straks nog de de volumes van de laatste drie kwartalen aan worden toegevoegd. Een volgende update verschijnt als de eerste half-jaar cijfers voor 2025 bekend zijn gemaakt (juni rapportage).

Goed is te zien, dat 2023 het jaar met de hoogste toevoeging is geweest in dit grote deel-dossier, met 635 duizend nieuwe installaties en een toegevoegde capaciteit van 3.403 MWp. 2024 ging hard onderuit, met minder dan de helft van de nieuwe volumes in 2023. Het beeld is ook voor 2025 somber, met een eerste kwartaal volume wat ver onder de 25% ligt van de jaarlijkse toevoeging in 2024.

Zie voor de mogelijke impact, andere grafieken, waaronder ook de update van het recent nieuw toegevoegde exemplaar met segmentatie in klein- en grootverbruik aansluiting, en duiding van dat alles, de bespreking van de meest recente cijfers in mijn update, hier onder gelinkt:

Bron

Hoeveel zon opwekinstallaties zijn er in Nederland? (website energieleveren.nl, "inzicht")



14 juni 2025. Wederom hoge zonnestroom productie van gereviseerd PV systeem Polder PV in mei 2025. Met een volledig gereviseerde, oude PV-installatie, gecombineerd met wederom een zeer zonnige maand mei, is inmiddels bijna het productie record in de eerste vijf maanden benaderd. De balans van alle cijfers vindt u hier onder.

In deze analyse de cijfers voor mei 2025, voor het referentie systeem bij Polder PV. Wat sedert de netkoppeling van de eerste vier zonnepanelen, op 13 maart 2000, in de basis, eind mei 2025, inmiddels 9.210 dagen in bedrijf is. Voor een verslagje van de systeemrevisie op 8 maart, bij kwart eeuw jubileum, 13 maart jl., zie hier. De in de vorige rapportage uitgesproken hoop dat "alles weer normaal" zou zijn, lijkt in ieder geval met de cijfers voor april (vorige rapportage), gevolgd door die van mei, volledig te zijn uitgekomen.

In onderstaand verslag de resultaten met het gerenoveerde, deels 25 jaar oude Polder PV systeem.

Omdat wij tijdens de maandwisseling op vakantie waren, en we geen automatische vastlegging van de logging resultaten hebben (zeer oude installatie, met beperkte data uitlezing), is weer gekozen om de eind-meterstanden voor mei per individuele micro-inverter te interpoleren, op basis van de wel verrichte uitlezingen vlak voor (22 mei) resp. direct na de vakantie (8 juni). Met behulp van de instralings-data van het KNMI station in Voorschoten, vlak bij Polder PV gelegen, is vervolgens de meest waarschijnlijk eind meterstand per micro-inverter bepaald, zoals eerder gedaan voor juni 2024 (zie rapportage aldaar). Dit geeft een behoorlijk nauwkeurig resultaat, wat weinig zal afwijken van de werkelijke meterstanden, eind mei. Uit deze geïnterpoleerde eind-meterstanden worden vervolgens de maand producties afgeleid.

De tabel met de gemeten / deels geïnterpoleerde producties van de verschillende "sets" zonnepanelen van Polder PV, voor mei 2025, in het 2e kolommen paar de producties in de eerste 5 maanden van 2025. Naast het opgestelde vermogen in Wp wordt de productie per groep in Wattuur (Wh) vermeld, ernaast de belangrijke afgeleide specifieke opbrengst (in kWh/kWp, hetzelfde als Wh/Wp), waarmee de uit verschillende vermogens bestaande deelgroepjes goed vergeleken kunnen worden. Rechts, de vergelijkbare staatjes voor de specifieke opbrengsten in mei, resp. in januari tm. mei 2024, ontleend aan het bericht over die maand, op de Polder PV website. Het was toen ook, mede vanwege de forse infra problemen, een zwaar tegenvallende productie maand in de PPV geschiedenis. Die situatie is, net als in april, volledig gewijzigd: een zeer zonnige maand mei, gecombineerd met de begin maart volledig gereviseerde installatie, resulteerde wederom in hoge opbrengsten.

In de zeer zonnige maand mei 2025 was de oudste zonnepanelen set, 4x 93 Wp Shell Solar modules, wederom, opvallend, kampioen, met een specifieke opbrengst van 138,2 kWh/kWp. De kleine Kyocera set (2x 50 Wp op 1 OK4E-100 micro-inverter) volgde op enige afstand, met 134,5 kWh/kWp. Doordat met name de productie van de 2 vooraan staande 108 Wp panelen (ZZO, rode band) weer volledig op orde is gekomen, is het resultaat voor de uit 10 panelen bestaande basis systeem (felgroene band onderaan) ook weer hoog ge-eindigd, op 135,1 kWh/kWp.

De productie verschillen met de enigszins sombere maand mei 2024 zijn soms zeer groot, tussen de 18% voor de Kyocera set (lichtgroene band), tot zelfs ruim 88% voor de 2 in de voorste rij op pal Z. gerichte 108 Wp exemplaren (rode band), die in mei 2024 nog zeer slecht functioneerde, maar inmiddels, gerenoveerd en wel, weer compleet op het oude niveau produceert. Omdat alle verbindingen opnieuw zijn gemaakt, presteert het systeem weer "in volle glorie". Dit, gecombineerd met het fantastische weer, in vergelijking met de sombere maand mei in 2024, maakt dat de verschillen in productie zo hoog zijn.

Het kern-systeem van 10 panelen / 1,02 kWp (lichtgroene band) had een opbrengst van 137,8 kWh in mei, wat neerkomt op een specifieke opbrengst van 135,1 kWh/kWp. De productie ligt ruim 32% boven het niveau in mei 2024 (102,3 kWh/kWp).

Bij de cumulaties (jan. tm. mei) is bij de specifieke opbrengsten (kWh/kWp) nog zichtbaar, dat het deelsysteem met de grootste problemen (2x 108 Wp ZZO vooraan, rode band), nog wat achterloopt bij de andere deelsystemen, zowel voor de renovatie (2024), als na de renovatie (2025). Vandaar dat ik die waarden met een rood kadertje heb voorzien. De productie in mei 2025 is goed in lijn met de productie bij de andere deelgroepen, daar heb ik het kadertje dus weggehaald, voor mei 2024 blijft dat staan gezien de toen zwaar tegenvallende opbrengst.

KNMI maandbericht

Mei 2025 was, na record zonnig maart, en ook al zeer zonnige april, "Vrij zacht, droog en zeer zonnig" volgens het KNMI, met 288 zonuren t.o.v. het langjarige gemiddelde van 225 voor die maand. In de Bilt was de verhouding 290 t.o.v. normaal 218 zonuren. Ditmaal was het Zeeuwse station Westdorpe "rode lantaarn drager", met 263 zonuren (t.o.v. langjarig gemiddeld 218 uren). De hoogste waarde werd op Terschelling bepaald, 304 zonuren t.o.v. 252 uren bij het langjarige gemiddelde (1991-2020).

Het resultaat voor het weer prima functionerende 1,02 kWp kernsysteem in mei 2025 is inmiddels geplot in het welbekende maandproductie diagram, wat Polder PV al vele jaren lang elke maand van een update voorziet.

In deze grafiek alle maandproducties van het kern-systeem van 10 panelen (1,02 kWp) bijeen, met elk kalenderjaar een eigen kleur. 2025 heeft een eigen kleurstelling. Tot oktober 2001 waren er nog maar 4 panelen in het eerste systeem, en de producties daarvan zijn dan ook niet vergelijkbaar met de rest van de datapunten. Oktober 2010 was het hele systeem grotendeels afgekoppeld van het net, vandaar de zeer lage waarde voor die maand. Die wordt dan ook niet meegenomen in de berekening van het langjarige gemiddelde per maand, de dikke zwarte lijn in de grafiek.

Januari 2025 begon sub-gemiddeld, februari eindigde iets boven het langjarig gemiddelde. In zeer zonnig maart kwam de productie met nog deels een ietwat mankerend PV systeem, toch dicht in de buurt van de record productie in maart 2022, en eindigde op een mooie 2e plaats, ruim voor nr. 3, maart 2003. April deed daar beslist niet voor onder. April 2025 moest, met een zeer hoge productie van 132,8 kWh, alleen langjarig recordhouder april 2007 (141,2 kWh) voor zich dulden. Voor die byzondere maand april 2007 heb ik zelfs een animatie gepubliceerd op Polder PV, "moeder aller april records" ... Ook mei 2025 presteerde zeer goed, en moest, na de systeem renovatie, slechts de absolute topmaand bij Polder PV, mei 2020, met flinke afstand, voor zich dulden. Uiteraard besteedde Polder PV aan die topmaand, 5 jaar geleden de nodige aandacht.

Gezien de zeer hoge producties in de afgelopen drie maanden, lijkt de systeemrenovatie bij Polder PV begin maart dit jaar meer dan geslaagd.

In deze vergelijkbare grafiek zijn alleen de maandproducties van de laatste vier jaar getoond. 2021 is verwijderd, en 2025 is in de eerste maandrapportage van dit jaar toegevoegd in deze nieuwe grafiek. Zelfs in zo'n relatief korte periode zijn de verschillen soms groot in de lange zomerse periode. Het relatieve verschil in maart was het hoogst, omdat die maand in 2022 zéér hoog scoorde (zelfs hoger dan de opvolgende maand april). Zeer zonnig maart 2025 heeft ook een hoog resultaat laten zien, al werd dat nog door gebreken in de eerste week deels teniet gedaan. Ook april 2024 steekt vér boven het gemiddelde uit. Mei 2025 is in deze vier jaar ook kampioen, en komt duidelijk uit boven het resultaat voor mei 2022.

Goed is te zien dat 2024 sterk tegenvallende producties heeft laten zien, afgezien van januari. Dat kwam door problemen met sommige aansluitingen en, naar later bleek, ook een slecht presterende micro-inverter, die op 8 maart 2025 is vervangen. Op diezelfde dag werd de complete kabel- en aansluit infra herzien door Polder PV.

Januari 2025 begint op een subgemiddeld niveau, maar lag hoger dan in januari 2022. Januari 2024 had een hoge opbrengst voor die maand, die dan ook zeer zonnig was, volgens het KNMI. Februari eindigde, met 45 kWh, bijna 5% hoger dan het langjarige gemiddelde van 43 kWh voor die maand. Zonnig maart 2025 belandde op de 2e plek, met 113 kWh bijna 35% hoger dan het langjarige gemiddelde. Maar moest maart 2022 voor laten gaan op de 1e plaats. April 2025 is, met 132,8 kWh, recordhouder voor die maand, in deze vierjarige periode. De productie was 17,6% hoger dan het langjarige gemiddelde (112,9 kWh gemeten over de periode 2002-2025). Hetzelfde geldt voor mei 2025, wat met 137,8 kWh 11,0% hoger uitkwam dan het vierjarige gemiddelde incl. mei 2025 (124,2 kWh).

In deze grafiek geef ik de cumulatieve opbrengsten per kalenderjaar voor alle maanden per kalenderjaar, tot en met de maand weergegeven in de titel (momenteel: mei 2025, geïnterpoleerde eindwaarde). De eerste twee jaren gelden niet voor het gemiddelde of de mediaan, omdat er toen grotendeels nog maar 4 panelen aanwezig waren en de producties dus veel lager dan met tien panelen. Het gemiddelde voor de productie in januari tm. mei is in de laatste oranje kolom weergegeven, en door de horizontale zwarte streepjeslijn, en bedraagt (periode 2002-2025) inmiddels 385,0 kWh voor dit deel-systeem.

De spreiding in de cumulatieve opbrengsten is voor de eerste vijf maanden iets minder extreem dan voor het eerste kwartaal (verschillen worden over een langere periode meer uitgemiddeld), maar toch blijven er jaren met duidelijk bovengemiddelde opbrengsten te zien in deze grafiek. Het overall zeer zonnige jaar 2003 had reeds in februari "de macht" gegrepen, met inmiddels 451,7 kWh geaccumuleerd tm. mei (ruim 17% hoger dan het langjarig gemiddelde). Drie andere jaren steken ook flink boven de rest uit, met 427 - 451 kWh productie in januari tm. mei (2020, 2022, en de nieuwe nummer twee, 2025).

De productie in de eerste 5 maanden van 2025 is 17,0% hóger dan het langjarige gemiddelde. Dat is dramatisch verschillend van de situatie tm. februari, toen dit percentage nog 1,3% láger lag dan het toen geldende gemiddelde. De verschillen zullen wel minder extreem worden, al naar gelang meer maandproducties aan de vergelijkingsperiode worden toegevoegd (extremen worden daarmee meer gedempt), maar flinke schommelingen kunnen blijven voorkomen, sterk afhankelijk van de gemiddele maandelijkse zon-instraling.

In bovenstaande grafiek is ook weer de mediaan waarde voor de jaren 2002 tm. 2025 weergegeven, in de vorm van de horizontale, magenta streepjeslijn. Deze waarde ligt nog steeds marginaal onder het gemiddelde, op een niveau van 384,8 kWh. De productie in januari tm. mei 2025 ligt 17,1% boven deze mediaan waarde.

In deze grafiek zijn de voortschrijdende cumulaties van de energie (stroom) productie van het 1,02 kWp basis-systeem te zien, met elk jaar een eigen kleur. 2023 (lichtgeel) was, door diverse infra problemen, tot voor kort het slechtste productiejaar in de lange historie van Polder PV geworden, met een jaaropbrengst van slechts 868 kWh voor deze deel-installatie. Dat is 2% lager dan het toen nog laagste productie tonende "normale" jaar, 2012 (885 kWh).

2024 heeft, helaas "met stip", 2023 in negatieve zin overtroefd, en kwam, door een combinatie van structurele problemen met de oude installatie, en het beslist niet meewerkende weer door het jaar heen, tot en met december bij de productie op een nieuw laagte-record, 806 kWh (gemiddelde over alle jaren: 922 kWh).

De cumulatieve jaarproducties van de twee hoogst (2003 en 2022), en 2 slechtst presterende jaargangen (2024, 2023) zijn rechtsboven naast de Y-as weergegeven, om een indruk van de spreiding te geven.

2025 begon met een subgemiddelde opbrengst voor januari, en een licht bovengemiddelde opbrengst voor februari. In maart werd een duidelijke trendbreuk zichtbaar, de curve buigt merkbaar omhoog. Dit kwam sowieso door de record hoeveelheid zonne-uren, en, werd, mogelijk, extra geholpen door de systeemrevisie die Polder PV op 8 maart doorvoerde. In april en mei is duidelijk gebleken dat dit een succesvolle ingreep is geweest, daarbij natuurlijk ook geholpen door het zeer zonnige weer in beide maanden. De curve is eind mei al aardig dicht genaderd richting het exemplaar van het meest productieve jaar (2003), daarbij de curve voor het op een na hoogst productieve jaar (2022) kruisend / passerend. En bereikte een cumulatieve opbrengst van 450 kWh, eind mei.


Data Anton Boonstra, Siderea.nl, NKP, Energieopwek.nl

Boonstra is al enige tijd naar het platform "Bluesky" gemigreerd. Daar worden de bekende kaartjes getoond die hij eerder in een lange periode, getrouw, op Twitter had gepubliceerd. Voor mei 2025 zijn door hem inmiddels 2 exemplaren voor de instraling, en 2 voor de zonnestroom productie gegevens van het PVOutput.org portal, waarvan hij een flinke set data beheert, getoond. Voor onderhavig maandverslag ca. 1.150, grotendeels residentiële installaties betreffend.

De horizontale instraling in de periode van 1 tm. 31 mei 2025 lag in Nederland gemiddeld 18,7% hoger, dan in dezelfde periode in 2024. Er was gemiddeld 182,0 kWh/m² aan instraling, met, als extremen, 179,3 kWh/m² in Noord-Brabant, en 186,3 kWh/m² in (meestal relatief instraling "arme") Utrecht. De relatieve verschillen met dezelfde periode in 2024 lagen tussen de 8,7% in Fryslân, en 29,3% in Utrecht. Mei 2025 was dan ook "zeer zonnig" t.o.v. "relatief sombere" mei 2024 (zonuren KNMI: 288 in 2025, versus 211 in 2024 in de gehele maand).

De gemiddelde specifieke productie opbrengst (van grotendeels residentiële installaties) lag voor de PVOutput data van de Nederlandse contribuanten op 133,6 kWh/kWp in de volledige, zeer zonnige maand mei, wat, volgens Boonstra, 18,0% hoger lag dan in dezelfde maand in 2024. De al langer relatief lage productie van Fryslân, met een gemiddelde van 131 kWh/kWp, werd ditmaal ook bereikt in Utrecht, Gelderland, en Noord-Brabant. Noord- en Zuid-Holland en Zeeland staken met de kop boven de rest uit, met 139, en 2 maal 136 kWh/kWp.

De productie van het gereviseerde PV-systeem van Polder PV kwam, met gemiddeld 135,1 kWh/kWp (eerste tabel aan het begin van dit artikel), lag marginaal onder het provinciale gemiddelde (Zuid-Holland), wat op 136 kWh/kWp uitkwam, volgens Boonstra's data extracten. De oudste vier panelen zaten er zelfs, met 138 kWh/kWp, iets boven. De relatieve verschillen met mei 2024 waren wederom het laagst in Groningen (4,9%), en, aan de andere kant van het spectrum, 28,3% hoger in Limburg.

Voor de horizontale instraling in januari tm. mei 2025 gaf Boonstra later ook de betreffende grafiek door. Er werd een niveau van gemiddeld 496,6 kWh/m² behaald, 26,7% hoger dan in jan. tm. mei 2024. De extremen lagen tussen de 481,1 kWh/m² in Overijssel, en 513,4 kWh/m² in Utrecht. Ook Zuid-Holland kwam hoog uit, op 513,1 kWh/m². De relatieve verschillen met dezelfde periode in 2024 lagen tussen de 22,0% in Fryslân en 32,2% in Utrecht.

Voor de eerste 5 maanden in 2025 kwam Boonstra met een specifieke productie van gemiddeld 402,8 kWh/kWp, 28,8% meer dan in dezelfde periode in 2024. De extremen kwamen voor in Fryslân (375 kWh/kWp), resp. Zeeland, met 429 kWh/kWp (ruim 14% hoger dan in Fryslân). In relatieve zin, was de meeropbrengst t.o.v. januari - mei 2024 inmidels het laagst in Groningen (+21,7%), en het hoogst in Utrecht (32,2%). In Zuid-Holland was de gemiddelde specifieke opbrengst 414 kWh/kWp. Het oude PV systeem van Polder PV deed het inmiddels, na de uitgebreide systeem revisie op 8 maart jl., in januari tm. mei in Leiden, beduidend beter (442 kWh/kWp, tabel bovenaan dit artikel). Dat lag bijna 7% boven het provinciale gemiddelde (Zuid-Holland). De systeemrevisie heeft dus zeer goede resultaten opgeleverd.

Verschillen instraling vs. productie
De (positieve) verschillen van de gemeten producties blijven wederom kleiner t.o.v. dezelfde periode in 2024, dan bij de instralings-data. Dit is al langere tijd zo, en is waarschijnlijk deels terug te voeren op extra problemen, zoals veroudering, tijdelijk uitvallende omvormers bij netspannings-problemen in met name laagspanningsnet - gebieden (woonwijken e.d.), en vermoedelijk ook, actieve uitschakeling van PV installaties bij klanten met een dynamisch stroom contract, in periodes met negatieve stroomprijzen. Deze problemen zullen vermoedelijk stapsgewijs gaan toenemen.

Siderea verwijst al enige tijd voor hun opbrengst prognoses naar de nieuwe, interactieve Landelijke Opbrengst Berekening (LOB), met meer datapunten dan vroeger werden vermeld. De methodiek bij Siderea is verder verfijnd, zie het separate bericht onderaan. Dit werkt ook door in de resultaten op de LOB pagina. Deze resultaten worden ook apart weergegeven in een separaat tabblad.

Mei 2025 zou 17% hogere opbrengsten dan het door hen gehanteerde langjarige gemiddelde (april 2001-2020) hebben gehad bij goed werkende systemen.

Er wordt op de LOB pagina voor mei 2025 gerekend met haalbare specifieke opbrengsten van 144 (midden Overijssel resp. ZO Brabant) tot 158 kWh/kWp (Kop van Noord-Holland), voor goed werkende installaties met "gemiddelde oriëntaties", ZW of ZO. Tot waarden van 148 kWh/kWp (dezelfde KNMI stations), tot zelfs 163 kWh/kWp voor Den Helder (NH), voor installaties met optimale oriëntaties.

Voor de langjarige periode 2001-2020 berekende Siderea voor april haalbare gemiddelde opbrengsten, tussen de 120 kWh/kWp (Veluwe Gelderland) en 141 kWh/kWp voor de Kop van Noord-Holland, voor "gemiddelde oriëntaties", en 123 kWh/kWp, tot 145 kWh/kWp voor dezelfde stations, voor "optimale oriëntaties".

Voor de periode januari tm. mei zijn kennelijk nog geen volledige waarden bekend (rode cijfers in kaartje van Siderea, tijdens check op 13 juni 2025).

Zoals eerder al gememoreerd, zijn door Siderea finaal berekende cijfers allemaal ideale gevallen. De meeste van de recenter geplaatste installaties halen deze prognoses niet (zoals al jaren blijkt uit de verzamelde data van Boonstra), omdat ze onder suboptimale omstandigheden zijn gerealiseerd. Bovendien komen tijdelijke afschakelingen, gewild (negatieve stroomprijzen bij dynamisch stroom contract), dan wel ongewild (spanningsproblemen op het laagspanningsnet, a.g.v. hoge penetratiegraad van PV op relatief "dun" uitgelegde netten) vaker voor, wat de werkelijk haalbare jaarproductie onder druk zet bij de getroffen installaties. Dit zal sowieso niet gaan verbeteren, maar eerder nog minder gaan worden. In ieder geval in de "zonnige" maanden. Wat de door de Eerste Kamer aangenomen wet afschaffen salderen voor extra negatieve gevolgen zal gaan hebben voor de te verwachten (specifieke) productie volumes is nog afwachten. Dit kan beslist een significante rol gaan spelen.


Nationaal Klimaat Platform heeft voor de maanden april en mei 2025 geen maand rapportages gepubliceerd.

De actueel berekende data zijn tegenwoordig te raadplegen via het Nationale Energie Dashboard, zie ook het artikel van 21 maart 2024, op Polder PV. Eerder leek te worden gesuggereerd, dat de energieopwek.nl site in de 2e helft van 2024 zou worden opgeheven, en in het NED zal worden ondergebracht. Medio juni 2025 is deze echter nog steeds als separate entiteit actief, zie hier onder.


Energieopwek.nl

De brondata voor het Klimaatakkoord, Nationaal Klimaat Platform, en het Nationale Energie Dashboard, worden als vanouds berekend door de computers van En-Tran-Ce van Martien Visser (energieopwek.nl website). In mei 2025 werd het hoogste gemiddelde vermogen voor de berekende zonnestroom productie op de 13e bereikt, met een berekende output van gemiddeld 8,14 GW over dat etmaal. Dit is, zoals al voorspeld, wederom een nieuw historisch record, beduidend hoger dan de recent gepubliceerde piek opbrengst van gemiddeld 7,36 GW op 27 april 2025. Ook in mei 2024 lag het hoogste niveau in die maand beduidend lager, op 6,59 GW, op 12 mei. De piek in mei 2025 ligt dus alweer 24% hoger. De berekende producties zullen mogelijk nog flink verder gaan stijgen, in juni of, minder waarschijnlijk, juli. En, ongetwijfeld, alweer nieuwe dag- en maandrecords gaan vestigen.

In de voorliggende maanden werden de gemiddelde record waarden bereikt op 27 april (7,36 GW), 27 maart 2025 (5,65 GW), 17 februari 2025 (3,76 GW), 31 januari 2025 (1,91 GW), 1 december 2024 (1,48 GW), 3 november (2,29 GW), 5 oktober (3,95 GW), 1 september (5,1 GW), 12 augustus (6,4 GW), 29 juli (7,0 GW), resp. voormalig record houder 26 juni 2024, met 7,33 GW gemiddeld). In 2023 werd het vorige jaar record, ook in juni, op de 13e vastgesteld op 6,23 GW gemiddeld (aangepaste berekening, bij eerst-publicatie was het namelijk nog maar 5,85 GW). De oude records zijn dus alweer verbroken, en de nieuwe zullen waarschijnlijk nogmaals sneuvelen in de komende maand(en).

Het nieuwe dag-"record" van 13 mei 2025 komt neer op een berekende zonnestroom productie van 8,14 (GW) x 24 (uren) = 195,4 GWh. Zoals gezegd, ligt dat 24% hoger dan het hoogste niveau in mei 2024 (12e: 158,2 GWh).

Voor de maand mei 2025 werd de hoogste momentane berekende output piek voor zonnestroom, 22,81 GW, ook op de 13e behaald, die het vorige record van 27 april jl. alweer heeft verbroken (21,67 GW). Van 9 tm. 13 mei werden momentane output pieken boven de 22 gigawatt berekend door energieopwek.nl. Al deze waarden stijgen alweer flink uit boven de voormalige record piek, 19,87 GW, berekend voor 26 juni 2024, toen de zon veel gunstiger stond t.o.v. de normaliter vaste zonnepaneel opstellingen in Nederland. Het geeft goed de hoge kracht van de zon in april en mei weer, gecombineerd, uiteraard, met de tussentijds toegenomen collectieve PV capaciteit in Nederland. Die officieel, nog steeds, flink achter loopt op de realiteit, de daartoe gebruikte CBS cijfers zullen nog minstens twee maal worden bijgesteld voor in ieder geval 2024. Daardoor zullen ook de uit die capaciteits-cijfers berekende stroomproducties gaan wijzigen op het energieopwek.nl portal.

Nóg hogere absolute maandrecords kunnen we, bij gunstige omstandigheden, in juni 2025 verwachten.

Solarcare 2024

Het bekende monitoring platform van Solarcare heeft eerder dit jaar reeds haar bevindingen over het kalenderjaar 2024 gepubliceerd. Zij kwamen ook met minder hoge gemiddelde opbrengsten dan in het zonniger jaar 2023. De gemiddelde specifieke opbrengst die zij hebben bepaald over hun deel-populatie (22 MWp, 2.500 installaties, dus gemiddeld vrij klein, 8,8 kWp per stuk), is 820 kWh/kWp.jaar. In 2023 was het nog 870 kWh/kWp.jr. Zie de twee links naar de rapportages onder de bronvermeldingen.


Bronnen:

Meetdata Polder PV sedert maart 2000

Extern:

Mei 2025. Vrij zacht, droog en zeer zonnig (3 juni 2025, maandbericht KNMI, definitief)

Jaar 2024. Extreem warm en zeer nat met vrijwel de normale hoeveelheid zon (definitief jaaroverzicht over 2024, KNMI, 10 januari 2025)

De staat van ons klimaat 2024: Weer een recordwarm jaar (31 januari 2025, nieuwsbericht KNMI, met link naar volledige rapportage. Let daarbij vooral ook op het instralingsdiagram op slide 10, en door Nationaal Energie Dashboard berekende zonne- plus windenergie [potentieel] per dag, op slide 11!)

Klimaatstreepjescode vanaf het begin van de jaartelling (nieuwsbericht 8 januari 2025, KNMI, incl. "klimaatstreepjescode" tm. 2024)

En verder:

Anton Boonstra (grafieken met gemiddelde waarden van KNMI weerstations resp. PVOutput.org, gelumpt per provincie). Vanaf eind 2024 op "Bluesky" platform.

30 mei 2025. Horizontale instraling KNMI weerstations, voor de maand mei 2025, tm. de 29e, relatieve verschillen met situatie tm. 29 mei 2024

1 juni 2025. Gemiddelde productie in mei 2025, t.o.v. ditto 2024 bij ca. 1.150 zonnestroom installaties op het PVOutput.org platform

15 juni 2025. Volledige gemiddelde horizontale instraling in mei 2025, resp. in de periode jan. tm mei 2025 (is later aangevuld)

1 juni 2025. Gemiddelde productie in jan. tm. mei 2025, t.o.v. ditto 2024, bij dezelfde hoeveelheid PVOutput.org installaties

Siderea.nl (met name de interactieve LOB berekening pagina)

Update "Siderea PV Simulator". Bericht gedateerd 7 april 2024, over enkele wijzigingen in de berekenings-methodiek bij Siderea

Gemiddelde zonnepanelen opbrengsten in Nederland in 2024: 0,82 kWh/Wp (Solarcare, ongedateerd, januari 2025. Totale jaaropbrengsten 2024 van zo'n 2.500 installaties / ruim 22 MWp, ongeveer 6% lager dan in 2023. Incl. provinciale verdeling).

Gemiddelde zonnepanelen opbrengsten in Nederland in 2023: 0,87 kWh/Wp (Solarcare, ongedateerd, januari 2024)

Martien Visser / En-Tran-Ce, meestal met hoogst interessante weetjes in de "grafiek van de dag", een paar recente voorbeelden. Productie data zijn veelal berekend, middels steeds fijnere modelleringen, en - voor PV - gebaseerd op voortschrijdende inzichten in combinatie met meest recente capaciteits-data van het CBS (zie ook deze verklarende tweet). Vanaf maart worden hier de Bluesky links geplaatst (equivalent op Twitter blijft voorlopig nog actief). Overigens, "detail", Visser is inmiddels gepensioneerd, maar zet diverse activiteiten zoals onderhavige gewoon door:

Op 13 juni al cumulatie van 337 uren met negatieve day-ahead stroomprijs (13 juni 2025)

Dagproducties zonnestroom. 50 maal zo veel sinds Visser begon als lector energie, eind 2013 (10 juni 2025)

Gemiddelde day-ahead stroomprijs in mei 2025 met enorm aandeel zonnestroom, en marktprijs, apart geschatte curtailment getoond (10 juni 2025)

Afschatting in mei 2025 15% van potentiële productie niet "geoogst" vanwege netcongestie en belabberde actuele marktprijzen elektra (9 juni 2025)

De "worteltjes grafiek" voor de maand mei 2025, met hoog aandeel zonnestroom (4 juni 2025)

72% "hernieuwbare" stroom in mei, en voortschrijdend gemiddeld naar ruim 52%. Hoogste aandeel voor zonnestroom (4 juni 2025; zie ook deze blog)

Ondanks berekende afschakeling [15%] toch record zonnestroom opbrengst in mei 2025, 36% meer dan in mei 2024 (1 juni 2025)

 
 
 
© 2025 Peter J. Segaar / Polder PV, Leiden (NL)
^
TOP