PV-systeem

NAAR INDEX PAGINA

^ TOP

13 september 2024: Nieuwe statistiek - cijfers en grafieken data energieleveren.nl portal, installaties tot 1 MWac. Structurele markt afkoeling. Op Polder PV is er de laatste jaren bovenmatig veel aandacht besteed aan de projectmatige PV markt in Nederland, aan de hand van gedetailleerde grafische analyses van, onder anderen, de veelheid aan CBS data (laatste "mini review" van laatste cijfers voor 2023 alhier), de zeer uitgebreide analyses van de RVO data met de status van SDE beschikkingen (laatste voor 1 juli 2024 alhier), de minutieuze beschouwingen van de complexe VertiCer cijfers van de gecertificeerde markt (maandrapport augustus 2024 alhier), etc. Dat is beslist niet zonder reden: qua capaciteit heeft de projectenmarkt, of, zo u wil, het "bedrijfsmatige" marktsegment, al lang, sedert 2019 (eerste grafiek in artikel 13 juni 2024), de eerste plaats bezet, en heeft dat grote segment dus op de totale zonnestroom markt de hoogste impact, ook wat te verwachten / berekende / daadwerkelijk gecertificeerd bemeten productie betreft.

Uiteraard rapporteert Polder PV ook op talloze andere / "lagere" niveaus over zonnestroom statistieken, zoals op het niveau van netbeheer (voorbeelden Stedin, Alliander), en natuurlijk ook m.b.t. diverse segmentaties op basis van de CBS statistieken (laatste gedetailleerde totaal overzicht voor medio 2023 alhier). Dit zal gecontinueerd worden, waar dat mogelijk is, maar de nadruk zal bij Polder PV op de grotere projecten markt blijven liggen. Dagelijks wordt daartoe zijn uitgebreide projecten database bijgewerkt (momenteel, begin september 2024, 10,4 GWp aan netgekoppelde capaciteit omvattend).

In dit bericht, en, in uitgebreide vorm, op een separate web pagina, presenteert Polder PV nu een update van de stand van zaken bij energieleveren.nl, een data portal wat inmiddels "het lagere marktsegment" omvat. Met registraties tot 1 MWac.

Energieleveren.nl statistiek

Wat aanvankelijk wat aarzelend en "onbemind" was begonnen, om met name residentiële PV installaties geregistreerd te krijgen (zie o.a. het artikel over de voorganger, het zogenaamde Productie Installatie Register, PIR, van 6 oktober 2014), is inmiddels, door allerlei verbeteringen en wettelijke registratie verplichting, een representatieve database geworden voor met name de kleinere installaties. De informatie wordt toegankelijk gemaakt op de website energieleveren.nl. De grote projecten vinden we daar echter niet, het register is namelijk aan de bovenzijde afgegrensd op PV installaties (beter, in de terminologie van deze website: registraties) per stuk kleiner dan 1 MWac.

Op de website van energieleveren.nl worden sinds maart 2024 ook cijfers gepubliceerd over de voortgang van zaken daar. Deze Open Data zijn afkomstig uit het Centrale Registratie van Systeemelementen (CERES), wat als opvolger van het oude "PIR" register gezien kan worden. In het huidige overzicht zullen deze cijfers in context worden geplaatst, van extra berekeningen worden voorzien, en, uiteraard, grafisch worden verbeeld, zoals u gewend bent van Polder PV. Waar mogelijk, en als er tijd voor is, zal Polder PV proberen een maandelijkse update van de cijfers te laten zien op de huidige webpagina. Uiteraard hoort bij de cijfers van energieleveren.nl ook een toelichting, en een verklaring van de betekenis van die data.

De belangrijkste reservering betreft de omvang van de projecten in die database. Die zijn allemaal, per registratie, kleiner dan 1 MW omvormer vermogen (AC-zijdig). Alle grotere projecten zult u daar tevergeefs zoeken. Ook is er een fundamenteel verschil tussen het aantal registraties, en het aantal objecten met zonnepanelen. Er kunnen immers meerdere installaties op zowel woningen als bij bedrijfsmatige projecten voorkomen. Als er een nieuwe omvormer in het spel is, volgt een nieuwe registratie. Dus ook bij woningen kan het voorkomen, dat er meer dan 1 registratie aanwezig is, in het overzicht van energieleveren.nl, het aantal registraties geeft dan bijvoorbeeld een groter volume weer dan er woningen met zonnepanelen zijn. Voor de overige technische toelichting, verwijs ik naar de hier onder gelinkte uitgebreide analyse.

Grafieken en duiding

In de grafiek sectie heb ik meerdere typen grafieken opgenomen, waarvan ik hieronder twee exemplaren weergeef, ter illustratie. Voor uitgebreide toelichting van deze grafieken, gelieve de speciale pagina met deze statistieken te bezoeken (link onderaan).

Onderstaande twee grafieken tonen zowel voor de aantallen registraties, als de daarmee gepaard gaande omvormer capaciteit (kWac), overduidelijk een piek in de nieuwe maandelijkse marktvolumes, van voorjaar tot vroege zomer 2023, en daarna een forse instorting van de volumes, tot een all-time low in augustus, in de periode waarvoor cijfers beschikbaar zijn (juni 2021 tm. augustus 2024). Het marktsegement "aan de onderkant" van de totale zonnestroom markt is stevig aan het afkoelen bij de nieuwbouw.

In deze eerste grafiek de evolutie van de aantallen nieuwe registraties voor PV projecten bij energieleveren.nl, per maand, voor installaties kleiner dan 1 MWac. Cumulatief in de zwarte curve (referentie rechter Y-as), die in augustus jl. door de 3 miljoen registraties heen is gebroken.

De groene kolommen (referentie linker Y-as) geven de nieuwe aantallen per maand weer, met een duidelijke piek periode in maart tm. juli 2023, waarna een rappe afname van nieuwe project opgaves volgt, tot het minimum van 14 duizend nieuwe registraties in augustus 2024. In de streepjeslijnen zijn de gemiddelde nieuwe maandvolumes per kalenderjaar weergegeven, de gestippelde curve geeft het 12-maandelijkse voortschrijdende gemiddelde weer. Voor uitgebreider commentaar, zie de complete analyse.

Bij de capaciteit wordt door energieleveren.nl onderscheid gemaakt in 3 grootteklassen, geregistreerde projecten kleiner dan 5 kWac (typische residentiële projecten, blauw), projecten tussen de 5 en 15 kWac (idem, plus klein grut op publieke voorzieningen, MKB, wat oudere boerderij installaties e.d., oranje), en 15 tot 1.000 kWac (zeer populaire, breed toegepaste categorie die o.a. duizenden bedrijfsmatige projecten van tientallen kWp tot vele honderden kWp generator vermogen omvat, met een maximale aansluitwaarde kleiner dan 1 MWac, groen). Bovenaan de maand kolommen vindt u de totale AC vermogens in cijfers.

Het beeld is vergelijkbaar als bij de aantallen. Tussen 2021 en 2023 was er gestage groei van de volumes, met lichte fluctuaties van maand tot maand. In maart tm. juli 2023 werden record hoeveelheden geregistreerd bij energieleveren.nl, met eerstgenoemde kampioen (371 MWac toegevoegd in dit segment). Vanaf augustus 2023 was er een forse terugval, vermoedelijk als gevolg van een combinatie van de permanente onzekerheid over de status van salderen van zonnestroom bij kleinverbruikers, én het invoeren van extra vastrechten bij klanten met zonnepanelen door pionier Vandebron, waarna vele andere energieleveranciers zouden volgen, met name in 2024. Er was nog een tijdelijke opleving in maart 2024 (205 MWac nieuw), maar daarna ging het rap, stapsgewijs, bergafwaarts met de nieuwe maandvolumes, tot het voorlopige all-time-low van 81 MWac in augustus 2024, in het dossier van geregistreerde installaties met een maximale aansluitwaarde tot 1 MWac.

Met zwarte streepjeslijnen zijn ook hier de gemiddelde nieuwe maandvolumes voor de totalen uitgezet, per kalenderjaar. 2023 was het best presterende jaar, 2024 is, met het gemiddelde over de eerste 8 maanden, daar ver bij terug gevallen. Het niveau in de eerste 8 maanden van 2024 ligt 54% onder het gemiddelde niveau van de 12 maanden in recordjaar 2023.

Er is duidelijk sprake van een sterk afkoelende markt in het weergegeven marktsegment, en die trend speelt bij alle drie weergegeven grootteklassen. Vergelijken we de cijfers voor december t.o.v. recordmaand maart 2023, was de verhouding in de volumes bij deze 3 klassen toen al 50% bij de grootste categorie, 43% bij de kleinste categorie (< 5 kWac), resp. 35% in de categorie registraties tussen 5 en 15 kWac.

Andere grafieken

In de detail analyse zijn meer grafieken opgenomen die van de data van energieleveren.nl zijn gemaakt. Zie aldaar voor de grafieken en de bespreking ervan:

Op de cijfer pagina van energieleveren.nl vinden we ook nog een drietal grafieken met verdeling van parameters per gemeente. Een van die grafieken vindt u hierboven afgebeeld. Dit exemplaar geeft een beeld van de verdeling van het gemiddelde AC vermogen van PV installaties per aansluiting per gemeente. Er is een gemêleerd beeld zichtbaar, met de dominant kleinbehuisde Randstad gemeentes duidelijk achterblijvend (geel), vrij hoge omvormer vermogens in meerdere delen van het land, waar al sprake is van een duidelijk agrarische component (veel boerderijen met PV, blauwige tinten). En enkele zeer hoog scorende regio, zoals de Flevopolder gemeentes Noordoostpolder en kampioen Zeewolde (diep paars). Hier zijn al vele jaren lang talloze boerderijen te vinden met forse PV generatoren en hoge AC capaciteiten van de aangesloten omvormers. Waarbij ze zelfs regelmatig al zijn voorzien van ook weer forse uitbreidingen, die dan vaak ook weer een "nieuwe registratie" krijgen.

Dit was de eerste maal dat dieper in wordt gegaan op het cijfermateriaal van energieleveren.nl. Hier zal ongetwijfeld regelmatig vervolg aan worden gegeven, bij toekomstige maandelijkse updates, als de tijd daarvoor gevonden kan worden. Alle cijfers, tot en met de actuele maand, vindt u via onderstaande link terug op Polder PV:

Bron

Hoeveel zon opwekinstallaties zijn er in Nederland? (website energieleveren.nl, "inzicht")